Straw Dogs (1971)

Regie: Sam Peckinpah | 118 minuten | drama, misdaad, thriller | Acteurs: Dustin Hoffman, Susan George, Peter Vaughan, T.P. McKenna, Del Henney, Ken Hutchison, Jim Norton, Donald Webster, Len Jones, Sally Thomsett, Robert Keegan, Peter Arne, Cherina Schaer, Colin Welland, June Brown, Chloe Franks, Michael Mundell, David Warner

‘Straw Dogs’ is een film van regisseur Sam Peckinpah. Zijn gewelddadige producties gaven de regisseur de bijnaam ‘Master of Violence’. Peckinpah maakte in zijn carrière geen vrolijke films. De rode draad in zijn werk was het dunne laagje vernis dat de menselijke beschaving in zijn visie eigenlijk is. Ogenschijnlijk normale situaties veranderden in Peckinpahs werk in bloederige geweldorgies die geheel onverwachts opdoken. De extreme gewelddadigheid in de films zorgde voor veel controverse rondom de regisseur. Enkele van Peckinpahs prenten werden geboycot door bioscopen. Zo ook ‘Straw Dogs’. De Engelse theaters weigerden om deze film te vertonen.

Bijna dertig jaar later wordt ‘Straw Dogs’ wel op waarde geschat en geldt de rolprent als een klassieker. Veel moderne regisseurs, waaronder Quentin Tarantino, zien Peckinpah als een inspiratiebron. ‘The Master of Violence’ was een van de eerste filmmakers uit Hollywood die grof geweld in zijn werk gebruikte. De media verketterde hem daarom. Als Peckinpahs werk objectiever werd bekeken, dan werd er niet zoveel ophef om gemaakt. Geweld was in tegenstelling tot de visies van zijn bravere collega-regisseurs, geen bron van vermaak in Peckinpahs oeuvre. De regisseur haatte juist geweld, zijn films bevatte dan wel een overvloed aan ‘blood and gore’, maar ‘The Master of Violence’ richtte zich meer op de gevolgen van agressie. De gruwelijkheden die zich aan het oog van de kijker ontrokken gaven de kijker een ongemakkelijk gevoel. Peckinpah stampte de boodschap er hardhandig in: geweld is niet leuk!

Deze boodschap krijgt de kijker van ‘Straw Dogs’ ook op zich afgevuurd. Het verhaal is niet al te bijzonder, de uitwerking ervan wel. De sfeer is beklemmend uitgewerkt. Dustin Hoffman speelt een man die elke vorm van confrontatie uit de weg gaat, totdat de bom barst. Zijn acteerwerk is erg ingehouden en hij vervalt niet in karikaturaal spel. De jonge Hoffman maakte deze film aan het begin van zijn carrière. Zijn ongelooflijke talent is in deze film volop aanwezig. De 70’er jaren waren de gloriedagen van deze gelauwerde acteur.
Om te zeggen dat Hoffman de hele film draagt is teveel van het goede, maar hij is uitstekend gecast. De geweldsuitbarsting tegen het einde van de film is nog steeds schokkend. In deze film voel je je ongemakkelijk bij het zien van dat bloed, precies zoals Peckinpah bedoeld heeft.

De boodschap die de film uitdraagt is dat beschaving niets meer is dan een flinterdun laagje vernis en dat de mensheid van nature geen grenzen kent. Dustin Hoffman weet de juiste toon aan te slaan en maakt van de bange wiskundeleraar een man die niets meer te verliezen heeft en terugvalt in geweld. Deze metamorfose wordt indrukwekkend in beeld gebracht door acteur en regisseur. Bijna dertig jaar na dato is ‘Straw Dogs’ nog steeds een beklemmende film die je als verdoofd achterlaat. Eigenlijk is de prent de jaren 70 versie van het Franse ‘Irréversible’.

Frank v.d. Ven

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 23 december 1971