The Last Communist-Lelaki Komunis Terakhir (2006)
Regie: Amir Muhammad | 90 minuten | documentaire, musical | Acteurs: Zalila Lee, Adibah Noor, Toni Kassim, Janet Lee, Myra Mahyuddin, Ruza Rajuli, Sonia Randhawa, Chong See Ming
Met ‘The Last Communist’ heeft regisseur en scriptschrijver Amir Muhammad een film gemaakt, die een geslaagde mix is tussen een musical, road movie en documentaire.
De road movie gaat van start met het shot van de rijdende auto. Chin Peng, wiens echte naam Ong Boon Hua is, is de laatste leider van de CPM (Communistische Partij van Maleisië). Hij leeft in ballingschap in Thailand. De filmmaker bezoekt de belangrijkste plaatsen waar Chin Peng vanaf zijn geboorte tot de nationale onafhankelijkheid van Maleisië is geweest. Bij elke locatie vertelt Muhammad in het kort wanneer en waarom Chin Peng daar heeft geleefd. Vervolgens laat hij de lokale bevolking aan het woord en geeft zo een beeld van de sociaal-economische situatie anno 2006. Op deze wijze volgen wij als het ware het pad dat destijds door Chin Peng is afgelegd.
De road movie wordt zo nu en dan onderbroken door muziekvideo’s. In karaokestijl worden propagandafilms gepersifleerd. Liedjes, die gezongen worden door een Maleisisch dameskoortje en een altijd lachende dame met afrohaarkapsel, over tin- en rubberplantages of identiteitskaarten passeren de revue. Deze vrolijke deuntjes zorgen voor een welkome afwisseling.
Chin Peng zelf komt niet aan het woord. Ook krijgen we hem niet in levende lijve te zien. Een kort cartoonachtig verslag van de bijeenkomst van Chin Peng met de Maleisische minister-president Tengku Abdul Rahman en David Marshall is het enige dat Muhammad de kijker voorschotelt. Het is dan ook moeilijk voor te stellen waarom deze film verboden is. De film laat aan de ene kant de hard werkende bevolking zien en aan de andere kant de voormalige guerillastrijders, die de tijd in Thailand doden met het zingen van karaoke en hopen dat ze misschien ooit nog eens terug naar Maleisië mogen.
De film, die geen standpunt inneemt of het communisme nu goed of slecht is, is niet controversieel. De titel doet meer verwachten, maar ‘The Last Communist’ is een onderhoudende en informatieve film die de scherpe randjes mist om uit te groeien tot een kritische documentaire.
Lodi Meijer