The Monastery: Mr. Vig and the Nun (2006)

Regie: Pernille Rose Grønkjær | 84 minuten | documentaire | Met: Sister Amvrosija, Mr. Vig

Een bijzonder sfeervolle documentaire over een oude excentrieke Deen. Het materiaal werd over een periode van zes jaar geschoten. De wens van de 82-jarige Mr. Vig, getooid met lange grijze manen en baard, om een Russisch Orthodox klooster te stichten in zijn oude, deels vervallen, Deense kasteel is sfeervol en intiem verfilmd.

De oude Mr. Vig werkt al twintig jaar lang aan zijn droom. We zien hem aanvankelijk een reis maken naar Moskou waar hij de patriarch bezoekt om een priester en nonnen in zijn Deense kasteel te krijgen en het tot klooster te laten wijden. De uiteindelijke inwilliging van zijn wens leidt tot niet door hem voorziene problemen. De nonnen die de boel in eerste instantie komen verkennen zijn niet zo snel van hun eigen opvattingen af te krijgen en er ontstaat een fascinerend, maar op zich zachtaardig, spel om wie nu eigenlijk de meeste invloed heeft.

Zijn we geneigd Mr. Vig als een soort heilige te zien met een goddelijke opdracht? Het lijkt er in eerste instantie wel op, maar al snel blijkt dat Mr. Vig toch een behoorlijk aantal menselijke eigenschappen en daarbij behorende ‘tekortkomingen’ heeft. Die komen in deze film op boeiende wijze naar voren als de nonnen voor een eerste verkenning arriveren en al snel allerlei eisen beginnen te stellen voor wat betreft te plegen verbouwingen en verbeteringen. Zonder dat kan er toch geen sprake zijn van een gewijde plek! Dat gaat hem toch heel wat geld kosten en ook dreigt hij in een later stadium zijn invloed en macht deels te moeten opgeven als de Russisch Orthodoxe kerk aangeeft bereid te zijn investeringen in het nog te realiseren klooster te plegen, maar in ruil daarvoor wel een stem in een stichtingsbestuur te willen hebben. We zien Mr. Vig hard aan het werk om het deels bouwvallige kasteel naar de wensen van de nonnen om te bouwen. Dit zijn ontroerende scènes waarin een oude man aan de realisering van zijn droom werkt, maar tegelijk enige scepsis heeft of het wel de goede kant opgaat.

De regisseuse Pernille Rose Grønkjær heeft tijdens de opnamen een hechte gevoelsband met Mr. Vig opgebouwd en stelt hem confronterende vragen die hij telkens zeer openhartig beantwoordt. Hij schroomt niet al zijn menselijke tekortkomingen en twijfels zichtbaar te maken. Het geheel is verfilmd op een uiterst intieme en integere wijze. Het verhaal is geenszins zwaarmoedig, maar eerder melancholiek en filosofisch met een ruime humoristische noot, vooral als we zien hoe de nonnen zo hun eigen aanpak en agenda hebben. Dat maakt de film toegankelijk voor een breed geïnteresseerd publiek.

Amusant zijn bijvoorbeeld de scènes waarin Mr. Vig met zijn buurman overlegt welk deel van de moestuin aan de nonnen kan worden overgedragen. Pas dan blijkt dat er uitgebreid cannabis in de moestuin wordt gekweekt.

De nonnen hebben echter ook een duidelijk pragmatische inslag, soms laten zij bij wijze van spreken maar Gods water over Gods akker vloeien en gaan zij voor de lange termijn gedachte. Het stichten van het klooster en het behoud daarvan gaat vóór de korte termijn probleempjes die dat wellicht zouden blokkeren.

De documentaire roept herinneringen op aan de ingetogen film ‘Into Great Silence’. Heeft u van die film genoten? Ga dan zeker deze docu ook zien. Geen afgezonderd kloosterleven als bij de monniken in die film, maar de weg naar de realisatie van deze kloosterdroom is magnifiek verfilmd. Een mooi klein verhaal, gefilmd als met kleine penseelstreken. De wens van Mr. Vig om iets blijvends bij te dragen aan de mensheid ontmoet onderweg allerlei pragmatisch hobbels die telkens weer genomen moeten worden. Kan Mr. Vig zijn doel verwezenlijken of is er een laatste grote hobbel op zijn weg?

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 29 maart 2007