The Oxford Murders (2008)
Regie: Álex de la Iglesia | 108 minuten | thriller, romantiek, misdaad | Acteurs: Elijah Wood, John Hurt, Leonor Watling, Julie Cox, Burn Gorman, Anna Massey, Jim Carter, Alan David, Dominique Pinon, Tim Wallers, James Weber-Brown, Ian East, Charlotte Asprey, Alex Cox, Tom Frederic
Oxford, 1993. De Amerikaanse Martin heeft een promotieplek in Oxford weten te bemachtigen en een kamer gehuurd in een pension. Hij heeft geen willekeurige behuizing uitgekozen. De pensionhoudster Mrs. Eagleton (Anna Massey) en haar dochter Beth (Julie Cox) zijn goed bevriend met de door hem hevig bewonderde wiskunde en logica grootheid Arthur Seldom. Via deze vrouwen komt hij tal van bijzonderheden te weten over Seldom, ook al gebeurt dit vooral tijdens hun heftige onderlinge gekibbel. De verhouding tussen de twee is erg gespannen doordat Mrs. Eagleton eigenlijk al vijf jaar geleden opgegeven was, maar intussen al die lange jaren volledig door haar dochter verzorgd wordt. Beth voelt zich gegijzeld door haar moeders invaliditeit, ze kan geen eigen leven leiden. De komst van Martin is voor haar meer dan welkom.
Dan breekt het grootse moment aan en Martin woont een lezing bij van Arthur Seldom. Als enige in de zaal durft hij het woord te nemen als Seldom is uitgepraat. Seldom is verrast, maar niet op een prettige manier, en zet Martin voor gek ten overstaan van de hele zaal. Woedend over de vernedering gaat Martin direct terug naar zijn pension. Als hij met zijn spullen de villa verlaat, komt hij buiten Seldom tegen die bij zijn vriendin Mrs. Eagleton op bezoek gaat. Ze treffen haar dood aan. Het is meteen duidelijk dat ze vermoord is en Seldom begrijpt nu pas de geheimzinnige boodschap die hij eerder op de dag heeft gekregen. Er volgt een race tegen de klok om de moordenaar op te sporen die via wiskundige symbolen zijn moorden aankondigt.
Het begin van de film is exemplarisch voor alles wat er mis aan is. Het is een prachtige scène die de strijd vanuit de loopgraven tijdens de Eerste Wereldoorlog fraai in beeld brengt. Tussen alle gevechtshandelingen door zit een soldaat op de grond te schrijven in een notitieboekje. Het is de beroemde Ludwig Wittgenstein die bezig is zijn belangrijkste filosofische werk te creëren. Je denkt automatisch dat dit dan belangrijk is voor het verloop van het verhaal, maar het vormt slechts een miniem onderdeel van de lezing van Arthur Seldom. En zo gaat het de hele tijd door. Pretentie wordt op pretentie gestapeld in een visueel erg aantrekkelijke film, maar nergens wordt ook maar een fractie van deze pretenties waargemaakt.
Amusant is de ongetwijfeld niet zo bedoelde anti-reclame voor Oxford. Waar inspector Morse als levend uithangbord stoeten mensen heeft verleid, en nog verleidt, om vooral naar die prachtige stad te reizen om met eigen ogen te zien waar al die spannende avonturen zich hebben afgespeeld, weet je na het zien van deze film niet hoever mogelijk je ervandaan moet blijven. De gerenommeerde wetenschapsstad wordt louter bevolkt door gekken, zeer onaangename gefrustreerde mensen en hitsige vrouwen die je soms letterlijk opvreten. Hoewel dit laatst misschien voor sommigen juist een aanbeveling kan zijn.
‘The Oxford Murders’ gaat ten onder aan een berg pretenties die nergens worden waargemaakt. De ingewikkelde constructie kan niet verhullen dat je een mager en idioot verhaal krijgt voorgeschoteld. Het enige pluspunt zijn de gedempte kleuren en een enkel sterk optreden, maar mooie plaatjes alleen maken nog geen goede, spannende film en al helemaal geen geslaagde thriller.
Diana Tjin-A Cheong