20th Century Boys 3: Redemption – 20-seiki shônen: Saishû-shô – Bokura no hata (2009)
Regie: Yukihiko Tsutsumi | 156 minuten | actie, drama, avontuur | Acteurs: Naoto Takenaka, Teruyuki Kagawa, Mirai Moriyama, Ryûnosuke Kamiki, Arata, Kôichi Yamadera, Renji Ishibashi, Mayuko Fukuda, Hitomi Kuroki, Nana Katase, Toshiaki Karasawa, Eiko Koike, Takako Tokiwa, Etsushi Toyokawa, Ken Mitsuishi, Gregory Pekar, Fumiyo Kohinata, Kanji Tsuda, Airi Taira, Diamond Yukai, Arata Furuta, Katsuhisa Namase, Naohito Fujiki, Hiroyuki Miyasako, Shirô Sano, Takashi Ukaji, Chao-jung Chen, Hiro Masuda, Katsuo Nakamura, Naomasa Musaka, Qyoko Kudo, Kuranosuke Sasaki, Toru Tezuka, Haruka Kinami, Jun Nishiyama, Hidehiko Ishizuka, Sôichirô Kitamura, Kiyotaka Yamada, Kenshi Takemoto, Tamaki Matsumoto, Samart Saengsa-Ngiam, Bobby, Muneyoshi Abiko, Ryusei Sawahata, Miyako Takeuchi, Kaoru Fujiwara, Yukihiro Takahashi, Kenichirô Tanabe, Ichiya Anzai, Takuya Moriyama, Riku Uehara, Ibuki Shimizu, Taichi Yano, Katsuto Yoshii, Shuto Tanabe, Fumiya Ogura
’20th Century Boys 3: Redemption’ is het derde deel en sluitstuk van de ’20th Century Boys’ trilogie dat een waardig slot vormt van een origineel science fiction verhaal, die de kijker van begin tot einde laat gissen en in spanning houdt. In dit deel komen de meeste (maar niet alle!) plotlijnen bij elkaar en wordt eindelijk de identiteit van ‘Vriend’ onthuld, als de oude vrienden moeten zien te verhinderen dat het laatste en meest diabolische plan van ‘Vriend’ uitgevoerd zal worden. De vriendengroep staat, met flashbacks en al, nog steeds centraal. Het is een vreemd allegaartje: de bebrilde, grijze Yoshitune (Teruyuki Kagawa), de bebaarde vechter Otcho (Etsushi Toyokawa), Kenji’s felle, agressieve nichtje Kenna (Airi Taira, die in tegenstelling tot deel 2 nu weer een bijrol heeft), de gezette Maruo (Hidehiko Ishizuka) in zijn roze pak, God (Katsuo Nakamura) en zijn bowlingbaan en ga zo maar door. Allemaal hebben ze hun eigenaardigheden en hun eigen karaktertrekken en ze krijgen allemaal zo hun momenten binnen dit epische verhaal.
Aan de ’20th Century Boys’ trilogie is af te zien dat het een dure filmserie is: veel special effects (oké, soms wel een tikje nep), massascènes met duizenden figuranten en groots opgezette actie. Dit derde deel begint met een korte samenvatting van de eerdere gebeurtenissen. Het lijkt erop dat dit enkel bedoeld is ter opfrissing voor degenen die de eerste delen een tijdje eerder gezien hebben en waar de plot mogelijk was weggezakt. Als dat de bedoeling was, is het wel ironisch dat er voor die terugblik juist die hoogtepunten zijn geselecteerd, die zo memorabel zijn dat de kijker die van de vorige films genoten heeft, ze nog wel in het geheugen gebrand heeft staan. Voor degenen die onvoorbereid met het derde deel beginnen, is de samenvatting echter absoluut niet toereikend. De verschillende verhaallijnen die hier samengeknoopt worden, zijn alleen te volgen voor de oplettende en goed ingevoerde kijkers. De film ‘los’ van de andere kijken, is dan ook zinloos. Maar de liefhebbers zullen veel plezier aan ’20th Century Boys: Redemption’ beleven, want het is een prima film geworden. Het Engelse ‘Redemption’ is overigens een stuk vager dan de Nederlandse vertaling van de ondertitel: ‘Wij pakken ons symbool terug’.
Het vorige deel, ‘The Last Hope’ was al veelbelovend geëindigd, met de schijnbare moord op ‘Vriend’ en zijn gefakete wederopstanding tijdens de Wereldtentoonstelling van 2015 en, helemaal op het einde, de bevestiging dat wannabe-rockster annex winkelbediende annex held annex terrorist Kenji Endo (Toshiaki Karawasa) terug zou keren om het wederom tegen ‘Vriend’ op te nemen. Die lijn wordt eigenlijk meteen doorgezet met een nachtmerrie/flashback van ‘Vriend’ en vanaf daar wordt de spanning en de intrige weer onverminderd opgebouwd. Na een indrukwekkend uitziende boven aanzicht van het Tokio in 2017, blijkt dat er binnen de tientallen meters hoge muren eveneens een Tokio ligt, zodat de stad er tijdens de kinderjaren van Kenji en zijn vrienden uitzag. Deze en vele tientallen andere intrigerende ideeën komen uit de koker van Naoki Urasawa, op wiens 15-delige manga ’20th Century Boys’ gebaseerd is.
Gelukkig heeft regisseur Yukihiko Tsutsumi heeft nu ook een vastere hand, ongetwijfeld omdat hij in ongeveer tweeënhalf uur naar het slot moe moet worden. Waar deel 2 nog wel eens last had van steeds uitwaaierende (en niet altijd even economisch regisseerde) verhaallijnen, is het geheel hier veel meer gestroomlijnd. Wel volgt de filmversie niet slaafs de precieze verhaallijn van de manga en wordt er in meer en mindere mate daarvan afgeweken. Het meest opvallende aan de film is wel het einde. Of tenminste, waarvan je aanvankelijk denkt dat dit het einde is. De verhaallijn lijkt tot een niet al te bevredigend slot te zijn gekomen, de aftiteling begint te lopen en net als je denkt: hmm, dit is blijkbaar toch echt hoe de film afloopt, gaat ‘Redemption’ na afloop van de credits gewoon vrolijk verder. En dan blijkt het nummer ’20th Century Boy’ van de band T-Rex ineens een grote rol te spelen. Het is één van verrassingen waar de film op het laatst nog mee op de proppen komt. Uiteindelijk stemt de ontknoping tot nadenken: over de kracht van de verbeelding, over herinneringen – en hoe verschillend die voor mensen kunnen zijn -, over vriendschap en gemiste kansen. Het zijn diepliggende thema’s waar bedenker Urasawa mee speelt, die in een spannende science fiction gegoten worden, zonder deze uit het oog te verliezen. De ’20th Century Boys’ films vormen een hoogtepunt in de Japanse cinema. Wie de kans krijgt, moet deze films zeker gaan bekijken.
Hans Geurts