A Few Days Later… – Chand Rooz Ba’d… (2006)
Regie: Niki Karimi | 78 minuten | drama | Acteurs: Niki Karimi, Niloofar Khoshkholgh, Hessam Nourani, Ehsan Amani, Ali-Reza Anoushfar, Behrang Alavi, Behzad Dorani, Behzad Mashaikhi, Afshin Mohammadian, Ladan Moussavi, Mani Tarlan
De vrouw mag dan nog altijd een onderdrukte positie innemen in de Iraanse samenleving, er komen verrassend veel (jonge) vrouwelijke filmmakers vandaan. De trend werd in gang gezet door Forough Farrokhzad, die al in 1962 indruk maakte met haar korte film ‘The House is Black’. Zij vormde een inspiratiebron voor vele generaties na haar. Maar ook Mohsen Makhmalbaf heeft zijn steentje bijgedragen; hij gaf zowel zijn vrouw Marzieh Meshkini (‘The Day I Became a Woman’) als dochter Samira (‘The Apple’, ‘Blackboards’) de kans om door te breken in de business. En nu is er dan Niki Karimi, die het vak leerde van grootmeester Abbas Kiarostami. ‘A Few Days Later…’ (in het Farsi ‘Chand Rooz Ba’d…’) uit 2006 is de tweede film die de actrice regisseert. Daarnaast schreef ze ook het script en speelt ze de hoofdrol in deze minimalistische film over een jonge vrouw in een constante staat van besluiteloosheid.
Shahrzad (Niki Karimi) geeft niet alleen les op een school, maar heeft daarnaast ook nog een baan als grafisch ontwerper bij een reclamebureau dat wordt gerund door Tabesh (Ehsan Amani), die haar beschouwt als een van zijn meest getalenteerde medewerkers. Maar Shahrzad kan zich niet concentreren op haar werk, staart steeds vaker maar voor zich uit. Haar enige uitlaatklep lijken de autoritjes te zijn die ze onderneemt. Soms stopt ze bij een appartementencomplex om bij een raam naar binnen te staren, meestal rijdt ze naar een afgelegen plek waar ze een mooi uitzicht heeft over Teheran. De enige die in staat is een beetje tot haar door te dringen is haar collega, fotografe Ghazaleh (Niloofar Khoshkholgh), maar zelfs aan haar durft ze niet te vertellen wat haar bezighoudt. Shahrzads appartement wordt gerenoveerd, haar lompe buurman parkeert zijn grote SUV steeds op háár parkeerplaats en haar antwoordapparaat staat vol met boodschappen van haar vriend Mahmood (Hessam Nourani), die ze nooit beantwoordt. Achter het schijnbare gemak waarmee Sharzad leeft blijken enorme dilemma’s schuil te gaan.
Het patroon van besluiteloosheid en inactiviteit in het leven van Shahrzad wordt slechts onderbroken door een lieflijke scène in een bos waarin Shahrzad en Ghazaleh foto’s schieten die ze voor hun werk nodig hebben. Regisseur Karimi laat maar zeer sporadisch doorschemeren welke verandering gaande is in het leven van Shahrzad en vraagt derhalve engelengeduld van haar kijkers. Shahrzad moet – samen met Mahmood – een besluit nemen over de zorg voor haar gehandicapte kind én haar ernstig zieke vader. Maar geen van beide krijg je als kijker te zien. Dat heeft Karimi gedaan om hetzij afstand te creëren of om een onbedoeld melodramatisch effect tegen te gaan. Het probleem is alleen dat Karimi’s personage daarmee ook afstand tot zichzelf creëert. Aangezien alle belangrijke informatie zolang verborgen wordt gehouden en Shahrzad haar diepste zielenroerselen ook niet deelt met iemand in haar directe omgeving, kun je ‘A Few Days Later…’ niets anders noemen dan een film die continu op het punt staat te beginnen maar dat nooit doet. Met slechts 78 minuten speeltijd zou je kunnen zeggen dat de film al is afgelopen voordat deze goed en wel op gang is gekomen.
Het openingsshot van een eenzame auto die over een winderige, modderige weg rijdt verraadt overduidelijk Karimi’s belangrijkste inspiratiebron, Abbas Kiarostami, voor wie ze als assistent fungeerde ten tijde van onder meer ‘The Wind Will Carry Us’. Maar hoewel haar bewondering voor de grootmeester van de Iraanse cinema begrijpelijk en herkenbaar is, komt ze er toch niet helemaal uit. Want waar het werk van Kiarostami gekenmerkt wordt door de gedachte dat de beste films ruimte voor de kijker laten om zelf de weggelaten scènes in te vullen, heeft Karimi simpelweg tevéél weggelaten. Haar personage is bovendien een stoïcijnse, passieve vrouw die weinig sympathie opwekt. Naast haar zet Niloofar Khoshkholgh als Ghazaleh een levendig en veel interessanter personage neer, die zo haar eigen problemen heeft. In tegenstelling tot de verhulde, hypnotiserende visuele intensiteit van Karimi’s eerste film ‘One Night’ heeft ‘A Few Days Later…’ een standaard look en een regelmatig tempo dat routine benadrukt.
In Karimi’s tweede film weegt datgene dat wordt gezegd net zo veel als dat wat onbesproken blijft. Maar na afloop bekruipt je toch het idee dat deze film nog niet helemaal af is. Als kijker kun je te weinig puzzelstukjes op hun plaats leggen, waardoor de het hoofdpersonage en haar gevoelens je koud laten. Vergeleken met ‘One Night’, haar fascinerende portret van een eenzame, dolende vrouw in Teheran, spreekt Karimi’s studie van een werkende vrouw op een emotioneel kruispunt in haar leven een stuk minder tot de verbeelding. Voor een werkje dat dusdanig persoonlijk is als ‘A Few Days Later…’ is dat een gemiste kans. Zeker als je weet wat Niki Karimi allemaal in haar mars heeft.
Patricia Smagge