Any Way the Wind Blows (2003)
Regie: Tom Barman | 127 minuten | drama, komedie | Acteurs: Frank Vercruyssen, Diane De Belder, Eric Kloeck, Natali Broods, Matthias Schoenaerts, Dirk Roofthooft, Jonas Boel, Titus De Voogdt, Sam Louwyck, Annick Christiaens, Cedric Faes, Ides Meire, Louise Fimmers, Katelijne Damen, Diane Meersman
Een grote stad is een organisme dat in constante staat van ontbinding verkeert maar een enorme levenskracht bevat; dat geldt voor het Los Angeles van Robert Altman (‘Short Cuts’), het Edinburgh van Irvine Welsh (‘Trainspotting’) en ook voor het Antwerpen van Tom Barman. Antwerpen is in zijn debuutfilm ‘Any Way the Wind Blows’ een ietwat sjofele stad die leeft als een tiet, zo lijkt het: twee eighties-freaks plakken affiches en hun vlucht voor de politie mondt uit in een liefdesontmoeting die leidt naar een biljartkroeg en uiteindelijk naar een dansfeest waar een lijntje coke geen ongeziene gast is en mensen van allerlei allooi met elkaar uit hun dak gaan of bizarre verhalen vertellen.
Het is maar een voorbeeld. dEUS-voorman Tom Barman – voormalig drop-out van een filmopleiding – heeft met ‘Any Way the Wind Blows’ een portret gemaakt van een aantal doorsnee Antwerpenaren die wanneer hun weekend begint verenigd worden op een fuif, maar even snel ook weer afscheid van elkaar nemen. De film is een luchtige reis door de stad, gebracht in vlot geschakelde fragmenten. Een documentaire is het niet, want stadsraconteur Barman – werkend in een visuele stijl waarin de vitaliteit, gemakkelijke overgangen en professionaliteit van zijn muzikale werk weerspiegeld worden – brengt wel degelijk dramatische accenten aan, in een film die verrassend Vlaams is, die curieuze combinatie van verfijndheid en dorpse platheid. Barmans’ camera cirkelt rond de intimiteiten en activiteiten van vooral jonge mensen, wier leven wat op slot lijkt te zitten.
De karakters hebben allemaal twee kanten. Leraar Frans Paul (Eric Cloeck) is nors tegen zijn gezin, maar lief tegen zijn leerlingen; de jonge Natalie (Natali Broods) is een gepassioneerde vrouw, maar negatief over haar vriendje die wel erg zijn best doet, maar dan weer iets te verbergen heeft. De dialogen zijn soms moeilijk te volgen (sappig Antwerps), dan weer verrassend (“Mannen hebben geen geheimen; alleen dingen waarvoor ze zich schamen”); Barman neemt geen moreel standpunt in, laat hoogstens zien dat zijn karakters in hun relaties evengoed van positie zouden kunnen wisselen. Niet alle verhaallijnen zijn even boeiend, maar hij houdt de vaart er goed in, ondersteund door een soundtrack waarin de muziek van zijn dance-project Magnus een belangrijke plaats inneemt. De acteurs ogen ontspannen en de geportretteerde figuren hebben toch dat tikkeltje vreemd dat hen interessant maakt. Na de fuif bij Natalie, het kantelpunt in de film, wordt het tempo lager en het laatste halfuur voegt niet veel meer toe.
‘Any Way the Wind Blows’ is een oefening, maar wel een heel gelikte en professionele. Barman geeft er een kijkje mee in zijn wereld, de wereld van ‘Windman’, de engelachtige figuur in Waterlooplein-outfit die het leven in de grootstad observeert en dat van haar bewoners met de touch van de wind weet te sturen. Sjofel en swingend; niet trendy: Antwerpen door de ogen van Tom Barman.
Jan-Kees Verschuure
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 2 oktober 2003