Hell of the Living Dead- Virus (1980)
Regie: Bruno Mattei | 101 minuten | horror | Acteurs: Margit Evelyn Newton, Franco Garofalo, Selan Karay, José Gras, Gabriel Renom, Josep Lluís Fonoll, Pietro Fumelli, Bruno Boni, Patrizia Costa, Cesare Di Vito, Sergio Pislar, Bernard Seray, Victor Israel, Pep Ballenster, Joaquín Blanco, Esther Mesina
Als gevolg van het succes van George Romero’s ‘Dawn of the Dead’ werden er in de jaren tachtig meerdere zombiefilms gemaakt. In Mattei’s film ‘Hell of the Living Dead’, ook bekend als ‘Virus’, wordt in een laboratorium een dode rat gevonden die weer tot leven komt en een medewerker bloederig van kant maakt. De daaropvolgende woorden ‘…experimental project… must be considered a complete failure… some kind of degenerative process has begun…catastrophic… may God forgive us… for this evil we have created…’ wijzen uit dat er dankzij de falende wetenschap weer veelbelovende ontwikkelingen voor de zombiefans op stapel staan.
Het verhaal komt na de voortvarende openingsscène nogal traag op gang. Weliswaar is dit bevorderlijk voor een identificerende kennismaking met de diverse karakters en een gestage spanningsopbouw, maar wat sneller had het wel gemogen. Ook vallen, wanneer de diverse personages in Nieuw Guinea zijn aangekomen, de vele willekeurige opnames van de inlandse flora en fauna en de plaatselijke inboorlingen op. Beelden die uit diverse natuurdocumentaires geplukt lijken en her en der wel erg lang worden uitgesponnen. Niet echt nodig allemaal, het leidt nogal af van het verhaal. Maar het een en ander wordt wel vergoed door de beelden van de steeds talrijker wordende zombies die overal in de jungle rondlopen en uit alle hoeken en gaten opduiken. De verschijningen weten herhaaldelijk een unheimische sfeer en een dreigende uitstraling op te roepen.
Hoewel ook niet altijd weer even effectief. Het uiterlijk van de zombies wil nogal eens variëren van een amateuristische en goedkope tot een professionele en geslaagde vormgeving, reden waarom ze af en toe met de nodige reserve bekeken zullen worden. Wel komen er meer dan genoeg beelden voorbij van de al dan niet massaal rondstrompelende en hun prooien naderende zombies, die ook hier over een eeuwige vraatzucht beschikken. Bij voorkeur te stillen met zowel de plaatselijke inboorlingen als het groepje soldaten en journalisten dat we volgen. En, hoewel qua uiterlijk niet altijd even overtuigend en soms ook wel erg traag, de zombies gaan vastberaden en vooral daadkrachtig te werk met het nodige hap-, bijt- en scheurwerk. Dit levert weer wat leuke gore en splatter taferelen op in de vorm van wat opengescheurde kelen, afgebeten vingers, andere lichaamsdelen waar de tanden en nagels in worden gezet, naar buiten getrokken ingewanden en diverse andere (on)smakelijkheden. Ook de met allerlei wapentuig uitgeruste militairen laten zich niet onbetuigd: een hoop schietpartijen met inslaande kogels, schotwonden, ontploffende zombiehoofden en aanverwante taferelen komen door hun toedoen tot stand. Sommige bloederige effecten zijn niet altijd even aansprekend, maar andere zijn goed geslaagd te noemen. In elk geval van een dusdanige aard en kwantiteit dat de liefhebbers, ook door de overduidelijke als even zwartgallige humor die in meerdere situaties is verwerkt, er hun lol weer mee op kunnen.
Het verhaal heeft overigens weinig verrassingen te bieden, en zal de kenners maar al te herkenbaar voorkomen. Een afgelegen locatie, de belaagde personages moeten zichzelf zien te redden, de een na de ander valt ten prooi aan de zombies… het zijn de standaard ingrediënten. Daarnaast wordt ‘Hell of the Living Dead’ wel erg geïnspireerd door Romero’s ‘Dawn of the Dead’. Een stel journalisten, een stel soldaten, de aan het begin van de film voorkomende gijzelingssituatie, een zombiekind, een soldaat die geestelijk doorslaat, een lift waarin zich de nodige bloederige fatale gebeurtenissen afspelen… het zijn met nog wat herkenbaarheden zaken die onmiskenbaar uit Romero’s film overgenomen zijn, tot en met herhaaldelijk dezelfde muziek die daar ook in voorkomt.
Niet dat Mattei’s film die van Romero kwalitatief ook maar in het minst kan benaderen. Het verhaal is daar te simpel voor, er zijn teveel niet ter zake doende beelden het tempo is herhaaldelijk te traag. Veel wordt vergoed door de later optredende actie, maar ook in een later stadium zijn er tekortkomingen aanwezig. Her en der nogal merkwaardig gedrag – onder meer enkel hard gillen en verder vooral blijven staan als er een stel kwijlende zombies op je afkomen – maken met diverse onlogischheden en twijfelachtige dialogen geen geloofwaardige indruk. Dialogen die aangaande de Engelstalige versie wel wat beter gedubd hadden kunnen worden. Het acteerwerk komt meestentijds niet al te overtuigend of opvallend over, behalve dan in alle overtrokkenheid en herhaaldelijke lachwekkendheid in deze en gene crisissituatie wanneer verschillende militairen het door alle stress allemaal niet meer zo scherp gaan zien.
Een film dus waarin er wel wat tekortkomingen zijn te onderkennen. Maar zo zwaar hoeft dat allemaal niet te wegen. Hoewel niet de beste in zijn soort, bevat deze low-budget B-film ‘Hell of the Living Dead’ wel een geslaagde unheimische en dreigende sfeer en meer dan genoeg horrorgeoriënteerde gebeurtenissen zoals die in soortgelijke producties als ‘Zombi 2′ en ‘Zombie Holocaust’ aanwezig zijn. Weliswaar moeten de verwachtingen bij Mattei’s film op niet op een al te hoog pitje gezet worden, maar voor de gemiddelde zombiefan en liefhebbers van Italiaanse zombieproducties uit deze jaren heeft het genoeg te bieden om weer op gepaste en gewaardeerde wijze aan de nodige zombietrekken te komen.
Frans Buitendijk