Madieke van het rode huis – Du är inte klok Madicken (1979)
Regie: Göran Graffman | 98 minuten | familie | Acteurs: Jonna Liljendahl, Liv Alsterlund, Monica Nordquist, Björn Granath, Lis Nilheim, Birgitta Andersson, Allan Edwall, Sebastian Håkansson, Fredrik Ohlsson, Yvonne Lombard, Ted Åström, Fillie Lyckow, Jan Nygren, Kerstin Hansson, Cecilia Orlando-Willberg, Hans Pettersson, Mikael Eriksson, Dan Mähl, Anna Engwall, Björn Gustafson, Sif Ruud, Karl Ragnar Fredriksson, Karin Miller, Göran Graffman, Hanna Zetterström
‘Madieke van het rode huis’ is een verfilming van een aantal hoofdstukken uit het in Nederland als ‘Madieke en Liesbet’ bekend staande boek van Astrid Lindgren. Op overtuigende wijze vertolkt door de schattige Jonna Liljendahl, verovert Madieke de harten van de kijkers. In het boek wat ondeugender en rebelser dan in de film, maar het gouden hart van het meisje is gebleven. Astrid Lindgren was een vooruitstrevende vrouw, zo raakte ze op achttienjarige leeftijd zwanger, weigerde met de vader te trouwen en stond het kind af aan pleegouders. Pas toen ze de liefde van haar leven ontmoette, trouwde ze en vormde ze met haar eerste zoon en later geboren dochter een hecht gezin. Die vooruitstrevendheid en onconventionele houding uit zich ook in het verhaal over Madieke. Madieke’s ouders, een welgesteld echtpaar, houden er linkse ideeën op na, en dat botst wel eens met de andere notabelen in het dorp, zoals bijvoorbeeld de over het paard getilde vrouw van de burgemeester. Madieke’s vader is journalist. Madieke’s jongere zusje Liesbet is haar tegenpool, rond, mollig en schattig, maar even ondeugend als de hoofdpersoon.
Evenals in de boeken over de kinderen van de Bolderburen ontbreekt in ‘Madieke’ een echte verhaallijn. Het zijn meer losse belevenissen uit het leven van het meisje en haar familie. Zo zien we hoe ze bevriend raakt met Mia, het meisje dat tijdens het meivuur Madieke’s nieuwe sandaal weggooide. Mia’s familie is zo arm dat er nauwelijks geld voor eten is, en als gevolg daarvan heeft het meisje een denkbeeldige muur om zich heen gebouwd. Ze is brutaal tegen de leraren, zelfs tegen de hoofdmeester en Madieke kan ze niet uitstaan. Toch slaagt Madieke er in dankzij haar oprechtheid en warmte vriendschap te sluiten met haar klasgenootje.
Een van de andere vrienden van Madieke is Abbe, haar buurjongen. Ook hij speelt een grote rol in het leven van het Zweedse meisje. Abbe’s vader is een dronkenlap en meer dan in ‘Bolderburen’ speelt het thema alcoholisme een rol. Dit gebeurt echter op een kindvriendelijke wijze, Madieke’s buurman blijft altijd vriendelijk, ook al heeft hij te diep in het glaasje gekeken. Ook maatschappelijke status komt in de film op een duidelijke manier aan bod, zoals bijvoorbeeld wanneer meid Alva door Madieke’s ouders als introducé meegenomen wordt naar het herfstbal.
De film ziet er verzorgd uit, er is veel aandacht besteed aan authentieke kleding en omgeving. Dit zorgt voor een geloofwaardig geheel. Omdat er veel variatie in de verschillende verhaaltjes is, heeft de film voldoende vaart om ook tegenwoordige kijkers geïnteresseerd te houden. De af en toe wat religieuze scènes, wanneer er gezongen wordt, of gebeden moet worden voor een zieke buurjongen, storen niet, maar versterken juist het waarheidsgetrouwe beeld van die tijd. Aan ouders is wel aan te raden om (jonge) kinderen uitleg te geven over de straf die Mia krijgt van de schoolmeester, omdat dit waarschijnlijk wel vraagtekens of misschien wel angstgevoelens op kan leveren. Voor de rest is ‘Madieke van het rode huis’ goed geacteerd, mooi gefilmd, met herkenbare personages. Wat verlang je nog meer van een kinderfilm?
Monica Meijer