Mr. Untouchable (2007)
Regie: Marc Levin | 92 minuten | documentaire
De documentaire ‘Mr. Untouchable’ volgt de standaardaanpak in het rise and fall verhaal binnen de bekende misdaadfilms. De Afro-Amerikaanse Leroy ‘Nicky’ Barnes, ooit een nobody, bouwde in de jaren 70 een indrukwekkend drugsimperium op en werd één van de belangrijkste misdadigers van zijn tijd. Arrogantie en zelfoverschatting luidden uiteindelijk het begin van zijn ondergang in en hij veranderde van een loyale crimineel in een verklikker om zijn eigen huid te redden. Naar eigen zeggen deed hij dit niet slechts uit eigenbelang, maar om het verraad van zijn oud-handlangers te wreken. Regisseur Marc Levin onderzoekt hoe Barnes succesvol werd en wie de Mr. Untouchable in het écht was.
Levin laat veel verschillende mensen aan het woord, zonder dat de kijker het overzicht verliest. Voormalige handlangers en advocaat, betrokken politiemedewerkers en natuurlijk Barnes zelf komen aan het woord en de reeks aan anekdotische en persoonlijke verhalen zorgen voor een boeiend verhaal. Het leven van Barnes spreekt tot de verbeelding en daarmee is ‘Mr. Untouchable’ een vermakelijke documentaire geworden. Ook aankleding is verder dik in orde. Het archiefmateriaal van dansende discogangers, drugsgebruikers en goed geklede gangsters, sappige krantenpagina’s en bijbehorende soul- en funkmuziek zorgen voor de juiste omgeving.
Alhoewel vermakelijk moet de documentaire tegelijkertijd op inhoud echter niet teveel worden gewogen. Levin heeft het uiteraard liever over een grote crimineel dan een nietszeggende misdadiger en dat wordt nauwelijks onder stoelen of banken gestoken. Er wordt zonder enige terughoudendheid verhaald over de politie die niet durfde op te treden tegen zijn vrienden, over de president die zijn aanhouding tot absolute prioriteit bombardeerde, over Barnes’ enorme welvaart en vooral over het respect dat hij bij iedereen genoot. Barnes’ levensloop is de verwezenlijking van de American Dream. Oké, drugs zijn fout en moorden mag niet, maar Barnes had het toch wel mooi gemaakt. Mr. Untouchable is inderdaad even onschendbaar, een beeld dat door iedereen wordt bevestigd. Dat zijn hoogmoed en hebzucht het einde betekenden lijkt de docu nog wat moreel gewicht te geven, maar echt overtuigend is die insteek nooit.
‘Mr. Untouchable’ is een vermakelijk, maar licht verhaal over loyaliteit, opportunisme, eer, succes en bovenal eigenbelang. Nicky Barnes koos uiteindelijk voor zichzelf en om zijn trots en naam te behouden doet hij in deze documentaire zijn eigen verhaal. Zijn commentaar is uiteraard hoogst gekleurd en het weerwoord is wat minder gebalanceerd. Maar het gaat hier dan ook niet om de nuance. ‘Mr. Untouchable’ is ‘American Gangster’, ‘Blow’ en ‘Scarface’ in docu light formaat. Wellicht met iets minder romantiek en actie, maar nogal altijd met een zeker respect voor de nobody die het tot succesvolle misdadiger wist te schoppen.
David Croese