O Amor Natural (1996)
Regie: Heddy Honigmann | 76 minuten | documentaire
Niet alleen voor de liefhebbers van poëzie en liefhebbers van Brazilië is ‘O Amor Natural’ een boeiende film. De documentaire van de Nederlandse Heddy Honigmann gaat over de gevierde dichter Carlos Drummond de Andrade. Die bleek naast zijn bekende werk ook een aantal zeer erotisch getinte gedichten te hebben geschreven, die pas na zijn dood werden gepubliceerd in de bundel O Amor Natural. In de documentaire geeft Honigmann het woord aan Brazilianen over de gedichten van deze man. Velen blijken geroerd en halen naar aanleiding van de poëzie van Drummond herinneringen op aan hun eigen liefdes- en seksleven. Door de ontboezemingen van de veelal bejaarde Brazilianen, die Honigmann interviewt, krijgen de gedichten van Drummond een extra betekenis. Ze verwoorden niet enkel de liefde, zoals de Carlos Drummond de Andrade deze zelf voelde, de gedichten beschrijven liefde en erotiek op een typisch Braziliaanse manier.
Jammer van ‘O Amor Natural’ is de onsamenhangendheid van de verschillende interviews. Waarom heeft Honigmann besloten juist deze mensen te interviewen? Een aantal mensen zijn bekenden geweest van Carlos Drummond de Andrade, maar van sommige mensen is onduidelijk waarom juist zij gevraagd worden over de gedichten van Drummond. Wat echter wel weer leuk is aan deze willekeur, is de openheid van de diverse mensen. De Brazilianen lijken heel open over hun seksleven. Het is niet voor te stellen, dat Nederlandse bejaarden op deze manier over hun seksuele verleden zouden praten.
Tien jaar nadat ‘O Amor Natural’ op het Amsterdamse documentaire festival IDFA heeft gedraaid (1996), is de film een van de eerste documentaires, die wordt uitgebracht onder de naam IDFA’s delicatessen. ‘O Amor Natural’ is een van de eerste films van Honigman, die later nog veel meer documentaires zou maken. Daarbij zijn muziek en heimwee meestal de leidraad, thema’s die in feite ook aansluiten bij ‘O Amor Natural’. De -in het Portugees geschreven- gedichten van Carlos Drummond klinken dan ook als muziek in de oren.
Ondanks enige willekeur van filmmaker Heddy Honigmann in de keuze van haar gesprekspartners en de soms wat amateuristisch aandoende beelden, is ‘O Amor Natural’ een boeiend portret van Brazilië. Verwacht geen erotiek, maar wel emotie, want dat is wat de kern van de gedichten van Carlos Drummond eigenlijk behelzen.
Wietske Uneken
Waardering: 4
Bioscooprelease: 5 december 1996