Paul dans sa vie (2005)

Regie: Rémi Mauger | 103 minuten | documentaire | Acteurs: Paul Bedel, Fabrice Adde, Françoise Bedel, Marie-Jeanne Bedel, Robert Bedel

“Een film van mij? Je vindt me vast een zonderling, net als iedereen. Maar ik ben in mijn leven, niet in de folklore.” Met deze woorden begint een hartveroverende en sfeervolle documentaire over de 75-jarige ongetrouwde Franse boer Paul Bedel, die samen met zijn twee eveneens niet getrouwde zussen een boerderijtje bestiert in het uiterste westen van Normandië. Gezien hun leeftijd en de zware inspanningen van het boerenbestaan overweegt hij het toch wat rustiger aan te gaan doen. Paul en zijn zussen werken nog steeds hard en lang op de boerderij, die Paul bij het overlijden van zijn vader overnam.

De documentaire van regisseur Rémi Mauger – die zelf verder geheel buiten beeld blijft – schetst het portret van Paul Bedel en zijn zussen op een intieme en innemende wijze. Paul Bedel leeft in een wereld waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan. Als hij op zijn knietjes in de wei de koe met de hand melkt, gaat het kleine beetje melk nog gewoon in een emmertje en daarna in een melkvat. Paul heeft maar een paar koetjes waar hij mee praat en die naar hem luisteren en doet ook wat landbouw. Zijn grond grenst aan de rotsige kust van de zee en bij laag tij zoekt hij tevens naar kreeften en vangt hij vis. Een gemengd boerenbedrijfje ten voeten uit.

Paul blijkt een man te zijn met veel humor; hij is eigenzinnig en beschikt over een filosofische inslag. Hij beschikt over een grote levenswijsheid en heeft een verfrissende kijk op de moderne tijd en is scherpzinnig. Lang geleden heeft hij zijn eigen keuzes gemaakt en daar ondanks de consequenties nog geen moment spijt van. Het leven is zoals het is. De natuur heeft zijn loop.

Met sublieme camerawerk volgt Guy Milledrogues Paul en zijn zussen tijdens hun dagelijkse boerenleven. Het uitermate fotogenieke landschap maakt samen met de cameravoering dat de landschappelijke beelden een schilderwerk vormen dat je vanaf het begin ‘pakt’ en de tijd voorbij laat vliegen. Ook als je zo selfsupporting leeft word je toch voortdurend voor bepaalde keuzen gesteld. We volgen hen onder meer in hun overwegingen om de paar koetjes weg te doen, zodat zij het wat rustiger aan kunnen gaan doen. Het boerenleven op het land is zwaar en hun leeftijd maakt het voor hen steeds zwaarder.

Het zou te gemakkelijk zijn de film te schetsen als het zoveelste nostalgische beeld van een hard en eenvoudig boerenbestaan. De opvattingen van Paul, die ons en passant levenslessen geeft, maken dat de film veel meer is dan een verzameling mooie plaatjes. De beelden hebben een onopgesmukte poëtische kracht, de authenticiteit spettert er van af.

Regisseur Rémi Mauger heeft tijdens de opnamen een hechte gevoelsband met Paul opgebouwd. Paul heeft bijna zijn leven lang aantekeningen gemaakt in kleine notitieboekjes en antwoordt openhartig op de soms intieme vragen die hem worden gesteld. Daarbij gaat hij met veel humor in op zijn leven en wat hem is overkomen. De film is op een uiterst intieme en integere wijze gemaakt, de regisseur heeft de dreiging van een larmoyant of zwaarmoedig getint verhaal behendig weten te vermijden. Het is juist de nuchterheid van Paul, maar ook zijn melancholie en filosofie, ruim gelardeerd met een humoristische noot, die de film zo weldadig warm en sympathiek maakt.

Dat Paul niet zomaar een zonderling is blijkt uit al zijn overpeinzingen over de kringloop in het leven en de natuur. Ook hij is in zijn leven tot de aankoop van een – stokoude – tractor overgegaan. De ‘vooruitgang’ is niet aan hem voorbijgegaan, hij realiseert zich dat hij zonder dat zelf ook niet had kunnen blijven voortbestaan. Hij werkt nog met werkelijk stokoud hulpmateriaal en diverse andere uiterst authentieke hulpmiddelen die hij gebruikt zijn een genot om naar te kijken. Dat ook voor de nuchtere Paul emoties gelden komt op intieme wijze naar voren als hij voor het eerst in zijn leven vertelt over het hoe en waarom van de zaken zoals die in zijn leven zijn gelopen.

‘Paul dans sa vie’ is een film die toegankelijk is voor een breed publiek. Paul Bedel is het type mens dat altijd zichzelf is gebleven en nooit concessies heeft willen doen aan zijn overtuigingen. Bij het kijken naar de film komen warme herinneringen naar boven aan films als ‘Être et Avoir’. ‘Paul dans sa Vie’ trok in Frankrijk volle zalen. Paul Bedel groeide uit tot een landelijke bekendheid en werd zelfs door president Sarkozy uitgenodigd op het Elysée.

Een magistrale schets van een noeste werker die eeuwig bezig is en die diep verbonden is aan zijn grond. Een klein gehouden verhaal met een sterke en grote vertelkracht, een magnifieke poëtische en tegelijk humorvolle documentaire. Warm aanbevolen!

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 22 mei 2008