Poulet au vinaigre-Cop au vin (1985)

Regie: Claude Chabrol | 110 minuten | drama, komedie, misdaad | Acteurs: Jean Poiret, Stéphane Audran, Michel Bouquet, Jean Topart, Lucas Belvaux, Pauline Lafont, Andrée Tainsy, Jean-Claude Bouillaud, Jacques Frantz, Albert Dray, Henri Attal, Marcel Guy, Dominique Zardi, Jean-Marie Arnoux, Caroline Cellier, Josephine Chaplin   

De Franse filmregisseur Claude Chabrol werd eind jaren 50 en in de jaren 60 en 70 vooral bekend als mede-grondlegger van de “nouvelle vague” beweging in de Franse cinema. In die jaren draaide hij een aantal succesvolle films waarin hij het gedrag van de bourgeoisie centraal stelde en genadeloos ontleedde. Door het soort films dat hij maakte, qua thematiek en spanning, werd hij ook wel de “Franse Hitchcock” genoemd. In de jaren 80 begon Chabrol zijn oeuvre wat te verbreden naar meer lichtvoetiger drama en ironischer thrillers. Dit was niet naar ieders smaak, maar zelfs een “mindere” Chabrol, is vaak nog vermakelijker dan een willekeurige film in hetzelfde genre van een andere regisseur.

‘Poulet au vinaigre’ (letterlijk “kuiken in azijn”, maar een woordspeling in het Frans en in het Engels sterk vertaald als ‘Cop au vin’) is zo’n ironische thriller, met inktzwarte humor, gebaseerd op een boek van Dominique Roulet. Herkenbare Chabrol-thema’s zijn er genoeg: een dominante moeder, de slinkse plannen van de bourgeoisie, die flink uit de hand lopen en leiden tot moord en daarmee tegelijk ook het afgeven op diezelfde middenklasse. In een suf dorpje op het platteland van Normandië lijkt er ogenschijnlijk niets te gebeuren, maar onder de oppervlakte speelt er genoeg. Chabrol analyseert de bewoners op zijn gebruikelijke afstandelijke manier, wat hier beter werkt dan in sommige van zijn andere films. Geen van de personages kan hierdoor echt op sympathie rekenen, al is moederskindje Louis Cuno (Lucas Belvaux) in al zijn onbeholpen stunteligheid wel zo’n beetje de centrale figuur. Hij zit zwaar onder de plak bij zijn gehandicapte moeder (Stéphane Audran), wiens huis en grond in de weg staan van de samenspannende heren van het dorp. De slager Filiol (Jean-Claude Bouillaud), dokter Philippe Morasseau (Jean Topart) en notaris Hubert Lavoisier (Michel Bouquet) hebben een groots onroerend goed project bekokstoofd en de familie Cuno zit hen in de weg. Postbode Louis weet tussen de avances van zijn collega Henriëtte (Pauline Lafont) door het drietal te bespioneren en hun post te lezen. Hij denkt hen terug te kunnen pakken door auto’s te bekrassen en dan suiker in de benzinetank van Filiol te gooien. Als de slager hierdoor verongelukt, komt de wel zeer onconventionele inspecteur Lavardin (Jean Poiret) de zaak onderzoeken. Zonder enige schroom past Lavardin ook diverse vormen van lichamelijke mishandeling toe om de mensen uit het dorp aan het praten te krijgen. Als een bloedhond die een spoor ruikt, gaat Lavardin flink tekeer om de onderste steen boven te krijgen.

Het psychologische profiel van de inwoners tegen het decor van een ouderwets moordmysterie werkt bijzonder goed en Poiret is zeer overtuigend in zijn rol. Zijn vrouwelijke tegenhanger is onmiskenbaar Audran, als de mentaal instabiele mevrouw Cuno, die een erg sterke rol neerzet. Helaas kan dat niet voor alle acteurs gezegd worden, maar een kniesoor die daarop let. Daarvoor heeft Chabrol te veel lol om de personages te fileren, al dan niet met behulp van Lavardin. Iedereen bespioneert iedereen, zo lijkt het wel en de kijker wordt al gauw hierin meegenomen, waarbij morele grenzen niet gelden.

Uiteindelijk zakt ‘Poulet au vinaigre’ wat in bij de afronding van het moordmysterie, maar “azijn” wordt er gaandeweg de film genoeg geserveerd. Een film van Claude Chabrol is meestal ook een beetje een familiegebeuren. Zo regisseert hij zijn ex-vrouw Stéphane Audran, werkte zijn derde vrouw Aurore achter de schermen als regisseur van de tweede unit en script supervisor en componeerde zoon Matthieu (van eerste ex-vrouw Agnes) de filmmuziek. Chabrol en Poiret zouden een jaar later een vervolg maken met de titel ‘Inspecteur Lavardin’ en tussen 1988 en 1990 nam Poiret de rol van de politieman nogmaals op zich in vier TV-afleveringen.

Hans Geurts

Waardering: 3.5