Secrets of the Code (2006)

Regie: Jonathan Stack | 88 minuten | documentaire | Met: Timothy Freke, Richard Leigh, Sean Martin, Elaine Pagels, Susan Sarandon

Sinds de internationale bestseller ‘The Da Vinci Code’ wordt de markt overspoeld met boeken en documentaires over het onderwerp. Voor elke combinatie van Da Vinci met ontmaskeren, decoderen, breken, kraken, feiten bestaat er wel een boek of documentaire. Velen willen inhaken op het enorme succes van het boek van Dan Brown. Anderen gebruiken hun medium als offensief tegen de beweringen in het boek. De ‘Ontmaskering van de Da Vinci Code’ (2005) is er één van. Het is een waarschuwing voor mensen die Ron Howard’s verfilming van het boek gaan bekijken. ‘Secrets of the Code’ is minder eenzijdig. Deze documentaire naar de gelijknamige besteller van Dan Burnstein, is bedoeld voor die kijkers die dieper op de materie in willen gaan. De spannende film met Tom Hanks roept een aantal interessante vragen op, ‘Secrets of the Code’ bekijkt deze stellingen vervolgens door de ogen van verschillende deskundigen met verschillende meningen. Een opinie van een voorstander wordt op de voet gevolgd door een mening van een tegenstander. Actrice Susan Sarandon leende haar stem om het geheel aan elkaar praten.

‘Secrets of the Code’ is een tocht langs de gebouwen in het boek. Startpunt is ‘La Pyramide Inversée’ in het Louvre (de omgekeerde piramide) waar de film eindigde. Vaak vertelt Sarandon wat de Dan Brown karakters Robert Langdon (Tom Hanks) en Sophie Neveu (Audrey Tautou) er deden. Ook is er een extra bezoekje aan het mysterieuze Rennes-le-Château met de legende van priester Saunière (het karakter Jacques Saunière is een verwijzing naar hem) die daar een ‘schat’ vond. Mogelijk bewijs van het huwelijk tussen Jezus en Maria Magdalena en een bloedlijn. Het boek ‘Het Heilige Bloed en de Heilige Graal’ (‘The Holy Blood and the Holy Grail’) uit 1982 gaat hierover. De theorie in dat boek werd ook gebruikt door Dan Brown. Richard Leigh, medeauteur van ‘Het Heilige Bloed en de Heilige Graal’ verschijnt ook in ‘Secrets of the Code’ als spreker. Hij zit in meerdere ‘Da Vinci Code’ documentaires.

‘Secrets of the Code’ behandelt verder vroegchristenen, Maria Magdalena, de rol van vrouwen, Katharen, de Priorij van Sion, Da Vinci’s werk, tempelridders, gnostische gospels enz. Meningen worden met passie geuit en het beeldmateriaal is mooi. Maar het gewissel tussen verteller/beelden, meningen en onderwerpen kan vermoeiend zijn voor kijkers. Daarom moet je oprecht geïnteresseerd zijn in de zaken die aan de orde komen en je moet de aandacht erbij houden. Het wordt namelijk niet zo kant-en-klaar verpakt voor massaconsumptie als de bestseller en de blockbuster. Het is dus een specifieke doelgroep die hiervan zal houden.

Wat positief is aan deze documentaire, is de diversiteit aan sprekers (ook een Opus Dei woordvoerster) en de focus op het zoeken naar de waarheid. Hoe verhalen de wereld beïnvloeden en hoe een ander verhaal een ander leven kan betekenen. Het slot is mooi met de praktische relevantie van het brede onderwerp dat Dan Brown naar voren bracht in zijn voor entertainment bedoelde boek, die zoektocht naar de waarheid en de betekenis van geloof.

Sarita Koendjbiharie