Sorry We Missed You (2019)

Recensie Sorry We Missed You CinemagazineRegie: Ken Loach | 100 minuten | drama | Acteurs: Debbie Honeywood, Kris Hitchen, Rhys Stone, Nikki Marshall, Katie Proctor, Harriet Ghost, Ross Brewster, Stephen Clegg, Simran Kaur, Vicky Hall, Alfie Dobson, Micky McGregor

We doen het allemaal, en steeds vaker: online shoppen. Terwijl elke week meer winkelpanden in de steden leeg komen te staan, draaien de internetwarenhuizen overuren om onze bestellingen op tijd bezorgd te krijgen. Wat een luxe: vanuit je luie stoel bestellen en je pakket wordt de volgende dag – of soms zelfs nog dezelfde dag – aan je voordeur afgeleverd. Maar aan al dat gemak kleven ook veel nadelen. Niet alleen zijn al die ritjes die gereden moeten worden om de pakjes te bezorgen slecht voor het milieu, ook de koerier staat onder zware druk. Kan hij (of zij) het pakket niet kwijt omdat je niet thuis bent, dan staan daar consequenties tegenover. Het pakket moet weer mee terug en dat kost de koerier (en het koeriersbedrijf en eventueel ook de verzendende partij) geld. Bovendien moeten ze zich aan een rigide bezorgschema houden; verspil je teveel tijd, dan kost dat ook geld. Het leven van een koerier gaat kortom niet over rozen. Voor de Brit Ken Loach, de koning van het kitchen-sink drama, vormen de bikkelharde omstandigheden waaronder pakketbezorgers moeten werken een ideaal aanknopingspunt voor een uit het leven gegrepen relaas rond een arbeidersfamilie die onder zware druk komt te staan door de torenhoge eisen die de maatschappij hen oplegt.

Ricky Turner (Kris Hitchen) is een veertiger uit Newcastle die tijdens de kredietcrisis zijn baan in de bouw kwijtraakte en noodgedwongen zijn koophuis moest inruilen voor een huurwoning. Hij moet nu een andere manier zien te vinden om de eindjes aan elkaar te knopen en besluit als zelfstandige pakketten te gaan rondbrengen. Hij gaat in zee met Gavin Maloney (Ross Brewster), die een goedlopend pakketdepot runt. Ricky kan bij hem een bestelbusje huren, maar omdat hij dan wel heel veel geld kwijt is, gaat hij voor optie twee: een eigen tweedehands busje kopen. Maar omdat het gezin Turner amper geld heeft om de maand door te komen, moet hij wel de auto van zijn vrouw Abbie (Debbie Honeywood) verkopen. En dat terwijl zij haar auto zelf hard nodig heeft als thuiszorgmedewerkster. Ricky weet haar echter te overtuigen en Abbie gaat voortaan met de bus langs haar cliënten. Ricky ontdekt al gauw dat het bezorgen van pakketten een baan is waar veel gevraagd wordt van de koeriers: er is een strikt tijdschema waarop de pakjes bezorgd moeten worden, het zijn lange dagen en bezorg je je pakket niet op tijd dan heb je een probleem. Gavin ontpopt zich al snel als een ware slavendrijver die zijn medewerkers hun vrije uren of dagen uit eigen zak laat betalen. Ook voor Abbie is het moeilijk om van A naar B te komen en beiden maken lange dagen. Daar hebben niet alleen zij zelf, maar ook hun twee kinderen – tienerzoon Seb (Rhys Stone) en de tienjarige Lisa Jane (Katie Proctor) – onder te lijden. Seb begint zich steeds opstandiger gedragen en zijn zusje eet vrijwel elke avond alleen omdat haar ouders pas na negenen thuiskomen en van vermoeidheid op de bank in slaap vallen.

Al ruim een halve eeuw staat Ken Loach – inmiddels 82 jaar oud – op de barricades om sociaal-maatschappelijke misstanden aan de kaak stellen via zijn films. Geen filmmaker die de (voornamelijk Britse) working class zo goed vertegenwoordigd heeft als hij, en met films als ‘I, Daniel Blake’ (2016, won onder meer een Gouden Palm en een BAFTA) en ‘Sorry We Missed You’ bewijst hij dat hij de belangen van deze groep nog altijd vol vuur en overtuiging behartigt. Sterker nog, met ‘Sorry We Missed You’ levert hij een van zijn sterkste films af; een diep-menselijk drama dat als een mokerslag binnenkomt omdat het de keiharde werkelijkheid van de hedendaagse maatschappij met zijn ‘gig economy’ op meedogenloze wijze blootlegt. Juist door het verhaal vanuit het perspectief van een doorsnee gezin te vertellen en het belerende toontje, dat sommige van zijn films nog wel eens wil overheersen, aan de kant te schuiven heeft de film een enorme emotionele impact. Het waargebeurde verhaal rond Don Lane, een 53-jarige man met diabetes uit Dorset die zo bang was om zijn baan als pakketbezorger te verliezen dat hij belangrijke doktersafspraken liet lopen, met fatale gevolgen, ligt aan de basis van de film. Ricky en Abbie zijn geen personages, maar echte mensen die naast je zouden kunnen wonen. Aanvankelijk lijkt de job als zelfstandig koerier dé oplossing voor al hun problemen, of in elk geval de financiële. De gehaaide en compromisloze Maloney, geweldig gespeeld door amateur (!) Brewster, palmt Ricky in met holle frasen (‘Je wordt de meester van je eigen lotsbestemming’) en gaat er prat op dat zijn depot de beste cijfers heeft van de hele regio. Hij vertelt er echter niet bij welke meedogenloze methoden hij hanteert om dat te bewerkstelligen. Langzaam maar zeker zien we hoe Ricky’s baan – maar ook die van Abbie, die haar reistijd niet krijgt uitbetaalt en soms tegen onverwachte gebeurtenissen aanloopt die extra tijd vragen, terwijl ze daar geen extra geld voor krijgt – steeds meer een wissel trekt op het gezin.

Het acteerwerk is van uitzonderlijk niveau. Debbie Honeywood – eveneens een debutante! – ontroert als de goedmoedige Abbie die ondanks alle problemen waar haar gezin in terechtkomt weigert in zelfmedelijden weg te zinken. Klagen komt niet in haar woordenboek voor, ook al laat ze op momenten de wanhoop in haar ogen zien. In haar interacties met haar cliënten is ze oprecht en vriendelijk, net zoals ze tegen haar kinderen nooit zal uitvallen. Want naast dat harde werken is ze ook degene die thuis het meeste doet (zorgen dat de kinderen hun prakkie kunnen opwarmen bijvoorbeeld). Deze vrouw sluit je direct in je armen. Ricky is wispelturiger, laat zijn woede soms de vrije loop maar ook hij is van binnen een fatsoenlijk mens wiens belangrijkste doel is om goed voor zijn gezin te zorgen. Kris Hitchen – die pas vanaf zijn veertigste acteert en voor die tijd gewerkt heeft als loodgieter – is de meest ervaren acteur, al heeft ook hij een vrij bescheiden cv. Als Ricky moet hij voortdurend zien te balanceren tussen zijn plicht als kostwinner, vader en echtgenoot, maar gaat hij gebukt onder frustraties, vermoeidheid, onrust, onvrede en woede. Hoe lang kan hij doorgaan tot zijn ziel knakt? Loach werkt vaak met onbekende en (relatief) onervaren acteurs en dat pakt eigenlijk altijd goed uit omdat ze op natuurlijke wijze opgaan in hun rol. Ook de dialogen – het scenario is van de hand van Loach’ vaste schrijver Paul Laverty – zijn uit het leven gegrepen en hier en daar is een luchtig of grappig momentje toegevoegd, zoals de verstokte Manchester United-fan Ricky die het tijdens zijn bezorgronde aan de stok krijgt met een al even fanatieke Newcastle United-fan. Ook de scène waarin hij zijn dochter meeneemt op zijn route doet de mondhoeken krullen, omdat er tederheid uit spreekt en het tegelijk hartverwarmend en charmant is.

De spanningen beginnen toe te nemen naarmate Ricky steeds meer gedwongen wordt te kiezen tussen zijn werk (en dus zijn portemonnee) en zijn vaderlijke plicht. Bijvoorbeeld wanneer zoon Seb, die liever spijbelt om met zijn vrienden graffiti te gaan spuiten dan naar school gaat en dus een extra zorg wordt voor zijn ouders, geschorst wordt van school en op het matje moet komen bij de schooldirecteur. In hun veelal heftige woordenwisselingen legt de jongen de vinger op de zere plek bij zijn vader, wat Ricky uiteraard nog meer frustreert. Op beheerste wijze wordt het niveau van vertwijfeling en radeloosheid steeds een tandje opgehoogd, waarbij wordt toegewerkt naar een handvol hoogtepunten die inslaan als een bom: Abbie die Maloney aan de telefoon eens goed de waarheid vertelt nadat Ricky bij het bezorgen van mobiele telefoons door onverlaten is overvallen en in elkaar is geslagen bijvoorbeeld (terwijl de complete eerste hulp kan meeluisteren); een zeldzaam moment dat Abby zich laat gaan, maar waaruit wel spreekt dat haar gezin haar boven alles gaat en dat ze zich zorgen maakt om haar echtgenoot. Ook de wijze woorden van een politieman richting Seb, die betrapt is op winkeldiefstal, hakken erin. ‘Sorry We Missed You’ is een authentiek en diep-menselijk drama over een sociaal-maatschappelijk probleem waar we veelal van wegkijken. Er wordt ijzersterk in geacteerd en de gebeurtenissen in het gezin Turner zal geen mens onberoerd laten. Ken Loach bewijst eens te meer dat hij het film maken nog lang niet verleerd is!

Patricia Smagge

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 14 november 2019
DVD-release: 28 februari 2020