Voorland (2006)

Regie: Albert Elings, Eugenie Jansen | 70 minuten | documentaire

Een botsing van beelden, en de waarheid zoals die alleen door de camera kan worden opgediept. Een prachtfilm die het gouden kalf verdient’, zo staat in Trouw. Het NRC handelsblad noemt de documentaire weergaloos prachtig. In elk shot is ruimte voor een universum aan gedachten en associaties. Voorland is een documentaire over de uiterwaard, waar veel mensen op hebben gewacht.

Zeven jaar lang maakten regisseurs Albert Elings en Eugenie Jansen opnamen in De Loowaard, een uiterwaard aan de Nederrijn bij Duiven. En het resultaat mag er wezen, maar is anders dan verwacht. Geen rust en stilte, heldere beelden en bloeiende bloemen. Voorland gaat niet alleen over de natuur, maar ook de mens. Boeren vrezen wildgroei van distels, er wordt gekampeerd uit protest tegen de Betuwelijn en koeien krijgen een geel oormerk. Een paard kijkt verschrikt op naar de motorcrosser die met veel herrie langs komt scheuren. Een mooie boodschap. Kijkend naar deze beelden wordt duidelijk hoe fraai de natuur is en hoe lelijk en onzinnig de handelingen van de mens daarin zijn. Een groot contrast. De natuur is rustig, stil en kleurrijk. De mensen maken vooral veel lawaai.

Een groot deel van de film gaat over het water. Mensen die in het gebied wonen of er veel komen moeten leren leven met de vele overstromingen. Zo is het altijd geweest en zo zal het altijd zo blijven. De rivier heeft de uiterwaarden in haar macht. Tijdens de overstromingen zijn borden niet meer terug te vinden en is de weg niet toegankelijk. Elings en Jansen willen de voortdurende verandering in de natuur laten zien. Alle seizoenen komen aan bod en duidelijk wordt dat mensen de natuur weer de ruimte willen geven. De Loowaard moet weer een natuurgebied worden, waar geen mensen wonen. Daarom wordt de boer die zijn huis verlaat minutenlang gefilmd. Dat proces wordt goed in beeld gebracht, maar het is jammer dat de resultaten niet duidelijk worden. Is de Loowaard nu werkelijk zon ruig gebied? Of is slechts de eerste stap gezet?

De documentaire is heel puur. Geen woorden en geen muziek. Alleen de geluiden die te horen zijn in de natuur en zo nu en dan een opmerking van een voorbijganger. De verschillende beelden hebben vaak niets met elkaar te maken, wat juist de kracht is van de film. Allerlei waarnemingen worden aan elkaar geplakt, waardoor de kijker een compleet beeld krijgt van de Loowaard.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 29 september 2005