Voyage of the Damned (1976)
Regie: Stuart Rosenberg | 155 minuten | drama | Acteurs: Faye Dunaway, Oskar Werner, Lee Grant, Sam Wanamaker, Lynne Frederick, David de Keyser, Della McDermott, Genevieve West, Luther Adler, Wendy Hiller, Julie Harris, Nehemiah Persoff, Maria Schell, Paul Koslo, Jonathan Pryce, Brian Gilbert, Georgina Hale, Adele Strong, Milo Sperber, Max von Sydow, Malcolm McDowell, Helmut Griem, Keith Barron, Anthony Higgins, Ian Cullen, Donald Houston, David Daker, Constantine Gregory, Don Henderson, Tom Laughlin, Ina Skriver, Orson Welles, James Mason, Katharine Ross, Victor Spinetti, Michael Constantine, José Ferrer, Ben Gazzara, Fernando Rey, Bernard Hepton, Günther Meisner, Marika Rivera, Carl Duering, Janet Suzman, Frederick Jaeger, Denholm Elliott, Leonard Rossiter, Philip Stone
‘Voyage of the Damned’ is het waargebeurde verhaal over een schip met Duitse joden dat in 1939, voor het begin van de Tweede Wereldoorlog, naar Cuba uitvaart maar haar bemanning niet afzet, omdat het een propagandastunt blijkt te zijn van de Nazi’s. Het hartverscheurende verhaal wordt gecomplementeerd door een indrukwekkende cast. Goede film over een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de mensheid. Veel gruweldaden van de Nazi’s werden pas duidelijk toen de Tweede Wereldoorlog in volle gang was. ‘Voyage’ focust zich op een schandelijke daad voor aanvang van de oorlog. Meer dan 900 opgeluchte mensen verlieten Duitsland om er gaandeweg achter te komen dat de wereld niet op hen zat te wachten. Sterker, de Duitsers hadden alles van tevoren gepland om de joden voor de buitenwereld zwart te maken en het blazoen van Duitsland op te poetsen.
Het grootste gedeelte van de film richt zich op de mensen aan boord van de ‘St. Louis’: de joden uit Duitsland, de bemanning én de spionnen die ervoor moeten zorgen dat alles volgens plan verloopt. De lange speelduur geeft je genoeg tijd om de karakters te leren kennen. De passagiers hebben allen hun verhaal, maar ze hebben één ding gemeen: ze werden vernederd in Duitsland. Niet zelden richt ‘Voyage’ zich op menselijke tragedies. Deze mensen hebben al veel meegemaakt, maar blijken in hun persoonlijke leven ook nog allerlei ellende tegen te komen. Er vloeien dan ook vele tranen. In de haven van Havana, Cuba, ontmoet een ouder echtpaar bijvoorbeeld hun dochter die ze jaren niet hebben gezien. Ze hebben slechts een paar minuten, waarna de jonge vrouw weer mee wordt genomen door de Cubaanse politie. Triest!
‘Voyage’ is een en al bekende gezichten. De cast is een regelrecht feest der herkenning, hetgeen overigens niet schadelijk is voor de kwaliteit van de film. Lee Grant (‘Damien: Omen II’) en Faye Dunaway (‘Eyes of Laura Mars’) zijn sterke vrouwen, die ondanks alle ellende door willen gaan. Hoewel, een van de twee heeft het aan het einde van de film niet allemaal meer op een rijtje. Orson Welles (‘Citizen Kane’) is een welgesteld heerschap in Cuba, die zich het liefst laat leiden door geld. Vele andere, bekende namen komen voorbij. Op Cuba zie je bijvoorbeeld Fernando Rey (‘The French Connection’) en is er een cameo van Laura Gemser (‘Black Emmanuelle’). Een van de mooiste rollen is echter weggelegd voor de van oorsprong Zweedse acteur, Max von Sydow (‘The Exorcist’). Hij is de kapitein van de ‘St. Louis’; een man van principes die geeft om mensen. Het probleem is echter dat hij onder invloed staat van de Nazi’s. Als hij de passagiers aan land laat in Cuba, rekenen de Duitsers af met hem en zijn gezin. De worsteling van Von Sydow met het welzijn van zijn familie én de levens van de 934 joodse passagiers is tastbaar. Wat kan hij doen?
‘Voyage of the Damned’ is een imponerende film over een menselijke tragedie, die zich net voor de Tweede Wereldoorlog afspeelde. Duitsland blijkt de kwade genius, maar Cuba speelde ook een dubieuze rol. Voor velen blijken de joodse passagiers niet meer dan handelswaar. Steke cast met een aantal puike rollen van onder meer Von Sydow, Grant en Dunaway. De regie van Stuart Rosenberg (‘Brubaker’) is vooral aan het begin wat rommelig, met een aantal haastig geknipte scènes. Desalniettemin een sterk drama.
Robbert Bitter