Aïlo, het dappere rendier – Aïlo: Une odyssée en Laponie (2018)
Regie: Guillaume Maidatchevsky | 86 minuten | avontuur, familie | Nederlandse vertelstem: Floortje Dessing
Aïlo is een dapper babyrendier dat wordt geboren in het ijzige winterlandschap van Fins Lapland. Na zijn geboorte moet het jong in vijf minuten opstaan en leren lopen om zijn moeder te volgen. Samen met de kudde reist het tweetal vele kilometers, op zoek naar sappig grasland. Onderweg ontmoet Aïlo een bonte stoet aan andere dieren, zoals een poolvos, een hermelijn en een veelvraat. Maar het is ook rennen geblazen als een roedel hongerige wolven de kudde op de hielen zit.
De openingsscène van ‘Aïlo, het dappere rendier’ maakt al gelijk duidelijk dat rendieren taaie, door barre omstandigheden geharde leden van de hertenfamilie zijn. Fraaie close-ups tonen hoe de vacht van de verder onbeschutte rendieren wordt blootgesteld aan een stevige sneeuwbui en de gierende poolwind. Daarna volgen we een rendierkudde op zijn trek van de besneeuwde hooglanden naar de lagergelegen en grazige voorjaars- en zomerweiden.
In het vervolg van de film ligt de focus vooral op de lotgevallen van het jonge rendier Aïlo. De typering dapper die in de titel terugkomt is hier zeker op zijn plaats. Zo komt het jong bijvoorbeeld te vroeg ter wereld. Normaal werpen rendieren hun jongen pas als ze aangekomen zijn op hun voedselgronden, maar Aïlo ziet het levenslicht al tijdens de uitdagende odyssee naar het rendierenparadijs. Hierdoor wordt het jonge rendiertje, vers uit de baarmoeder, gelijk voor een grote uitdaging geplaatst. Om uit de klauwen van roofdieren als wolven, bruine beren en veelvraten te blijven, moet Aïlo namelijk al minuten na zijn geboorte in staat zijn om zijn moeder en de kudde te volgen. Op zijn reis naar (jong)volwassenheid moet hij bovendien ijskoude rivieren, enorme muggenzwermen en jagende wolven trotseren.
‘Aïlo, het dappere rendier’ combineert documentaire-elementen met een aansprekend, zij het enigszins antropomorfisch getint verhaal. De dieren worden soms menselijke emoties zoals verliefdheid en verdriet toegedicht. Een groot probleem is dat niet, zeker omdat de vermenselijking van de behaarde bewoners van de noordelijke wildernis binnen de perken blijft. Bovendien duiden moderne wetenschappelijke bevindingen erop dat het gevoelsleven van veel niet-menselijke dieren een stuk rijker is dan lange tijd werd gedacht. Hoewel de rendieren de onbetwiste sterren van dit epos zijn, maken we ook kennis met veel andere bewoners van de Finse taiga. Er zijn bijvoorbeeld aardige bijrollen weggelegd voor een hyperactieve hermelijn, een wondermooie sneeuwuil, de illustere veelvraat (die niet voor niets luistert naar de bijnaam ‘de geest van het bos’) en een roedel wolven. De informatie die we over deze dieren krijgen is wat karig, waardoor het documentaire-aspect van de film soms een beetje in de schaduw van de emotie komt te staan.
De beelden in ‘Aïlo, het dappere rendier’ zijn vaak van een verbluffende schoonheid. De weidse landschapsshots laten op luisterrijke wijze zien hoe leeg, ruig en ongerept Fins Lapland is, terwijl indringende close-ups de verschillende dieren haarscherp op je beeldscherm toveren. Rennende wolven en rendieren, die als sierlijke schichten door de lastig begaanbare sneeuw schieten, staan bovendien garant voor een paar adembenemende actiescènes. Ook de opnamen van het noorderlicht, een natuurfenomeen dat voor rendieren behalve een wonderlijk kleurenspel ook een hemelse landkaart vormt, zijn een genot voor het oog.
Qua toonzetting is ‘Aïlo, het dappere rendier’ een familiefilm die geschikt is voor jong en oud. Desondanks wordt niet helemaal voorbijgegaan aan de schaduwzijden van een wild bestaan in de vrije natuur. Vertelster Floortje Dessing maakt bijvoorbeeld gewag van het feit dat bijna de helft van de jonge rendieren de volwassen leeftijd nooit bereikt. Bovendien wordt benadrukt dat ‘onze wereld een harde wereld is, die wordt gemaakt van vlees en bloed, water en vuur en vreugde en verdriet’. Die filosofische boodschap wordt visueel ondersteund door ook summier beelden te tonen van gevallen rendieren die de strijd om het overleven hebben verloren.
‘Aïlo, het dappere rendier’ is een meeslepend winteravontuur waar je gerust met het hele gezin naar kunt kijken. Je krijgt vanzelf bewondering voor het volhardende rendierjong en zijn soortgenoten, dieren die het moeten redden in een omgeving waar alleen de echte doorzetters overleven. Dit is dan ook een film die zeker tijdens de donkere dagen voor kerst prima kijkvoer vormt.
Frank Heinen
Waardering: 4
Bioscooprelease: 6 november 2019