Certain Women (2016)

Regie: Kelly Reichardt | 107 minuten | drama | Acteurs: Laura Dern, Michelle Williams, Kristen Stewart, Lily Gladstone, James Le Gros, Jared Harris, John Getz, Matt McTighe, Joshua T. Fonokalafi, Sara Rodier, Rene Auberjonois, Zena Dell Low, Edelen McWilliams, Guy Boyd, Ashlie Atkinson, James Jordan, Stephanie Campbell, Kitty Reidy, Marceline Hugot, Kory Gunderson, Gabriel Clark

Kelly Reichardt maakt films over mensen. Dat mag een open deur lijken, maar is het niet in de gestileerde filmwereld. Vorm begint met keuzes: de tijd dat een shot aanhoudt, de focus op omgeving dan wel personages, achtergrondgeluiden. In ‘Certain Women’ zie je het majestueuze hoogland van Montana bijvoorbeeld niet haarscherp en panoramisch, maar zoals een passant het ziet. Die zoomt niet in vanuit zijn auto of blijft seconden staan om in de verte te kijken, de omgeving flitst langs als decor of wordt op schootsafstand genoten. Neem autogesprekken of voetstappen. Die worden in film vaak versterkt dan wel gedempt; in ‘Certain Women’ hoor je een gesprek met de achterbank even vaag als in realiteit, verstoord door motorgeraas.

Voetstappen in een verder stille ruimte, en die zijn er nogal in deze film, hoor je juist weer als overheersend element. Hoe sterk en complex deze keuzes ons waarnemingsproces beïnvloeden, blijkt al snel. ‘Certain Women’ is een film die concentratie vraagt, en niet met een samenvatting kan worden genoten. Hij moet in stilte worden ondergaan.

Is dit genoeg voor een goede film? Nee: ook al is ‘Certain Women’ gedragen door de fine fleur van het indiedrama (Laura Dern, Michelle Williams, Kristen Stewart), de film lijdt ook onder een zekere incongruentie. Misschien was dat ook de bedoeling, waarover meer.

De zoektocht naar zingeving van drie vrouwen in dunbevolkt Montana is kijken naar huisdieren die in de vrije natuur zijn uitgezet, de handelingen verrichten van hun wilde soortgenoten, maar feitelijk onthecht zijn. De meeste indruk nog maakt Dern, een advocate die met volharding overleeft in een ambitieloze omgeving. Haar filmdeel was voldoende geweest voor het karakter van ‘Certain Women’, verder toch vooral een staaltje non-verbale communicatie in een wereld waar men wacht op Godot. Aanvankelijk krijgt Michelle Williams (een ‘regular’ in de films van Reichardt) evenveel speelruimte, maar later wordt terecht teruggekeerd naar Dern; Stewarts deel is wat minder uitgewerkt. Kelly Reichardt kijkt geconcentreerd, schetst en maakt sfeer, maar laat het daarbij.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 6 juli 2017 (in het kader van Previously Unreleased)
DVD-release: 6 september 2017