La séparation (1994)

Regie: Christian Vincent | 88 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Isabelle Huppert, Daniel Auteuil, Jérôme Deschamps, Karin Viard, Laurence Lerel, Louis Vincent, Nina Morato, Jean-Jacques Vanier, Christian Benedetti, Frédéric Gélard, Gérard Jumel, Estelle Larrivaz, Claudine Challier

‘La séparation’ geeft in de titel precies aan waar het in de film om draait. Het is een indringend drama geworden die het verwoestende effect van onbegrip en frustatie binnen een huwelijk laat zien. Het fantatische acteerwerk van de Franse acteerkanonnen Huppert en Auteuil maakt de film tot één van de beste in het genre.

Regisseur Vincent gebruikte het gelijknamige boek van Dan Franck als uitgangspunt voor een realistische kijk op een teloor gaande liefdesrelatie tussen twee personen. Wat er nu precies aan de hand is, wordt nooit echt helemaal duidelijk. Hoewel er een vervreemding tussen de echtelieden is en er veel (kleine) irritaties spelen, is het juist de miscommunicatie die hen de das om lijkt te doen. Als Anne (Huppert) opbiecht dat ze een minnaar heeft, kruipt ze daarna wel in Pierre’s (Auteuil) armen. Ze zegt nog van hem te houden, maar laat dat in haar verdere acties niet merken. Of haar minnaar, die nooit in beeld verschijnt, überhaupt wel bestaat wordt behendig in het midden wordt gelaten. Het concept van “de ander” lijkt vooral een methode van Anne te zijn, om een beslissing te forceren – of liever gezegd een reactie van Pierre, die zich tot dan toe van geen kwaad bewust leek te zijn.

De film opent met video-opnamen die Pierre maakt van hun slapende zoontje Loulou (Louis Vincent), waardoor de sympathie van de kijker vanaf het begin aan Pierre’s zijde ligt. Hierdoor is de film soms wel wat onevenwichtig, vooral omdat Anne zo mysterieus is. Dat ze gefrustreerd is, mag duidelijk zijn en ze lijkt Pierre soms te haten om zijn aanvankelijk passieve reactie op haar onthulling. Pierre accepteert wat sullig haar escapades en lijkt ‘de ander’ buiten te sluiten. Maar gaandeweg realiseert hij zich dat Anne steeds verder van hem wegdrijft en neemt zijn verbale en fysieke agressiviteit toe. Hij lijkt alleen in een handgemeen nog enigszins een gepassioneerde reactie van Anne los te kunnen maken. Verder gaat ze gewoon haar eigen gang, zonder zich echt om de gevoelens van haar echtgenoot te bekommeren. Hierdoor komen haar verklaringen van liefde nogal hol en ongeloofwaardig over. Anne is vooral in gevecht met zichzelf, zoals ze zelf zegt dat ze meer van het leven had verwacht. Uit verveling en/of teleurstelling zet ze zo alles op het spel wat ze opgebouwd heeft.

Intussen krijgt een steeds radelozer Pierre advies van zijn goede vrienden Victor (Deschamps) en Claire (Viard), maar hij faalt er telkens in om contact te maken met zijn echtgenote. Zo drijven ze steeds verder van elkaar. Eén van de redenen dat Pierre blijft vasthouden aan het huwelijk, is dat hij bang is zijn zoon nog maar om het weekend te zien zal krijgen, als de scheiding wordt uitgesproken.

Auteuil en Huppert trekken alle registers van hun aanzienlijke talent open en zetten met minieme gebaartjes en blikken dan ook geloofwaardige personages neer. Doordat de camera zich bijna uitsluitend op het tweetal richt en dicht op hun huid zit, is hun verwijdering soms ongemakkelijk om naar te kijken. Dit is uiteraard een compliment aan de hoofdrolspelers en de sterke regie van Vincent. Het ambigue einde, dat veel vragen openlaat, rondt ‘La séparation’ bijzonder fraai af.

Hans Geurts