Loulou (1980)
Regie: Maurice Pialat | 110 minuten | drama | Acteurs: Isabelle Huppert, Gérard Depardieu, Guy Marchand, Humbert Balsan, Bernard Tronczak, Christian Boucher, Frédérique Cerbonnet, Jacqueline Dufranne, Willy Safar, Agnès Rosier, Patricia Coulet, Jean-Claude Meilland, Patrick Playez, Gérald Garnier, Catherine De Guirchitch, Jean Van Herzeele, Patrick Poivey, Xavier Saint-Macary
Regisseur Pialat zou later verklaren dat hij wenste ‘Loulou’ nooit gemaakt te hebben, niet omdat hij een slechte film had afgeleverd, maar omdat het (deels autobiografische) verhaal hem zoveel pijn had bezorgd. Het script is door hemzelf geschreven, samen met zijn vrouw Langmann en met rauw realisme op film gezet. Niets of niemand wordt daarbij gespaard, wat de film soms inderdaad ongemakkelijk maakt om naar te kijken, maar daarmee des te sterker.
Feitelijk handelt ‘Loulou’ niet eens zozeer om de titelfiguur, de bijnaam van de vrijbuiter Louis (Dépardieu) als wel om de turbulente driehoeksverhouding tussen Loulou, het keurige meisje Nelly (Huppert) en haar bezitterige echtgenoot André (Marchand). De film opent in een Parijse disco, waar Nelly begint te flirten met Loulou. Uit jaloezie geeft haar man haar een klap, waarop ze besluit om hem te verlaten en met Loulou mee te gaan. Hiermee is de toon van de film meteen gezet. In een reeks situaties en schetsen van voorvallen uit het leven van Nelly, Loulou en André weet Pialat een ijzersterk beeld te geven van liefdesrelaties en welke oergevoelens er opgeroepen worden.
Door het obsessieve gedrag van André is het niet moeilijk voor te stellen dat Nelly bij hem weg wil en de lichamelijke aantrekkingskracht die ze voor Loulou voelt, maakt die stap alleen maar makkelijker. In het begin brengen Nelly en Loulou samen dan ook meer tijd in dan buiten bed door. Daarna worden de keuzes voor de hoofdpersonages moeilijker. Waarom blijft Nelly bij Loulou, die nauwelijks kan lezen en haar (ook naar zijn eigen zeggen) niets anders te bieden heeft dan zijn lichaam? Waarom blijft ze voor André’s reclamebureau werken? Intussen gaat het chaotische klaplopende leven van Loulou gewoon door, met vrienden die onverwacht komen binnenvallen (al dan niet net uit de gevangenis) en veel drank en vechten in morsige kroegen.
De film weet het allemaal in treffende scènes te vangen, zonder duidelijke antwoorden te geven of naar een conventionele plotafwikkeling toe te werken. Typerend voorbeeld is als Nelly’s broer Michel (Balsan), keurig in driedelig pak, op bezoek komt en Loulou wil overhalen om betaald werk te zoeken. Dépardieu’s reactie is meesterlijk, vooral als hij aangeeft geen idee te hebben hoe hoog de huur van de flat is.
Het acteerwerk van de drie hoofdpersonen is van een hoog niveau. Dépardieu (hier nog gespierd en strak in zijn vel) is perfect gecast als de rouwdouwer met diep van binnen een gouden hart. Marchand is een prima tegenspeler, die André – naast zijn negatieve kanten – ook begrijpelijk weet te maken. In het midden het grootste raadsel van de film, Huppert’s rol als Nelly. Nooit laat ze het achterste van haar tong zien, waardoor beide mannen nooit helemaal zeker weten waar ze aan toe zijn. Huppert heeft zelf nog aardig wat babyvet op haar wangen, waardoor haar kenmerkende jukbeenderen verborgen zijn. Ook inhoudelijk is ze nog niet de ijskoningin die ze in veel van haar latere films zou spelen.
Door het vaak schokkerige camerawerk en de minimale muzikale ondersteuning heeft ‘Loulou’ haast de sfeer van een documentaire. Het realisme in dialogen en handelingen weet Pialet als troeven uit te spelen. Eén van de mooiste segmenten is het etentje in de openlucht bij één van Loulou’s vrienden en diens moeder, die alle sterke punten weet samen te brengen. De woordeloze slotscène is een prachtig staaltje stilisme en een memorabel einde.
Hans Geurts