Le bal des actrices (2009)

Regie: Maïwenn Le Besco | 105 minuten | drama, komedie, documentaire | Met: Jeanne Balibar, Romane Bohringer, Julie Depardieu, Mélanie Doutey, Marina Foïs, Estelle Lefébure, Maïwenn Le Besco, Linh Dan Pham, Charlotte Rampling, Muriel Robin, Karole Rocher, Karin Viard, Joey Starr, Nicolas Briançon, Yvan Attal, Jacques Weber, Pascal Greggory, Bertrand Blier, Christine Boisson, Léonie Simaga, Marilyne Canto, Charlotte Valandrey, Laurent Bateau, Nina Morato, Emir Seghir, Martine Fontaine, Geoffrey Carey, Joe Sheridan, Nicolas Ronchi    

Actrice moet wel haast het zwaarste beroep zijn ter wereld. Neem alleen al het feit dat je hoofdzakelijk op je uiterlijk wordt beoordeeld en de rollen je vanaf dat je een jaar of veertig bent uit de vingers glippen. Acteurs lijken alleen maar meer rollen voorgeschoteld te krijgen naarmate ze ouder en grijzer worden, maar actrices worden bijna gedwongen iets aan hun uiterlijk te doen als ze willen blijven werken. Het uiterlijk is slechts één van de vele redenen die de onzekerheid bij een actrice kunnen doen aanwakkeren. Nee, het leven van een actrice gaat niet over rozen. Dat dacht ook Maïwenn Le Besco – in deze film slechts aangeduid met haar voornaam. Ooit begon ze al kindsterretje, waarna het sterrendom lonkte. Helemaal toen ze een kind kreeg van regisseur Luc Besson (let wel: Maïwenn was toen pas zeventien (!) jaar oud). Het tweetal kende elkaar toen al vijf jaar. Ze zou overigens best wel eens de inspiratiebron hebben kunnen zijn van het personage Mathilda in ‘Léon’ (1994), de film die de internationale doorbraak betekende van zowel Besson als actrice Natalie Portman.

Maïwenn ontdekte al snel dat ze regisseren ook erg leuk vindt. ‘Le bal des actrices’ (2009), haar tweede langspeelfilm, draait om actrices. De film is opgezet als een documentaire, waarin Maïwenn collega-actrices opzoekt om hen te interviewen over het vak. Daarbij probeert ze uit te zoeken of alle actrices “onstabiel, verward, neurotisch of op z’n minst een beetje gek” zijn? De reeks Franse actrices die ze voor haar camera weet te krijgen is indrukwekkend: Charlotte Rampling, Julie Depardieu, Romane Bohringer, Mélanie Doutey, Karin Viard, Jeanne Balibar en nog een handvol anderen komen voorbij. Als de namen nog geen belletje doen rinkelen, dan de gezichten wel. De problemen waar zij mee te kampen hebben, komen regelrecht uit het boekje. Twijfels beheersen hun leven. Zo is er de actrice die dolgraag eens een keer serieus theater wil maken, de actrice die carrière hoopt te gaan maken in Hollywood en daarom Engelse les volgt, de actrice die haar oppervlakkige leven meer zin wil geven door een kind uit een derdewereldland te adopteren, de actrice die zich waagt aan botox om zo weer de rollen te krijgen die ze wil, het model dat graag als actrice aan de bak wil en de actrice die zich leent voor allerlei commerciële doeleinden omdat het zo goed betaalt.

‘Le bal des actrices’ is een film vol dubbele bodems. Want hoewel de actrices allemaal zichzelf zijn, spelen ze ook een rol. De vraag wat gespeeld is en wat echt houdt de kijker constant bezig. Ook de rol van Maïwenn kent meerdere lagen, zoals zij zelf ook meerdere gezichten heeft. Ze stelt zich hier op als de regisseur, maar is wel constant in beeld in haar eigen film. Het acteren zit nu eenmaal in haar, ze kan het niet loslaten. Dat ontdekken de andere actrices uiteindelijk ook. De fictieve scènes uit de dagelijkse levens van de filmsterren staan garant voor veel grappige momenten (vooral Marina Foïs is op dreef) en soms ook tragiek. Het grootste drama is misschien nog wel hoe de ambitieuze Maïwenn zelf haar zoontje verwaarloost omdat ze zo opgaat in haar werk. Als documentaire komt deze film minder goed uit de verf, omdat het allemaal erg aan de oppervlakte blijft. Maïwenn filmt haar actrices overal – op de set, als ze net uit bed komen, tijdens acteerlessen, in de kleedkamer – maar kruipt jammer genoeg nergens in hun ziel. En aangezien ze ‘Le bal des actrices’ presenteert als documentaire schiet ze hierin helaas tekort.

Dat betekent echter niet dat deze film verspilde moeite is, integendeel! ‘Le bal des actrices’ is een grappige film vol ijzersterke Franse actrices en geestige insiders jokes (aardige running gag is de jaloezie van Maïwenn op de succesvolle Cécile de France). Actrices die niet in beeld komen, worden op de een of andere manier tijdens gesprekken toch aangehaald. Onder hen Catherine Deneuve, Audrey Tautou, Marion Cotillard, Catherine Breillat en Isabelle Huppert. Cameo’s zijn er van bekende regisseurs als Bertrand Blier en Yves Attal en van acteurs als Jacques Weber en Pascal Greggory. Rapper Joey Starr speelt Maïwenns partner. De film is bovendien doorspekt met kleurrijke muzikale intermezzo’s, waarin een aantal van de hoofdrolspeelsters laat zien dat ze niet alleen goed kunnen acteren maar ook aardig kunnen zingen (let vooral op Linh Dan Pham). Die tussendoortjes maken de film wel wat rommelig (dat is ‘ie trouwens sowieso), maar dragen wel bij aan de pret. Vooral voor liefhebbers van de Franse cinema is ‘Le bal des actrices’ meer dan interessant!

Patricia Smagge