The Killer Inside Me (2010)
Regie: Michael Winterbottom | 108 minuten | drama, thriller, western, misdaad | Acteurs: Casey Affleck, Kate Hudson, Jessica Alba, Ned Beatty, Elias Koteas, Tom Bower, Simon Baker, Bill Pullman, Brent Briscoe, Matthew Maher, Liam Aiken, Jay R. Ferguson, Blake Brigham, Noah Crawford, Michael Gibbons, Zach Josse, Blake Lindsley, Rosa Pasquarella
Jim Thompson (1906-1977) was net als Raymond Chandler en Dashiell Hammett schrijver van misdaadverhalen in paperbackformaat. Hoewel zijn werk door de critici nooit finaal werd afgebrand, kreeg hij tijdens zijn leven nooit de waardering die hij verdiende: hij werd altijd als een pulpschrijver gezien. Na zijn overlijden werd zijn oeuvre ineens interessant voor uitgevers en filmmakers. ‘The Getaway’ en ‘The Grifters’ werden als eerste verfilmd, andere boekverfilmingen volgden. Echt trouw aan het origineel bleef men echter niet. De Franse regisseur Bertrand Tavernier verfilmde ‘Pop. 1280’ tot ‘Coup de Torchon’ (1981), maar verplaatste de gebeurtenissen van het zuiden van de VS naar een Franse kolonie in West-Afrika. Ondanks die verandering werd ‘Coup de Torchon’ lange tijd gezien als de film die het meest trouw bleef aan Thompsons werk. Michael Winterbottom brengt daar verandering in met zijn versie van ‘The Killer Inside Me’ (2010), de roman die gezien wordt als een van de gruwelijkste en niets ontziende misdaadverhalen ooit geschreven.
Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van de jonge sheriff Lou Ford (Casey Affleck) en speelt zich af in een klein plaatje in West-Texas, begin jaren vijftig. Ford lijkt een bescheiden, doorsnee agent die een gezapig leventje leidt, maar schijn bedriegt. Onder zijn façade van vriendelijkheid en middelmatigheid schuilt een sluwe en verdorven psychopaat. Hoewel hij bijzonder intelligent is, kent hij het verschil tussen goed en kwaad niet. Hij vermoordt de mensen waar hij van houdt, zonder daadwerkelijk te weten waarom hij dat doet: er schuilt een moordenaar in hem, waar hij schijnbaar geen controle over heeft. Naar de buitenwereld toe is hij kalm en vriendelijk, maar van binnen huist een monster. Op een dag stuurt zijn aan alcohol verslingerde baas Bob Maples (Tom Bower) hem naar het afgelegen huis van prostitué Joyce Lakeland (Jessica Alba). Dit gebeurt op verzoek van de rijke en machtige projectontwikkelaar Chester Conway (Ned Beatty), die zich zorgen maakt over zijn zoon Elmer (Jay R. Ferguson), die wel erg veel tijd met haar doorbrengt. Ford en Lakeland voelen zich bij de eerste ontmoeting al direct tot elkaar aangetrokken en beginnen een relatie, die uitmondt in een gewelddadige confrontatie, waarbij Ford niet alleen Joyce maar ook Elmer vermoordt.
Omdat Ford overkomt als een sympathieke vent, komt het snoeiharde geweld aan als een zware dreun in het gezicht. Het lijkt er dan ook op dat hij met gemak wegkomt met de twee moorden. Toch zijn er twee mensen die reden hebben om aan te nemen dat Ford niet zo vriendelijk is als hij eruit ziet: de openbaar aanklager (Simon Baker) en een vakbondsman (Elias Koteas) die weet dat hij een groot geheim met zich meedraagt. Zolang zij niets kunnen bewijzen, gaat Ford echter vrijuit. Zijn volgende slachtoffer, vriendinnetje Amy Stanton (Kate Hudson), heeft zich reeds gemeld.
Twintig jaar zat ‘The Killer Inside Me’ in de koker, en verschillende acteurs en regisseurs werden aan het project gekoppeld, voor de film eindelijk gemaakt werd. Regisseur Michael Winterbottom wilde de film net zo somber en zenuwslopend maken als het boek, maar helaas is hem dat maar ten dele gelukt. Zoals het een geslaagde verfilming van een pulpmisdaadroman betaamt, is er veel seks en bruut geweld, waar de kijker op zeer directe wijze mee geconfronteerd wordt. Vooral de manier waarop Ford vrouwen toetakelt, is bijzonder confronterend en niet geschikt voor tere zieltjes. Het geweld in deze film is meermaals onderwerp geweest van discussie. Tijdens de première op het Sundance Festival kreeg Winterbottom te horen dat een van de bezoekers niet begreep hoe het festival een gewelddadige film als deze had kunnen boeken. Met name de langdurige en keiharde afranseling van Jessica Alba gaat een aantal recensenten te ver. Winterbottom houdt er zoals we allemaal weten van om zijn publiek uit de tent te lokken en controverse te creëren. De gewelddadige momenten blijven overigens beperkt, wat de impact ervan echter nóg groter maakt.
De vraag of hij hier te ver gaat zelfs nog buiten beschouwing latend, valt het op dat het buitensporige geweld ten koste gaat van de emotionele diepgang van de film. Het grootste manco van ‘The Killer Inside Me’ is namelijk dat de kijker op geen enkel moment met de personages mee kan leven. Ze zijn kil, afstandelijk en oppervlakkig. Er zal ongetwijfeld een zee aan (tegenstrijdige) gevoelens woelen in Lou Ford, maar de kijker krijgt er niets van mee. Ondanks het feit dat hij de voice-over verzorgt en we alles door zijn ogen bekijken. Een emotionele connectie met het centrale personage is cruciaal in een film als deze, maar die blijft jammer genoeg achterwege, hoe goed Casey Affleck de rol ook speelt. De flashbacks, die duidelijkheid zouden moeten geven over hoe Ford zo geworden is, komen door dat gemis ook niet goed uit de verf. ‘The Killer Inside Me’ is stijlvol gefilmd, zoals je dat van Winterbottom mag verwachten, en er wordt prima in geacteerd. Winterbottom blijft bovendien trouw aan het origineel, wat te prijzen is. Maar deze kille en afstandelijke film weet de kijker geen moment bij zijn nekvel te grijpen, laat staan in zijn hart te raken. Een cruciaal gemis. Dit had zo veel meer kunnen zijn…
Patricia Smagge
Waardering: 3
Bioscooprelease: 14 oktober 2010