The Forgotten Space (2010)

Regie: Allan Sekula, Noël Burch | 105 minuten | documentaire

De Nederlandse documentaire ‘The Forgotten Space’ beschrijft de opkomst van de wereldhandel en de gevolgen die dit heeft voor gewone mensen. Aan het woord komen arbeiders, ingenieurs, en politici uit Rotterdam, Los Angeles, Hong Kong en Antwerpen. Allen zien hun werk- en leefomgeving ingrijpend veranderen onder invloed van de mondiale economie. Op de achtergrond speelt hierbij de huidige recessie en de terugval in het wereldwijde transport. Wat gebeurt er wanneer het systeem tot stilstand komt?

De titel ‘The Forgotten Space’ verwijst op de eerste plaats naar de zeeën waarop immense containerschepen varen. Negentig procent van het wereldtransport wordt door dergelijke schepen vervoerd en de zeeën zijn de transportaders waarop het logistieke systeem berust. In de woorden van de filmmakers: “De zee is de cruciale ruimte van de globalisering. Nergens anders wordt de verwarring, het geweld en de vervreemding meer zichtbaar dan daar.”

De film gaat vooral in op de gevolgen van globalisering voor gewone mensen. Zo zien we hoe het dorpje Doel bij Antwerpen dient te verdwijnen te behoeve van de economische groei. Werk dat eerder een zekere romantiek had, verandert ten behoeve van efficiëntie. Een Indonesische matroos kan op het schip waar hij werkt niet communiceren met zijn Koreaanse collega’s. We zien truckers onvermogend betere arbeidsomstandigheden af te dwingen, omdat het werk makkelijk door een ander kan worden gedaan. ‘The Forgotten Space’ lijkt niet alleen de zee, maar verwijst ook naar alles wat we ‘vergeten’ lijken te zijn met de uitbouw van onze wereldeconomie.

De documentaire laat met sterke beelden de vervreemding zien die de globalisering tot gevolg heeft. De kijker wordt meegenomen naar eindeloze rijen geparkeerde locomotieven en een skyscraper in Hong Kong waar trucks via een wenteltrap omhoog rijden om containers op te slaan. Bijzonder is ook dat beelden, die je normaal niet zo sterk zouden verwonderen, plotseling absurd overkomen. Containerschepen die tot de nok toe gevuld zijn doen je bijvoorbeeld realiseren op wat voor schaal het wereldwijde vervoer plaatsvindt. Je vraagt je af waar al dat geschuif van stalen dozen toch goed voor is.

Hoewel ‘The Forgotten Space’ erg veel uitlegt over de globalisering, blijft de kijker na afloop met meer vragen achter dan hij gekomen is. Wat beklijft is een onoverzichtelijk systeem waar iedereen mee te maken heeft, maar niemand enige invloed op lijkt te hebben. De prachtige beelden en het oog voor het menselijke verhaal achter zoiets abstracts als de globalisering maken deze film een must om te zien.

Bram Semeijn

Waardering: 4

Bioscooprelease: 18 november 2010