Casque d’or – Golden Marie (1952)

Regie: Jacques Becker | 93 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Simone Signoret, Serge Reggiani, Claude Dauphin, Raymond Bussières, Odette Barencey, Loleh Bellon, Solange Certin, Daniel Mendaille, Dominique Davray, Jacqueline Dane, Paul Barge, Paul Azaïs, Jean Clarieux,Tony Corteggiani, Émile Genevois, Marc Goutas, Gaston Modot, William Sabatier, Fernand Trignol, Anne Beressy, Marianne Bergue, Jacqueline Canterelle, Gisèle Delzen, Suzanne Grey, Simone Jarnac, Yette Lucas, Jacqueline Marbaux, Pâquerette, Pomme, Georgette Talazac, Yvonne Yma, Léon Bary, Dalphin, Abel Coulon, Jean Degrave, Roland Lesaffre, Julien Maffre, Claude Castaing

Wie een bezoekje brengt aan de Parijse begraafplaats Père Lachaise, zal ongetwijfeld ook  even stilstaan bij het graf van Frankrijks meest legendarische acteurskoppel, Simone Signoret en Yves Montand. De twee vielen eind jaren veertig van de vorige eeuw als een blok voor elkaar en trouwden in 1951. Hun huwelijk hield tot Signorets dood in 1985 stand, ondanks de affaires die Montand erop nahield (waaronder met Marilyn Monroe). In de eerste jaren van haar huwelijk timmerde Simone Signoret flink aan de weg. Haar rol in ‘Casque d’or’ leverde haar een BAFTA op, het duurde nog tot 1960 voor de Academy haar acteertalenten erkende met een Oscar (voor ‘Room at the Top’, 1959). Ze was daarmee de eerste die een Academy Award voor beste actrice won voor een buitenlandse film.

‘Casque d’or’ speelt zich af tijdens de belle époque in Parijs en gaat over Marie, een beminnelijke prostituée die de ware liefde vindt. Klinkt dat als ‘Pretty Woman’? De film van Jacques Becker zal je net als die moderne klassieker vol in je hart raken, maar ‘Casque d’or’ biedt nog veel meer: een puur, krachtig en poëtisch verhaal, prachtige (zwart-wit) cinematografie van Robert Lefevbre, die het Parijs rond de eeuwwisseling verrukkelijk in beeld brengt, een fascinerend spel met licht en schaduw, adembenemende close-ups van Signoret (de camera is al net zo verzot op haar als de mannen in het leven van Marie) en aansprekende, goed uitgewerkte personages. Terwijl het uitgangspunt kan ontaarden in een platvloerse komedie, schetst Becker met diep respect voor zijn personages een gevoelig en realistisch beeld van een liefde die gedoemd is te mislukken in een tijd die enorm tot de verbeelding spreekt.

Marie is één van de dames van lichte zeden, met wie de apaches (dieven en moordenaars) van de bende onder leiding van Félix Leca (Claude Dauphin) hun vrije tijd doorbrengen. Er wordt door de dandies gerookt, gelachen en gedanst. Op een van de avonden is Marie aan het dansen met ‘haar’ vriend Roland (William Sabatier), maar een ander bendelid, Raymond (Raymond Bussières) komt die avond in het uitgaansetablissement een oude maat tegen, die hij kent van zijn tijd in het tuchthuis. Deze Georges Manda (Serge Reggiani) heeft inmiddels zijn leven gebeterd en verdient zijn geld nu op een eerlijke manier als timmerman. Marie is al verliefd op hem voor ze een woord met hem heeft gewisseld en dat geldt eveneens voor Manda. De jaloerse Roland probeert tevergeefs deze ontluikende liefde in de kiem te smoren, maar ook Leca heeft zo zijn redenen om zich er mee te bemoeien.

‘Casque d’or’ (de titel slaat op het goudkleurige kapsel van Signorets Marie) is een bijna perfect uitgevoerde film. Het verhaal is ogenschijnlijk eenvoudig, maar er zitten veel boodschappen in die je er op het eerste oog wellicht niet uit zou halen. Signoret is fenomenaal in haar vertolking van Marie; ze is een zelfverzekerde vrouw die niet op haar mondje is gevallen, maar zich toch laat prostitueren. Haar liefde voor Manda maakt haar enorm kwetsbaar, maar tegelijkertijd spreekt uit haar daden een onverzettelijke kracht om haar geliefde koste wat kost te redden. Claude Dauphin maakt indruk als de ijskoude gangsterbaas die zijn hand er niet voor omdraait zijn bendeleden te verlinken, Serge Reggiani is perfect gecast als Georges Manda, een qua uiterlijk eigenlijk onopvallende man, die zijn leven eindelijk weer in goede banen heeft weten te leiden maar die door de passionele liefde die hem simpelweg overkomt de teugels kwijtraakt. ‘Casque d’or’ lijkt alleen maar te bestaan uit onvergetelijke scènes: de openingsscène waarin de groep apaches en prostituées aan komen varen, de scène waarin Marie Georges wakker maakt terwijl hij aan de waterkant ligt te slapen, de fragmenten in de dansgelegenheid en natuurlijk de laatste acte, die als een mokerslag aankomt. ‘Casque d’or’ is een weergaloze film.

Monica Meijer