Friends & Crocodiles (2005)
Regie: Stephen Poliakoff | 109 minuten | drama | Acteurs: Damian Lewis, Jodhi May, Robert Lindsay, Patrick , Eddie Marsan, Allan Corduner, Chris Larkin, John Warnaby, Paul Hickey, Tim Plester, Isabel Brook, Sophie Hunter, Sasha Hardway, Shannon Murray, Harry Melling, Ed Tolputt, Giles Taylor, Olivia Poulet, Rod Arthur, Ruth Millar, Philip Battley, Karen Staples, Jake Broder, Murray McArthur, Will Thorp, Stewart Scudamore, Robert Wilfort, Steven ONeill, Sam Friend, Alistair Bloomer, Ray Verma
‘Friends & Crocodiles’ is een televisiefilm die werd geschreven en geregisseerd door de befaamde Engelse duizendpoot Stephen Poliakoff. De film schildert de haat/liefdeverhouding tussen de visionaire ondernemer Paul Reynolds en zijn assistente Lizzie Thomas. Nadat hun samenwerking begin jaren 80 spaak loopt, werkt Lizzie zich op tot de directiekringen van een grote onderneming terwijl Paul zich met zijn kleine entourage terugtrekt op een boerderij. Maar na verloop van tijd lijken de kansen zich opnieuw te keren.
Deze originele film kent meerdere lagen, waarvan de buitenste verreweg het minst interessant is. Er zit weinig beweging in de verhouding tussen de twee hoofdpersonen en romantische verwikkelingen spelen al helemaal geen rol. Omdat de karakters van Paul en Lizzie schetsmatig blijven, wordt de kijker nooit emotioneel geraakt. Ook de excentrieke vrienden van Paul, vooral in het begin sterk aanwezig, worden niet goed uitgewerkt.
Toch is dat geen al te groot gemis, want de film blijkt op een dieper niveau veel interessanter. Waar Paul’s karakter staat voor creativiteit en chaos, symboliseert Lizzie vooral zakelijkheid en discipline. ‘Friends & Crocodiles’ toont aan dat creativiteit en zakelijkheid maar moeizaam tot een harmonieuze verhouding kunnen komen, terwijl ze elkaar in deze wereld heel hard nodig hebben. Zonder Lizzie’s discipline en praktisch inzicht hebben Pauls plannen weinig kans van slagen, terwijl Lizzie tot haar verdriet ontdekt dat de ideeën van een creatieve geest als Paul de brandstof zijn voor iedere zakelijke onderneming. Dat de creatieve mens zich uiteindelijk beter blijkt aan te passen dan de zakelijke mens, mag eigenlijk geen verrassing heten.
Voor de verfilming van dit geheel heeft Poliakoff gekozen voor een onalledaagse aanpak. Er is nauwelijks karakterontwikkeling, geen spanningsboog, er worden enorme sprongen in de tijd gemaakt, de dialogen zijn soms gekunsteld en sommige scènes zijn puur op het esthetisch effect gericht. De film doorbreekt zo ieder verwachtingspatroon dat je van een 21e eeuws drama kunt hebben. Om van ‘Friends & Crocodiles’ te genieten heb je dan ook een onbevangen blik nodig, anders word je waarschijnlijk zwaar teleurgesteld.
Voor degene die daar in slaagt, is ‘Friends & Crocodiles’ een unieke kijkervaring die dankzij zijn afwijkende stijl geen seconde verveelt. Dit wordt nog eens versterkt door indrukwekkende acteerprestaties (vooral Jodhi May is hier prachtig) en adembenemende visuals. Vooral in het begin, op het landgoed van Paul, spatten de zomerse kleuren van je scherm. In felle tinten, groen doorspikkeld met fel rood, wordt het weidse sprookjeslandschap in beeld gebracht. Maar ook de kamers in het landhuis en het bijzondere interieur van de boerderij zien er geweldig uit.
Met ‘Friends & Crocodiles’ heeft Stephen Poliakoff een creatieve lofzang geschreven op de creatieve mens, zonder daarbij de zwaktes van dit menstype te verbloemen. Helaas zal het drama door zijn onalledaagse stijl velen afschrikken en wordt daarmee een typisch geval van ‘love it or hate it’. Maar ondanks zijn iets te afstandelijke toon is ‘Friends & Crocodiles’ een film geworden die het predikaat ‘tijdloos’ makkelijk gaat verdienen.
Henny Wouters