La balia (1999)

Regie: Marco Bellocchio | 106 minuten | drama | Acteurs: Fabrizio Bentivoglio, Valeria Bruni Tedeschi, Maya Sansa, Jacqueline Lustig, Pier Giorgio Bellocchio, Michele Placido

Professor Mori heeft de leiding over een psychiatrisch ziekenhuis met louter vrouwelijke patiënten. Sommige vrouwen zijn geestesziek of suïcidaal, maar anderen verblijven er vanwege hun revolutionaire overtuiging en de daaruit voortvloeiende illegale activiteiten. Hij kan het echter niet over zijn hart verkrijgen hen weg te sturen, ook al zou dat wettelijk gezien moeten. Van de geesteszieke vrouwen in zijn kliniek geneest er niet eentje door zijn therapieën en ook in zijn behandeling van een externe particuliere mannelijke patiënt (Michele Placido) schiet hij tekort door een te zachte, slappe houding.

De zachtmoedige professor lijdt mee met zijn vrouw Vittoria als ze bijna bezwijkt aan de pijn van haar bevalling, maar als de baby ondervoedt dreigt te raken doordat hij weigert te drinken bij zijn moeder, schakelt Mori voor zijn doen erg daadkrachtig een voedster in. Gevolg hiervan is een uitermate gespannen situatie in het rijke Romeinse huishouden. Mori’s vrouw Vittoria ervaart de aanwezigheid van deze Annetta als een extra vernedering bovenop wat zij ziet als een afwijzing door haar kind en Annetta heeft haar eigen kind in de steek moeten laten om geld te kunnen verdienen in het gezin van de dokter. Voor beide vrouwen is dit samenleven met elkaar verre van een ideaal en professor Mori schittert door een totaal gebrek aan inlevingsvermogen voor hun verdriet waardoor dit nog zwaarder op hen drukt.

De film drijft bijna volledig op het hypnotiserende spel van Valeria Bruni Tedeschi. Ze is mooi, elegant en maakt het verdriet en de pijn om de afwijzing van haar kind dat niet bij haar drinken wil erg invoelbaar. Nacht na nacht zit ze vol verlangen naast de wieg, maar durft haar eigen kind niet aan te raken, zo bang is ze om opnieuw te worden afgewezen. Ze moet toestaan dat Annetta haar kind in leven houdt, aanraakt en knuffelt en dat haar man met de beste bedoelingen meer bezig is met zijn kind en de voedster dan met haar. Ze laat een scala van tegenstrijdige emoties zien die alle even oprecht overkomen: afkeer, hulpeloosheid, hoop en ook bewondering voor het gemak waarmee Annetta haar kind verzorgt en voedt.

Hoezeer de aanwezigheid van Valeria Bruni Tedeschi de film bepaalt, merk je pas als professor Mori Annetta op haar eigen verzoek leert lezen en schrijven. Het is nog net niet saai om naar te kijken, maar het scheelt niet veel. Zelfs de erg fraaie beelden, die uitstekend de sprookjesachtige sfeer van de verhalen van Pirandello oproepen, kunnen niet verhullen dat het te lang nergens over gaat. Ook de aan de revolutie gerelateerde gebeurtenissen grenzen aan overbodigheid. Aan het einde van de film als Vittoria weer mee mag doen, gebeurt er weer iets, maar dan heb je al te lang zitten kijken naar zaken waaraan je niets gemist zou hebben als je ze niet had gezien.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 3

Bioscooprelease: 20 juli 2000