Stray Dogs – Jiao you (2013)

Regie: Tsai Ming-liang | 138 minuten | drama | Acteurs: Lee Kang-sheng, Yang Kuei-mei, Lu Yi-ching, Chen Shiang-chyi, Lee Yi-cheng, Lee Yi-chieh

Regisseur Tsai Ming-liang, één van de grondleggers van de Taiwanese Second New Wave-stroming, heeft met ‘Stray Dogs’ precies een dergelijke film gemaakt. In de traditie van de Franse Nouvelle Vague propageren dit soort films een zekere vorm van realisme. Weg van het romantische gedachtegoed nemen de films het leven zoals het is. De gewone mens staat er centraal. De plot is ondergeschikt ten gunste van het alledaagse leven. Anders dan bijvoorbeeld het sobere Italiaanse neorealisme speelt de stijl in deze films normaliter, conform de Franse voorloper, doorgaans een meer in het oog springende rol. De Taiwanese New Wave onderscheidt zich juist door wel het pure realisme als maat te nemen. De tweede golf van New Wave films in Taiwan liet de strenge teugels enigszins varen, maar ‘Stray Dogs’ bewijst dat het verschil wat betreft het verhaal minimaal is. Want de lastig behapbare, maar uiteindelijk redelijk belonende film is Taiwanese New Wave op zijn puurst.

Het ontoegankelijke karakter van ‘Stray Dogs’ komt voort uit de typische stijl van de film. ‘Stray Dogs’ heeft een extreem laag tempo, met lange shots en een camera die vrijwel niet van positie verandert. Dat levert een statisch openingsshot op dat zo ongeveer tien minuten duurt. De laatste twee scènes bestaan uit evenveel takes die samen een half uur tijd innemen. Het zijn uitersten, maar de film is in zijn geheel niet veel minder traag. Handelingen, beweging en dialoog zijn schaars. Muziek is compleet afwezig. ‘Stray Dogs’ vraagt veel van de kijker, maar de aanhouder wint ook hier. Ondanks het strak observerende karakter van de film, gaan de ongemakkelijk pijnlijke gebeurtenissen van de hoofdrolspelers namelijk al snel aan het hart.

In die trage sequenties staan de handel en wandel van een arme familie in hoofdstedelijk Taipei centraal. Vader Hsiao Kang (Lee Kang-sheng) verdient zijn geld als levende reclamezuil voor een makelaarsbureau. In weer en wind staat hij met zijn reclamebord langs een drukke snelweg. Het geld dat hij ermee verdient, houdt zijn gezin amper in leven. Alcohol is een makkelijke toevlucht. Zijn kinderen (gespeeld door het neefje en nichtje van de hoofdacteur) zwerven overdag over straat. Ze dolen door een supermarkt, langs gratis eetproeverijen en in de vrije natuur. Een mysterieuze vrouw houdt het gezin op de achtergrond in de gaten.

Zo ontstaat een naar het zich laat aanzien plotloos verhaal waarin (af)scheiding in het thematische middelpunt staat. Het gezin maakt geen deel uit van de samenleving in een groeiend modern Taipei. Letterlijk zijn ze afgezonderd van hun omgeving. Hun leefwereld speelt zich af in schimmige wijken, braakliggende stukken stadsgrond of in de ongerepte periferie. Ver weg van de menselijke beschaving staan de personages symbool voor een noodlottige onschuldigheid in een Taiwan waar de kloof tussen arm en rijk niet meer overbrugd kan worden. Maar ook de vrij interpretabele relatie tussen vader Kang en de vreemde vrouw kan worden gezien als een scheidinggeval. ‘Stray Dogs’ moraliseert echter niet, waardoor de personages oprecht en authentiek blijven. De emoties komen daardoor volledig tot zijn recht.

Laat u zich dus niet afschrikken door het lage tempo, de trage opbouw en het ontbreken van verhaalconstructies. De schatten van ‘Stray Dogs’, op het filmfestival van Venetië bekroond met de juryprijs, geven zich langzaam en laat bloot. Tot het zover is valt er echter genoeg te genieten van de fraaie vormgeving en uit het leven gegrepen fijnzinnigheid.

Wouter Los

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 20 november 2014