Bleak House (2005)
Regie: Justin Chadwick, Susanna White | 470 minuten | drama | Acteurs: Gillian Anderson, Charles Dance, Anna Maxwell Martin, Carey Mulligan, Denis Lawson, Patrick Kennedy, Burn Gorman, Harry Eden, Richard Harrington, Nathaniel Parker, Alun Armstrong, Timothy West, Warren Clarke, Johnny Vegas, Philip Davis, Hugo Speer, Lilo Baur, Sean McGinley, Michael Smiley, Charlie Brooks, Nathalie Press, Ruby Williams, Katie Angelou, Alex Blake, Warren Clarke, Loo Brealey, Richard Cant, Alistair McGowan, Barry Ewart, Ian Richardson, Lisa Hammond, Patrick Monckton, Bryan Dick, Michelle Tate, Dermot Crowley, Anne Reid, Emma Williams, Matthew Kelly, Emily Jewell, Pauline Collins, Tom Georgeson
Gillian Anderson zien we in ‘Bleak House’ in een wel heel andere rol dan we van haar gewend zijn. Als de kille Britse schoonheid Lady Dedlock verschilt ze als de dag van de nacht met Dana Scully uit de ‘X-files’ serie. Je kunt haast niet geloven dat het om dezelfde vrouw gaat. De actrice won dan ook niet voor niets een Broadcasting Press Guild Award voor deze rol. Naast het feit dat Anderson een fenomenaal Engels accent blijkt te beheersen, beschikt de actrice ook over het vermogen een geloofwaardige adellijke dame neer te zetten, die haar onderhuidse leed maskeert met haar kilheid.
Andersons tegenspeler Charles Dance kreeg dezelfde prijs voor zijn rol als de wrede advocaat Tulkinghorn die er schijnbaar alles voorover heeft om Lady Dedlock te gronde te richten. Deze uitgesproken Britse acteur heeft veel betekend voor het toneel in Groot-Brittannië en speelde voor deze Dickens-vertelling in vele andere kostuumdrama’s. Tulkinghorn werkt in zijn zoektocht naar het geheim van Lady Dedlock samen met de naargeestige schuldeiser Smallweed (Philip Davis) en de lompe agent Bucket (Alun Armstrong) die het niet zo heeft op de adel en zich naarmate het verhaal vordert ontpopt tot een ware Sherlock Holmes.
De rol van gezelschapsdame Esther Summerson wordt vertolkt door een vrij nieuw gezicht op het televisiescherm, Anna Maxwell Martin. Met haar hoofdrol in ‘Bleak House’ veroverde ze echter al snel het Britse publiek. Ze won de award voor beste actrice bij de BAFTA (British Academy of Film and Television Arts)-Awards in 2006. Als gezelschapsdame van de erven Jarndyce en protegee van de welgestelde John Jarndyce (Denis Lawson) lijkt Esther slechts een bijrolletje te spelen, maar al snel blijkt dat Miss Summerson een sleutelrol vervult in de mysteries die zich ontrafelen rondom het verleden van Lady Dedlock én de Jarndyce-rechtzaak.
Zoals het hoort in een goede Dickens-vertelling is er een belangrijke rol weggelegd voor hen die aan de onderkant van de maatschappij vertoeven. Zo is er de aan opium verslaafde schrijver Nemo, die in een vorig leven heel wat meer voorstelde. Natuurlijk zijn er echte sjacheraars en oplichters als Mr. Vholes en Mr. Krook. Maar ook komen we de knettergekke Miss Flite tegen die praat met haar vogels met uiteenlopende namen van Joy tot Despair. Sommigen van deze karakters – zoals Mr. Krook (Johnny Vegas) – gaan echt leven en veroveren je hart. Anderen – zoals schuldeiser Smallweed – blijven helaas typetjes. Over het algemeen is de cast van ‘Bleak House’ echter heel sterk.
De mooie kostuums, de donkere kleuren en de sombere lichtinval, de locaties – van smerige steegjes tot Victoriaanse landhuizen – en de spreektaal – die ook zo bepalend is in de boeken van Dickens – vervolmaken het geheel. En ‘Bleak House’ is bij lange na niet het beste verhaal van Dickens. Eigenlijk is ‘Bleak House’ een soort veredelde soap en is de clou niet zo verrassend als wordt gesuggereerd. En voor een Dickens-drama heeft deze miniserie – ondanks de vele sterfgevallen – een verrassende ‘happy end’.
Toch won ‘Bleak House’ in Groot-Brittannië sinds de serie werd uitgezonden in 2005 niet voor niets al meerdere keren de prijs voor het beste televisiedrama en de beste miniserie. Waar dat ‘m aan ligt… Aan een goed uitgevoerd en tot de verbeelding sprekend ouderwets kostuumdrama, misschien? Of zijn het toch de acteerprestaties van Gillian Anderson en Charles Dance? Of is het het grote onderhuidse leed van Lady Dedlock en het kleinere leed van Mr. Guppy die keer op keer wordt afgewezen door de vrouw van wie hij houdt? Wie zal het zeggen. ‘Bleak House’ is in elk geval een echt fijne miniserie waarin je jezelf volledig kunt verliezen.
Vera de Looff