Candyman (1992)

Regie: Bernard Rose | 99 minuten | drama, fantasie, horror, thriller | Acteurs: Virginia Madsen, Tony Todd, Kasi Lemmons, Xander Berkeley, Vanessa Williams, DeJuan Guy, Carolyn Lowery, Barbara Alston, Sarina S. Grant, Michael Culkin, Stanley DeSantis, Ted Raimi, Ria Pavia, Mark Daniels

‘Candyman’ is gebaseerd op een kort verhaal van horrorauteur Clive Barker. In korte tijd heeft de film een ware cultstatus weten te vergaren en die roem heeft voor twee (bar) slechte vervolgen gezorgd. De eerste ‘Candyman’ heeft de tand des tijds, de film is ruim dertien jaar oud, goed weten te weerstaan en is nog steeds een extreem spannende en enge griezelfilm.

De prent start met het introduceren van hoofdpersoon studente Helen Lyle (Madsen) die een proefschrift over zogenaamde ‘urban legends’ schrijft. Deze volksverhalen zijn ‘broodje aap’ verhalen die vaak zijn verweven met bepaalde (sub)culturen. Lyle is vooral gefascineerd door het verhaal over de geheimzinnige Candyman (Todd). Een ongrijpbare verschijning die dood en verderf zaait onder de buurt. Wanneer de studente denkt de moordenaar te hebben gevonden, gebeuren er vreemde dingen.

Het verhaal achter ‘Candyman’ is niet zo bijzonder, maar de wijze waarop regisseur Bernard Rose dit uit de doeken doet wel. De film is zo veel meer dan een goedkope ‘slasher-flick’ of standaard ‘blood and gore-fest’. Rose heeft een uitermate beklemmende, psychologische thriller gemaakt met bloederige griezelelementen.

De horrorfilm verschilt met genregenoten in de manier waarop de karakters worden uitgewerkt. Het hoofdpersonage is een mooie studente, maar geen stereotiep, dom wicht dat in de open armen van de schurk loopt. Madsen zet een mooie rol neer als eigenzinnige, sterke vrouw die vastbesloten is achter de feiten omtrent de Candyman te komen. Madsen’s versie van Lyle is een intelligente meid die zich vastbijt in haar zaak. Lyle is fel, zakelijk maar ook liefdevol. Madsen speelt een geloofwaardig personage, waar de kijker om gaat geven.

Ook het ‘monster’ van de film, de Candyman, vertolkt door Tony Todd, krijgt voldoende diepgang zodat er geen sprake is van een gemakzuchtig bedacht personage. Het is juist de respectvolle, menselijke benadering jegens de personages die zorgt dat ‘Candyman’ werkt als thriller én horrorfilm. De speurtocht naar de moordenaar wordt zeer beklemmend opgebouwd. Madsen’s personage begeeft zich in verpauperde achterstandswijken waar ‘urban legends’ hebben plaatsgemaakt voor een diepgewortelde overtuiging in het bestaan van de Candyman.

De groezelige buurt toont een mistroostig beeld van de situatie van armere mensen in de (Westerse) samenleving. De gettovorming heeft een heuse ‘no go area’ opgeleverd, waar de meeste mensen met een grote boog omheen zouden lopen. Ook de schuttingtaal en ‘getto-slang’ van de personages roept veel sfeer op.

Wat heel knap is gedaan is de tot mythe verklaring van de Candyman. Gedurende bijna de hele film wordt er vol angst gesproken over de moordenaar. En ook als de kijker al een glimp van de gevaarlijke slachter heeft opgevangen, blijft er een zweem van geheimzinnigheid rond zijn persoon hangen. De vertelstijl van het verhaal is namelijk erg realistisch en vaak vergeet je dan ook naar een horrorfilm te kijken. De beelden doen eerder denken aan een politiethriller of moordmysterie, dan aan een griezelprent.

Door de spanning voornamelijk met woorden op te voeren, blijft de mythe rond de Candyman in stand. Ook zonder hem te zien, hangt de aanwezigheid van de Candyman als een duistere schaduwdeken over de film. De kracht van de suggestie maakt de spanning bijna tastbaar. Naast suggestie maakt Rose ook gebruik van voorspelbaardere schrikeffecten, zoals het opvoeren van onheilspellende muziek. Componist Philip Glass heeft een sterke soundtrack gemaakt die de beelden uitstekend begeleidt.

‘Candyman’ is een stijlvolle horrorfilm, die zelfs na meerdere kijkbeurten overeind blijft staan dankzij het goede acteerwerk, sfeervolle muziek en bloedstollende spanningsopbouw.

Frank v.d. Ven

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 22 april 1993