How to Get Rid of the Others – Hvordan vi slipper af med de andre (2007)
Regie: Anders Rønnow Klarlund | 94 minuten | drama, komedie | Acteurs: Søren Pilmark, Louise Mieritz, Søren Fauli, Poul Glargaard, Lene Thiemroth, Lene Poulsen
Het uitgangspunt van ‘How to Get Rid of the Others’ is bijzonder prikkelend, actueel, en een perfect onderwerp voor een satire. Hoe kunnen we de samenleving zo efficiënt mogelijk maken, en valt er niets te doen aan mensen die meer geld van de staat ontvangen dan afdragen? Het ook in Nederlands belangrijke speerpunt van (midden-)rechtse politieke partijen, dat “iedereen mee moet doen” krijgt hier verstrekkende consequenties: ze worden letterlijk uit de weg geruimd. Deze regels zijn zo rigoureus en onmiddellijk dat een vrouw die met haar elektrische rolstoelmobiel langs de weg komt te staan met panne, meteen met de helikopter wordt afgevoerd wanneer ze de wegenwacht belt. Het is een hilarisch beeld om de vrouw met rolstoel en al met een kabel onderaan een helikopter te zien hangen, terwijl deze over land en water naar het speciaal ingerichte onderzoeks- en vernietigingscomplex wordt gebracht. Het belooft veel goeds voor wat de kijker nog allemaal te wachten staat.
Jammer genoeg wordt deze belofte niet geheel ingelost. Søren Pilmark is weliswaar briljant als de inquisiteur die de “verdachten” screent op hun bijdrage aan de samenleving, maar de focus komt helaas wat te vaak te liggen op de verhaallijn van Sidse (Louise Mieritz), de leidster van het verzet die de aanwezigen in het kamp uitlegt wat ze moeten zeggen om hun straf te ontlopen. En, hoewel er veel humor in de film zit, is de toon te serieus om een optimaal satirisch effect uit de film te verkrijgen. De potentiële slachtoffers zijn continu aan het ruziën met elkaar of zijn zich aan het voorbereiden op hun lot.
Maar wanneer de gesprekken dan eindelijk plaatsvinden aan tafel bij de meedogenloze, maar schijnbaar sympathieke Christian (Pilmark) komt de grote aantrekkingskracht van het concept gelukkig weer naar voren. Zo hebben twee seksclubeigenaren, man en vrouw, van Sidse te horen gekregen dat ze een praktische filosofie voor hun werkzaamheden moeten hebben, dus vermelden ze bij Christian dat ze de theorie van Dionysius volgen, wat wil zeggen dat ze genot als hun levensbeschouwing hebben. De man stelt vervolgens nog dat ze een dienst aan de samenleving verschaffen doordat mannen door zijn club geen reden hebben om meisjes op straat lastig te misbruiken. Oftewel, zo vat Christian samen, “een hoerenbar om verkrachtingen tegen te gaan”? “Inderdaad”, zo laat de doodsbenauwde, met zweet-in-de-handen staande man weten. Nog grappiger is de evaluatie door Christian van een kunstenaar, die weliswaar een beeld had gemaakt voor in de openbare ruimte, maar dat zo onpraktisch was dat een klein meisje een scherpe punt van het bouwwerk in haar oog had gekregen. Kortom, deze man heeft de samenleving geen enkel voordeel bezorgd, terwijl hij wel hoge geldbedragen ontving in de vorm van subsidies. Kortom, hier is slechts één oplossing voor…
Deze shockerende en grappige momenten zijn zo effectief omdat ze een reëel probleem uit de huidige politiek uitvergroten en specifieke denkwijzen hieromtrent in extreme mate doorvoeren om de absurditeit hiervan aan te tonen. Het probleem zelf – wat te doen met echte profiteurs – wordt hierbij wel gesignaleerd, maar een makkelijke oplossing of moraal wordt niet gegeven, of juist afgeserveerd. Het is te betreuren dat deze interessante dynamiek niet in de gehele film terug te vinden is, maar de combinatie van humor en intrigerende inhoud is voldoende aanwezig om van ‘How to Get Rid of the Others’ een aanrader te maken.
Bart Rietvink