Mad Max (1979)

Regie: George Miller | 93 minuten | actie, drama, horror, avontuur, science fiction | Acteurs: Mel Gibson, Joanne Samuel, Hugh Keays-Byrne, Steve Bisley, Tim Burns, Roger Ward, Lisa Aldenhoven, David Bracks, Bertrand Cadart, David Cameron, Robina Chaffey, Stephen Clark, Mathew Constantine, Jerry Day, Reg Evans

Ondanks het feit dat Mel Gibson geboren is in Amerika, is zijn carrière begonnen in Australië. Zijn vader besloot met het hele gezin, elf kinderen in totaal, naar Australië te emigreren in 1968 na het winnen van een hoop geld in een tv-quiz. Een van de redenen om te emigreren was dat hij niet wilde dat zijn zoons de Vietnamoorlog in gestuurd werden. Mel Gibson doorliep de universiteit in Sydney en acteerde wat in tv-shows totdat hij de rol van Mad Max kreeg aangeboden. De film werd zijn doorbraak en maakte hem tot wat hij anno 2006 nog steeds is: een internationale superster.

In deze lowbudget cultklassieker speelt hij Max Rockatansky, een agent die in een postapocalyptische wereld de burgers moet beschermen tegen het vele gespuis dat de wegen onveilig maakt. Elke dag trekt hij er met zijn snelle auto op uit, soms terzijde gestaan door zijn kameraad Goose, om te patrouilleren en de wegen in de gaten te houden. Niet geheel overbodig want er is een motorbende die opereert onder leiding van de maniakale Toecutter. De bende laat een spoor van geweld en vernieling achter en de agenten gaan onder leiding van Max achter hen aan. Max vermoordt hun leider, de “Nightrider” en de bende zweert wraak en beginnen slachtoffers te maken; eerst Max’ collega en vriend Goose en daarna Max’ vrouw en zoontje. Nadat dit gebeurd is verandert de rechtschapen agent Max Rockatansky in de sadistische moordenaar Mad Max die niet zal rusten voordat Toecutter en zijn schorem dood en begraven zijn.

Mel Gibson beweert een vredelievend, godvrezend mens te zijn. Goed, of dat echt waar is, daar kan je over discussiëren, maar het is wel een feit dat hij nog nooit in hersenloze actiefilms heeft gespeeld, waarin geweld puur om het geweld gebruikt wordt. In ‘Braveheart’ wil hij wel vechten tegen de Engelsen, maar pas als de keel van zijn vrouw wordt doorgesneden zweert hij wraak en verandert hij in een moordlustige woesteling. In de ‘Lethal Weapon’- films speelt hij een agent die het vele geweld nodig heeft om de zaken op te kunnen lossen. Oftewel, in de ogen van Gibson is extreem geweld en sadisme toegestaan mits het gerechtvaardigd kan worden. Een ontnomen geliefde, een ontvoerd zoontje, het zijn legitieme redenen om felle wraakacties uit te voeren.

‘Mad Max’ is een duistere film. Er wordt een onplezierig beeld geschetst van de nabije toekomst. De film speelt zich af in een troosteloos landschap dat duidelijk een gebied moet voorstellen na een kernoorlog, hier viert anarchisme hoogtij, een jungle waarin duidelijk de wet van de sterkste én de snelste geldt. Slechts een aantal mensen hebben de Apocalyps overleefd en dit wordt duidelijk gemaakt door de vele shots van de lange, rechte wegen die strepen trekken door het desolate Australische landschap. Niets is er te zien, er is geen levende ziel te bekennen hetgeen een angstig en onheilspellend gevoel oproept. Het enige wat te zien en horen is, is de auto van Mad Max, de lone warrior, een iconische antiheld die niet zal rusten voordat de vendetta tegen degenen die hem van binnen dood maakten, ten einde is.

De film roept een sinistere sfeer op, wat nog versterkt wordt door het verlaten landschap, de half verwoeste gebouwen en de paar bizarre figuren die leven in dit door God vergeten gebied. Ook de vele spectaculaire achtervolgingen die vaak op aparte manieren gefilmd zijn, met camera’s die vanuit lage hoeken de auto’s filmen, maken van ‘Mad Max’ een indrukwekkende film.

‘Mad Max’ kreeg nog twee vervolgen; ‘The Road Warrior’ en ‘Mad Max Beyond Thunderdome’ (die een stuk minder is dan de eerste twee delen), met Tina Turner en ondanks dat dit Gibson’s eerste grote film was blijft zijn rol in deze cultklassieker een absoluut hoogtepunt in zijn carrière.

Hendrik Dijkhuis

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 17 januari 1980
Blu-ray-release: 4 september 2013 (‘Mad Max Trilogy’).