Malèna (2000)

Regie: Giuseppe Tornatore | 109 minuten | drama, komedie, oorlog, romantiek | Acteurs: Monica Bellucci, Giuseppe Sulfaro, Luciano Federico, Matilde Piana, Pietro Notarianni, Gaetano Aronica, Gilberto Idonea, Angelo Pellegrino, Gabriella Di Luzio, Pippo Provvidenti, Maria Terranova, Marcello Catalano, Elisa Morucci

Het is juni 1940 en Italië staat onder het facistische bewind van Mussolini. Op de 10e van deze maand wordt, na een toespraak van ‘Il Duce’, de oorlog verklaard aan de geallieerden. Tegelijkertijd krijgt de jonge Renato Amoroso (Giuseppe Sulfaro) in het Siciliaanse stadje Castelcuto een nieuwe fiets. Op deze zelfde dag ziet de tiener de vrouw waaraan de film zijn naam ontleent: Malèna. Zoals vele anderen jongens en mannen wordt hij op slag verliefd op haar.

Monica Bellucci speelt de rol van deze beeldschone Malèna Scordia. Zij is geboren in een klein dorpje en is door haar nieuwe echtgenoot Nino Scordia (Gaetano Aronica) meegenomen naar Castelcuto. Elke dag loopt zij haar route door de stad om haar oude dove vader te bezoeken om hem te helpen in het huishouden. Tijdens haar dagelijkse wandeling wordt ze door alle bewoners nagekeken – zij het uit admiratie, jaloezie, verlangen, of simpelweg omdat zij betoverend mooi is. De problemen voor Malèna beginnen op het moment dat haar echtgenoot aan het oorlogsfront in Afrika sneuvelt. De geruchten doen al snel de ronde: Malèna zou alweer een nieuwe minnaar hebben, of zelfs meerdere. Terwijl de mannen – zelfs getrouwde mannen – alles doen om haar aandacht of affectie te ontvangen, worden de vrouwen jaloerser. Dit alles wekt veel woede op bij de jonge Renato, die al die tijd Malèna bespioneerd.

De film wordt verteld uit het oogpunt van Renato – met veel energie en frisheid gespeeld door Giuseppe Sulfaro – en niet Malèna zoals je zou verwachten. Dit is een goede keuze van de regisseur. Het geeft de film een lichte, vaak komische lading. Met name de scènes waarin de jongen fantaseert over zijn ontmoetingen met Malèna zijn goed uitgewerkt en geven een goed contrast met de serieuze achtergrond van de film. Monica Bellucci geeft op natuurlijke wijze gestalte aan Malèna – met haar mooie verschijning is zij de echte eye-catcher van de film, waarin naaktscènes niet worden geschuwd. Er is weinig dialoog voor Malèna gereserveerd – de regisseur laat alleen haar mooie verschijning spreken. Hierdoor loopt de kijker wel vaak te gissen over de gedachten en gevoelens van Malèna. Dit is enerzijds vervelend, maar is anderzijds een goede manier om de ongrijpbaarheid en onbereikbaarheid van de mooie vrouw uit te beelden.

De muziek komt van de Italiaanse componist Ennio Morricone, die wereldwijd befaamd is om zijn filmmuziek, waaronder dat van ‘The Good, The Bad & The Ugly’ (1966), ‘Once Upon a Time in the West’ (1968) en ‘The Untouchables’ (1987). Zijn muziek ondersteunt de typische Italiaanse idyllische sfeer van de film perfect. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de film een Oscar-nominatie kreeg voor de soundtrack. Hiernaast kreeg de film een Oscar-nominatie voor de cinematografie.

De achtergrond van de Tweede Wereldoorlog is helaas maar in geringe mate uitgewerkt en speelt eigenlijk geen substantiële rol in de film. De keuze van Tornatore voor een conservatieve tijdsperiode is begrijpelijk gezien het onderwerp van de film, maar om de Tweede Wereldoorlog er bij te betrekken – met de vele mogelijkheden die dit meebrengt – en deze vervolgens niet uit te werken is minder goed te verdedigen.

De tragiek van de vloek van schoonheid en een tot over de oren verliefde tiener, dit alles geprojecteerd op de achtergrond van het leven in een typisch Siciliaans stadje tijdens de Tweede Wereldoorlog: dit zijn de elementen die Tornatore in de Italiaanse film ‘Malèna’ heeft vermengd. Dit pakt op de meeste punten goed uit, maar de thema’s zijn niet overal goed uitgewerkt. Het gevoel blijft hangen dat er toch iets meer uitgehaald had kunnen worden, met name wat betreft de setting van de film. Toch blijft het een mooie ontroerende film waarin met name de prachtige beelden van het idylische Italiaanse stadje en de fraaie verschijning van Monica Bellucci in het geheugen blijven hangen.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 26 juli 2001