Molokai: The Story of Father Damien (1999)
Regie: Paul Cox | 109 minuten | drama, biografie | Acteurs: David Wenham, Kate Ceberano, Jan Decleir, Chris Haywood, Derek Jacobi, Keanu Kapuni-Szasz, Alice Krige, Kris Kristofferson, Leo McKern, Sam Neill, Peter O’Toole, Dirk Roofthooft, Tom Wilkinson, Aden Young, Kate Agnew, Nan Asuncion, Larry Bialock, Charlene Campbell, Joseph Cariago Jr., Curtis Crabbe, Kimo Farm, Randy Fyjimori, Thom Hoffman, Keokeokalae Hughes, Zachary Kapule, Swaine Kaui, Kayla Kawai, Sylvestor Kepilino, Jan Kleinejan, William Lebus, Dorothy Mane, Richard Marks, Murphy Mersburg, Bill Ogilvie, George O’Hanlon Jr., Norbert Palea, Michael Pas, Michael W. Perry, Kalaiwaa Pilialoha, Ryan Rumbaugh, George Russell
Mooi verfilmd drama dat wel enigszins statisch en episodisch overkomt. De film is gebaseerd op het boek van Hilde Eynikel en bewerkt tot scenario door John Briley, die een Oscar won voor ‘Gandhi’. Het verhaal van de leprozen is hartverscheurend. In de 19e eeuw werden de oorspronkelijke bewoners van de Hawaii-eilanden getroffen door “Europese” ziektes en verscheept naar een afgelegen en moeilijk bereikbaar deel van het eiland Molokai om daar te sterven. Maar de Kerk maakte zich zorgen over deze mensen, die verdoemd naar de hel zouden gaan en wilde een missionarispost opzetten met roulerende priesters om aan zielenzorg te doen. Pater Damiaan meldde zich aan, maar ging al gauw verder dan alleen geestelijke bijstand verlenen en probeerde ook hun leefomstandigheden te verbeteren. Het gebrek aan echte compassie bij de wereldlijke en kerkelijke autoriteiten is schrijnend, maar Damiaans inzet weet een inspirerende verandering teweeg te brengen.
‘Molokai: The Story of Father Damian’ is een internationale co-productie geworden, met de in Venlo geboren Australische regisseur Paul Cox aan het roer. De hoofdrol is voor zijn landgenoot David Wenham, die een knappe vertolking geeft als pater Damiaan. Hier en daar heeft hij wat moeite om een Belgisch accent aan zijn Engels mee te geven, maar de overtuiging en het doorzettingsvermogen van de priester weet hij heel sterk neer te zetten. Er zijn veel bekende gezichten in de bijrollen, waarvan vooral Derek Jacobi en Peter O’Toole opvallen in kleine rollen. Ook zijn er rollen voor echte Belgen als Decleir en Roothooft en ook onze eigen Thom Hoffman duikt nog even op. Sam Neill is op dreef als de bewindvoerder op Hawaii (dat toen nog niet geannexeerd was door de VS – laat staan een Staat) en zangeres Kate Ceberano is een lieflijke Hawaiiaanse prinses. Jammer genoeg krijgen sommige acteurs veel te weinig te doen, van anderen (vooral Kristoffersen) is het maar goed dat ze niet vaker in beeld verschijnen.
Het lijden van de mensen in de leprozenkolonie is realistisch, maar niet al te expliciet in beeld gebracht en de beelden van het landschap op Hawaii zijn prachtig geschoten. Het verhaal is op zichzelf krachtig genoeg, daarom is het wel jammer dat er soms weinig samenhang tussen de scènes lijkt te zitten. Het lijkt soms een opsomming van de goede werken die Damiaan op het eiland verrichtte, wat voor een verfilming niet echt de meest interessante benadering is.
Regisseur Cox had naar verluidt vele stormachtige aanvaringen met de producenten, die hem na afronding van de film zelfs ontsloegen. Hij wist echter wel zijn versie van de film uit de montagekamer te slepen. Wat er precies is voorgevallen, is om juridische redenen nooit helemaal duidelijk geworden. Jammer dat dit het eindresultaat wel enigszins negatief heeft beïnvloed. Met meer geld en meer creatieve vrijheid had Cox er een nog betere film van kunnen maken.
Na zijn dood in 1889 werd het lichaam van pater Damiaan in 1936 overgebracht naar België, waar hij nu in Leuven begraven ligt in een eenvoudige crypte. In 1995 werd hij door Paus Johannes Paulus II zalig verklaard. Zijn rechterhand werd als relikwie overgebracht naar Hawaii en op Molokai begraven. In een uitzending op de Vlaamse televisie werd hij in 2005 uitgeroepen tot “Grootste Belg aller tijden”.
Hans Geurts
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 27 januari 2000