The Duchess (2008)

Regie: Saul Dibb | 110 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Keira Knightley, Ralph Fiennes, Dominic Cooper, Hayley Atwell, Charlotte Rampling, Simon McBurney, Aidan McArdle, Angus McEwan, Mercy Fiennes Tiffin, Kate Burdette, Laura Stevely, Richard McCabe, Georgia King, Poppy Wigglesworth, Bruce Mackinnon, Emily Cohen, Richard Syms, Eva Hrela, Andrew Armour, Sebastian Applewhite, Sadie Miller, Nicola Powell-Smith, Hannah Stokely, Calvin Dean, Sarah Wyatt, Thomas Arnold, Emily Jewell, Matthew Swan, Dale Mercer

Het is 1774. Georgiana (Keira Knightley) is een vrolijk, onbezorgd meisje van nog geen achttien jaar oud. Als haar moeder Lady Spencer (Charlotte Rampling) mededeelt dat zij reden heeft om een huwelijk te verwachten tussen haar dochter en de hertog van Devonshire (Ralph Fiennes), is Georgiana in de zevende hemel. Want, ondanks dat zij de hertog pas twee maal ontmoet heeft is hij nu al verliefd op haar! En haar moeder laat haar in die waan. Wat Georgiana niet weet, maar waar ze langzaam maar zeker achter zal komen tijdens haar jonge leventje als de hertogin van Devonshire, is dat de veel oudere hertog alleen maar met haar in het huwelijksbootje stapt omdat hij verwacht dat zij snel een zoon, en daarmee een erfgenaam, op de wereld zal zetten. Al snel blijkt dit dan ook het enige waar de hertog zijn vrouw voor nodig heeft; af en toe deelt hij met haar het bed, maar laat haar verder links liggen en houdt meer van zijn honden dan van haar.

Georgiana wordt ondertussen één van de eerste modekoninginnen van Engeland, razend populair in de high society, en al snel slachtoffer van de eerste ‘paparazzi’ die haar op tekeningen vastleggen waar ze ook maar ten tonele verschijnt. Daarnaast zet ze haar populariteit in voor de Whig-partij van politicus Charles Fox (Simon McBurney). Maar haar glamourleven is maar schijn: thuis lopen de spanningen hoog op, want Georgiana heeft tot nu toe alleen maar dochters op de wereld gezet. Als de hertog ook nog eens een verhouding begint met Georgiana’s beste vriendin Lady Elizabeth Foster (Hayley Atwell), die tot ongenoegen van Georgiana wél drie zonen heeft, is Georgiana er kapot van. Vooral als de hertog allerminst moeite doet om zijn liefde voor ‘Bess’ te verbergen. Maar wanneer Georgiana aankondigt een verhouding te willen beginnen met de jonge politicus Charles Grey (Dominic Cooper) wordt dit haar door haar man ten strengste verboden…

In de oogverblindende film ‘The Duchess’ wordt dit waargebeurde stukje Britse geschiedenis prachtig op het witte doek afgeschilderd. Het is een verfilming van de biografie ‘Georgiana, Duchess of Devonshire’ van Amanda Foreman, tevens historisch adviseuse van deze film. Hoewel de film er even over doet om gang te komen – de meeste gebeurtenissen zijn al te voorspellen, maar het duurt even eer dat we ze te zien krijgen – is het een boeiend verhaal, hoewel het grote publiek misschien niet helemaal op de hoogte zal zijn van wie deze hertogin van Devonshire nu eigenlijk was. Ze is nu eenmaal geen hele bekende historische figuur, zoals de Franse koningin Marie Antoinette, over wiens leven in 2006 door Sofia Coppola de qua verhaal vergelijkbare film ‘Marie Antoinette’ verscheen, dat wel was. Maar Keira Knightley, die in haar schitterende kostuums van het doek af spat als ‘the duchess’, weet dankzij haar uitstekende acteerwerk een boeiend personage te maken van Georgiana, waarmee ze de kijker helemaal weet mee te slepen in het verhaal van deze ongelukkige vrouw. Ook Ralph Fiennes doet het zeker niet slecht, hoewel zijn vertolking van de hertog gedurende een groot deel van de film een beetje eenzijdig blijft: ondanks dat hij omringd is door pracht, praal en rijkdom gedraagt hij zich allerminst als een charmante gentleman, maar eerder als een botte boer met geen greintje medeleven voor zijn vrouw. Kortom, een slechterik, door en door. Pas tegen het einde van de film worden zijn menselijke trekjes aan het publiek, en daarmee aan Georgiana, onthuld.

Regisseur Saul Dibb (‘The Line of Beauty’, 2006) wilde van ‘The Duchess’ geen typische Britse kostuumfilm maken, waarin volgens hem te vaak slechts een nostalgisch beeld van Engeland wordt neergezet. Hij wilde meer dan alleen een mooi plaatje. En dat is hem zeker gelukt, zelfs ondanks dat de film in zijn geheel één groot mooi plaatje is geworden, wat het resultaat is van het filmen op de mooiste locaties in Engeland, waaronder de historische stad Bath, Chatsworth House in Derbyshire (Georgiana’s huis waar de huidige hertogin van Devonshire nog altijd woont), en het statige Somerset House in Londen. Tussen de oogstrelende kostuums, statige landhuizen en schitterende landschappen in ‘The Duchess’, zien we personages met emotionele diepgang, wat precies past bij deze film over een vrouw wier leven ook allemaal pracht en praal leek, maar die van binnen eigenlijk diep ongelukkig was. De personages voelen aan als mensen van nu, en niet als afstandelijke historische figuren uit een ver verleden, en dit is precies wat Dibb met deze film heeft willen bereiken.

Minpunt van deze qua verhaallijn misschien ook niet heel erg originele film, is dat de historische setting van het verhaal teveel vragen oproept die niet beantwoord worden. Naast het feit dat velen zich zullen afvragen wat Georgiana nu eigenlijk betekende of teweeg heeft gebracht binnen de geschiedenis van Engeland, zal bij sommigen de vraag rijzen wat de functie was van een hertog en hertogin in die tijd, waar de Whig-partij precies voor stond, of wie Charles Grey nou eigenlijk was. Daarnaast is het jammer dat de film in het begin zo langzaam voortkabbelt, waardoor hij eigenlijk te lang duurt. Hierdoor zit je als kijker nét niet op het puntje van je stoel bij de scènes waar dat wel zou moeten.  Ook al is de film misschien niet perfect, het uitstekende acteerwerk, de adembenemende kostuums en setting, en niet te vergeten de sprankelende muziek, maken van ‘The Duchess’ absoluut een film om van te smullen.

Franka Kersten

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 19 maart 2009