The Raven (2012)

Regie: James McTeigue | 110 minuten | thriller | Acteurs: John Cusack, Luke Evans, Alice Eve, Brendan Gleeson, Kevin McNally, Oliver Jackson-Cohen, Jimmy Yuill, Sam Hazeldine, Pam Ferris, Brendan Coyle, Adrian Rawlins, Aidan Feore, Dave Legeno, Michael Cronin, Michael Poole, Michael Shannon, Charity Wakefield, John Warnaby, Matt Slack, Ian Virgo, Michael J. Fourticq, Jasmina Ilic, Teodora Uveric

‘The Raven’ is de titel van een prachtig gedicht van de vermaarde negentiende-eeuwse schrijver en dichter Edgar Allan Poe (1809-1849), een auteur die vooral bekendheid heeft verworven met zijn amper geëvenaarde horror- en detectiveverhalen. Tot op de dag van vandaag blijft de Amerikaan de ongekroonde koning van het griezelverhaal, al is zijn complete oeuvre in werkelijkheid nog een stuk veelzijdiger en herbergt zijn collectie pennenvruchten ook werken met een heel ander karakter. Poe slaagde er als geen ander in om zijn rijke, enigszins morbide fantasie te koppelen aan een sprekende literaire verbeeldingskracht en een nauwgezet observatievermogen. Poe werd op 7 oktober 1849 hevig ijlend in de straten van Baltimore teruggevonden en overleed enkele dagen later in het ziekenhuis. Een hersentumor, cholera, epilepsie, hondsdolheid en een hartaandoening zijn allemaal genoemd als mogelijke doodsoorzaken, maar onderzoek van de Amerikaanse auteur Matthew Pearl lijkt vooral in de richting van de hersentumor te wijzen.

In de film ‘The Raven’ wordt Poe vertolkt door de gelauwerde Hollywoodster John Cusack en gaat de schrijver samen met een jonge rechercheur in de donkere straten van Baltimore op jacht naar een seriemoordenaar die verhalen van Poe gebruikt als basis voor een reeks beestachtige slachtpartijen. Aanvankelijk geldt Poe zelf even als de belangrijkste verdachte, maar terwijl de schrijver door de politie wordt ondervraagd, vindt er opnieuw een gewelddadige moord plaats, ook ditmaal geïnspireerd door een van zijn populaire verhalen. Fields beseft dat een seriemoordenaar Poe’s macabere schrijfsels gebruikt voor zijn gruweldaden en roept de hulp van de auteur in om een eind aan het bloedvergieten te kunnen maken. Maar als diens geliefde Emily het volgende slachtoffer dreigt te worden, moet Poe zijn eigen analytische vermogens aanwenden om de zaak op te lossen voor het te laat is…

Wat gelijk opvalt aan ‘The Raven’ is de stilistische gelijkenis met de wel veel grootser en pompeuzer aangepakte blockbuster ‘Sherlock Holmes’. De donkere, met mistflarden omgeven en victoriaans aandoende steegjes van een stad uit de negentiende eeuw (in dit geval Baltimore in plaats van Londen), de typische kledij, de bouwwerken en de veelal door lieden van dubieus allooi bezochte bruine kroegen zijn een paar sprekende voorbeelden. Het tijdsbeeld ziet er dan ook mooi en uitnodigend uit, zeker voor de romantici onder ons bij wie nog wat nostalgisch bloed door de aderen stroomt. Ook de figuur van Poe doet wel wat denken aan de Sherlock Holmes die door Robert Downey Jr. met veel flair tot leven werd gewekt op het witte doek. Cusacks Poe is eveneens briljant van geest, redelijk zelfingenomen, betweterig, verstrooid, erudiet en excentriek. Bovendien is hij niet bepaald vies van een stevige borrel of een geestverruimende dosis opium. Hoewel de Poe in ‘The Raven’ grotendeels fictief is en de film zeker niet pretendeert autobiografisch te zijn, was ook de echte Poe drankzuchtig en verzot op opium. Cusack mist echter wat van het charisma dat Downey in overvloed bezit, waardoor de filmische Edgar Allan Poe net niet zo’n interessant karakter wordt als Holmes.

De uiteindelijke speurtocht naar Emily en de relatie tussen de jonge schone en Poe (de vader van Emily doet er uiteraard alles aan om zijn dochter uit de handen van een nutteloze en werkschuwe dronkaard te houden) bevatten redelijk wat belegen clichés. De moorden zijn daarentegen wel grotendeels compromisloos in beeld gebracht en zullen vooral horrorfans wel aanspreken. Het beste voorbeeld is waarschijnlijk de scène waarin een gezette recensent naar analogie van het verhaal ‘The Pit and the Pendulum’ langzaam in mootjes wordt gehakt door een mesvormige slinger. Nee, de sadistische imitator van Poe is zeker niet vies van een litertje bloed op zijn tijd. Ook een pluspunt is dat de identiteit van de dader tot het eind goed verborgen blijft.

Hoewel ‘The Raven’ zonder meer een aardig, onderhoudend en sfeerrijk detectiveverhaal met de nodige horrorelementen is, had de film nog beter kunnen zijn als de makers de grimmigheid die zo kenmerkend is voor Poe’s verhalen niet wat hadden afgezwakt. Nu is de prent wel een feest van herkenning voor de fans van de legendarische horrorschrijver, maar mist ‘The Raven’ net iets te vaak de duistere geest en ondertoon van de meester zelve.

Frank Heinen

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 21 juni 2012
DVD- en blu-ray-release: 24 oktober 2012