Toolbox Murders (2004)

Regie: Tobe Hooper | 91 minuten | horror, thriller | Acteurs: Angela Bettis, Brent Roam, Marco Rodriguez, Rance Howard, Juliet Landau, Adam Gierasch, Greg Travis, Christopher Doyle, Adam Weisman, Christina Venuti, Sara Downing, Jamison Reeves, Stephanie Silverman, Alan Polonsky, Charlie Paulson

Deze film is van de hand van Tobe Hooper die ook de klassieker ‘The Texas Chainsaw Massacre’ uit 1974 op zijn naam heeft staan. Hooper heeft zijn vorm die hij met dit meesterwerk had in later jaren echter niet meer weten te vinden en, hoewel ‘Toolbox Murders’ zijn geslaagde momenten heeft, is ook deze film daar een voorbeeld van.

De film gaat veelbelovend genoeg van start met een geslaagd beklemmend optreden van de seriemoordenaar die genadeloos en op bloederige wijze een slachtoffer maakt. Maar direct daarna begint de film in te zakken. De aandacht wordt te veel en te lang verlegd naar bijkomstige zaken in het flatgebouw: de kennismakingen van Nell en Steven met de andere bewoners van het gebouw die (humoristisch bedoeld?) excentriek gedrag vertonen, de woordenwisselingen met de huisbaas, de herhaaldelijk vastzittende lift, de nutteloze verschijningen van de politie en diverse andere zaken. Ook de opbouw van een juiste spanning en dreiging komt maar deels uit de verf. De aanwezigheid van de seriemoordenaar wordt snel genoeg duidelijk en de manieren waarop hij diverse malen toeslaat zijn beklemmend genoeg, maar zijn optreden is steeds snel voorbij en de dreiging die er van zijn gesuggereerde aanwezigheid uitgaat komt hierdoor ook niet genoeg naar voren.  Daarbij speelt de film zich tussen de optredens van de seriemoordenaar af in een te traag tempo en duurt het ook daardoor te lang voor hij overgaat tot het maken van een volgend slachtoffer.

Pas in het laatste deel van de film komen er de nodige geslaagde taferelen tot stand waaraan het voordien te lang en te frequent ontbroken heeft. Aangespoord door haar verdenkingen gaat Nell op zoek naar de schuilplaats van de moordenaar en weet daarin door te dringen, maar blijkt er ook niet meer uit te kunnen komen. De seriemoordenaar opent de jacht op haar en de achtervolgingsscènes in de claustrofobische en donkere gangen en kamers van zijn schuilplaats laten de nodige spanning nu pas goed en langduriger dan voorheen tot zijn recht komen. Spanningsverhogend werken wat dit betreft ook de pogingen van Steven en zijn aanhang om Nell te hulp te komen. De seriemoordenaar opent ook de jacht op hen en maakt met het gereedschap uit zijn toolbox op voortvarende wijze de nodige slachtoffers en wel op al dan niet diverse bloederige manieren waarbij zijn sadisme perfect naar voren komt. Ook zijn onverwacht toeslaan vanuit welke hoek dan ook zorgt er hier voor dat zijn dreiging op de achtergrond duidelijker voelbaar is dan voorheen.

Een film dus die pas (te) laat tot de nodige gewenste beelden leidt, voor de griezelliefhebber althans. Wat daarbij helaas wel afbreuk aan de film doet is dat er zaken als occultisme en symbolen worden bijgehaald om het verhaal te kunnen sturen. Ook komt met name een verklaring voor de geestelijke gesteldheid van de moordenaar als uiterst onwaarschijnlijk over. Verder blijkt de moordenaar wel erg taai te zijn wanneer hij keer op keer blijkbaar ongeschonden opstaat na de zoveelste fysieke confrontatie waarin hij toch duidelijk het een en ander te incasseren heeft gehad. Hiermee kunnen de achtervolgingen, confrontaties, spanning en griezel natuurlijk wel voortduren, maar het haalt wel de geloofwaardigheid van diverse uitgangspunten in deze film omlaag.

De omgeving waar het verhaal zich afspeelt draagt op een juiste wijze bij aan de totstandkoming van een duistere sfeer waarbinnen de diverse gebeurtenissen zich afspelen: claustrofobisch, verlaten, donker en somber. Maar een aantal kenmerken van dezelfde omgeving doen ook hier afbreuk aan de geloofwaardigheid van de ontwikkelingen in het verhaal. De tientallen verdwijningen van de slachtoffers van de seriemoordenaar hadden iemand al lang moeten opvallen. Dit geldt ook voor het lawaai van de moorden dat ondanks de gehorigheid in het gebouw blijkbaar nooit iemand eerder is opgevallen, ook al is er dan veelvuldig het lawaai van onderhoudswerkzaamheden op de achtergrond. Daarnaast is ongeloofwaardig dat, ook door de voor iedereen zichtbare symbolen in het gebouw, de afwijkende kamernummering nooit iemand is opgevallen en op het spoor van de geheime ruimte van de moordenaar heeft gezet. En dat er tenslotte een medeflatbewoner rondloopt die al jarenlang van de praktijken en identiteit van de moordenaar op de hoogte is zal menig kijker wel erg ongelovig achter de oren doen krabben.

Een film die laat op gang komt, die zich voor het grootste deel te traag afspeelt en waarin teveel en te lang aandacht wordt besteed aan bijkomende en afleidende zaken. Hoewel in het eerste deel van de film enkele geslaagde beklemmende beelden de revue passeren, komen de werkelijk noemenswaardige en voor de liefhebber begerenswaardige taferelen pas erg laat tot stand, waarbij wel overduidelijk wordt dat het met de geloofwaardigheid van de diverse uitgangspunten en ontwikkelingen niet te nauw genomen moet worden. Een film met zijn voor- en nadelen, maar duidelijk wederom een film die niet als een van Hoopers meest gedenkwaardige producten de geschiedenis in zal gaan.

Frans Buitendijk