A Hard Day’s Night (1964)

Regie: Richard Lester | 88 minuten | komedie, muziek, musical | Acteurs: John Lennon, Paul McCartney, George Harrison, Ringo Starr, Wilfrid Brambell, Norman Rossington, John Junkin, Victor Spinetti, Anna Quayle

Levert beroemd zijn je een enerverend leven op? Nou, als je de Fab Four mag geloven, bestaat je leven soms uit niet meer dan “een trein en een kamer en een auto en een kamer en een kamer en een kamer”. Scenarioschrijver Alun Owen gebruikte deze uitspraak in zijn script voor ‘A Hard Day’s Night’, het speelfilmdebuut van de vier muzikanten uit Liverpool en legde de woorden in de mond van Paul McCartneys (fictieve) opa (gespeeld door de destijds bekende Wilfrid Brambell). Het semi-documentaire-achtige ‘A Hard Day’s Night’ kwam uit in de zomer van 1964, het hoogtepunt van Beatlemania. Het wordt gezien als een van de meest invloedrijke musicals aller tijden. Door het onconventionele camerawerk, de legendarische openingsscène en het voortreffelijke werk van de medewerkers in de editing room, die van de film een knipper-niet-met-je-ogen-anders-mis-je-het-kijkfeest hebben gemaakt, mag de film wel als voorloper van de videoclips genoemd worden.

De plot, voor zover die aanwezig is, is eenvoudig verteld. ‘A Hard Day’s Night’ volgt John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en Ringo Star gedurende een paar dagen. Aan de hectiek waar de jongens mee te maken krijgen zijn ze inmiddels gewend, maar in de film krijgen ze meer dan normaal te verduren. Ze moeten vluchten voor gillende fans, reizen met de trein van Liverpool naar Londen, waar ze in een hotel verblijven en uiteindelijk in een televisieprogramma moeten optreden. Ondertussen zorgt Pauls ietwat zonderlinge grootvader, die met de jongens meereist, voor onrust. Hij probeert foto’s met vervalste handtekeningen te verkopen en zweept Ringo op om te leven in plaats van zich met zijn neus in de boeken te verstoppen. Aanvankelijk houdt Ringo stand, maar hij laat zich toch overreden te gaan ‘paraderen’ en dat levert grappige, ontroerende maar ook gevaarlijke situaties op. Uiteindelijk zijn John, Paul en George in alle staten omdat Ringo zoek is. Kan het optreden wel doorgaan?

Wat het meest opvalt aan ‘A Hard Day’s Night’ is de tomeloze energie die uit de productie spreekt. Het mag dan aanvankelijk wel bedoeld zijn om de platenverkopen te stimuleren, er is geen enkel moment in de film waarop commerciële belangen op de voorgrond treden. Naast vaart is humor ook erg belangrijk: niet alleen visuele grapjes, ook de dialogen zijn hilarisch (“Hoe noem je dat kapsel?” vraagt een journalist aan George. “Arthur,” antwoordt hij). Mocht er eerst nog twijfels zijn geweest over de acteerkwaliteiten van de muzikanten, dat bleek naderhand totaal overbodig: de jongens gedragen zich allen zo naturel voor de camera als maar kan en de droge humor waarmee ze hun one-liners spuien geeft je tranen van het lachen. Grote kans dat je bij herhaaldelijk kijken grappen ontdekt, die je eerder miste, want het tempo is hoog.

Verder speelt de muziek natuurlijk een grote rol. De film wordt regelmatig onderbroken door liedjes als ‘Can’t Buy Me Love’, ‘I Should Have Known Better’, ‘And I Love Her’ en ‘She Loves You’. De film bevat schitterende beelden van de optredens van de Fab Four – die in historisch opzicht ook zeker van belang zijn, net als de vaak geïmiteerde beelden van schreeuwende, in katzwijm vallende fans – maar hier krijg je de real deal te zien. The Beatles in ‘A Hard Day’s Night’: zo heerlijk jong en onbezonnen nog, maar tegelijkertijd zo zelfbewust, zich lekker afzettend tegen de gevestigde orde, vrijheid, muziek en plezier. Muziek en plezier. ‘A Hard Day’s Night’ is een tijdloos meesterwerk.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 3 juli 2014 (geremasterd)
DVD- en blu-ray-release: 27 juni 2014