All the Beauty and the Bloodshed (2022)

Regie: Laura Poitras | 122 minuten | documentaire

De Amerikaanse fotografe en activiste Nan Goldin werd geboren in een Joods gezin uit de middenklasse in Washington. Later verhuisde het gezin naar Lexington, een buitenwijk van Boston. Gedurende haar jeugd keek Nan op tegen haar oudere zus, Barbara, die al op jonge leeftijd in opstand kwam tegen haar streng gelovige ouders. Barbara’s verzet resulteerde in haar genadeloze opname in een psychiatrische instelling, wat enkele jaren later leidde tot haar zelfmoord. Deze gebeurtenis was traumatiserend voor de destijds 11-jarige Nan. De zelfmoord van haar zus was een taboe binnen het gezin, er werd bewust over gezwegen. Nan trok zich als een gevolg daarvan steeds verder terug in zichzelf en weigerde voor een lange periode om te praten. De pijn was bijna ondragelijk voor haar.

‘All the Beauty and the Bloodshed’ is het verslag van die pijn, en een dagboek over de manier waarop Nan Goldin ermee omging – eerst als tiener, later als fotografe in New York en nu als subject van deze documentaire, gemaakt door Laura Poitras (‘The Oath’, 2010, en ‘Citizenfour’ 2014). Het is een opmerkelijke documentaire, oprecht, urgent, ruw, poëtisch en altijd hoopvol. Het is opgebouwd uit de materialen van Nans leven: oude videobeelden, kunstwerken, brieven en telegrammen, foto’s, knipsels, recente interviews en gedrukte boekuitgaven die Nans leven samenvatten en ontrafelen. Het resultaat is een indrukwekkende, al dan niet vaak pijnlijke karakterschets.

De documentaire schakelt tussen twee verschillende tijdlijnen: Nans levensloop en haar huidige strijd tegen de Sacklers, een van de rijkste families van Amerika en in recente jaren bekend vanwege het schandaal rondom de epidemie van pijnstillerverslavingen. Geen enkele Amerikaanse familie heeft meer geprofiteerd van gereguleerde pijnstillers, van Valium tot Oxycodon, dan de Sacklers. Zij bouwden een fortuin van meer dan 13 miljard dollar op over de ruggen van de allerarmsten in de samenleving. Net als talloze andere Amerikanen raakte ook Nan, als gevolg van een voorgeschreven doktersrecept na een operatie, van de ene op de andere dag verslaafd aan Oxycodon. Toen het haar enkele jaren later lukte om haar verslaving de baas te worden, realiseerde ze zich dat de familie Sackler, wiens naam zij kende uit diverse musea, verantwoordelijk was voor de opiaten-crisis. Vanaf dat moment zag ze het als haar persoonlijke taak om actie te voeren tegen de familie.

We volgen Nan terwijl ze de belangenbehartigingsorganisatie P.A.I.N. (Prescription Addiction Intervention Now) opricht, een vereniging die zich vooral inzet om het door de familie Sackler gecreëerde leed aan de kaak te stellen. De mensen die Nan om zich heen verzamelt (velen directe slachtoffers of familieleden van slachtoffers) zijn net zoals haar diep geschaad door het leven. Nan voelt zich aangetrokken tot dit soort mensen. Ze ziet het als haar missie om deze mensen koste wat het kost te helpen. Hiermee neemt zij niet alleen een risico om uit de kunstwereld te worden gezet, maar ook om een grootschalig financieel offer te brengen. De familie Sackler is machtig en zij staan er om bekend om hun kapitaal in te zetten om mensen met kritiek de mond te snoeren. Het zal Nan echter een worst wezen; zij kiest ervoor om haar strijd onverbeterlijk voort te zetten.

Hoewel het niet altijd een gemakkelijke documentaire is om naar te kijken, is ‘All the Beauty and the Bloodshed’ absoluut een meeslepende vertelling. Ja, kijken naar Nan Goldin die al haar geheimen onthult, vooral over haar excentrieke ouders en haar disfunctionele gezin, is vrij pijnlijk. Het bekijken van iemands leven, vooral vanuit jammerlijke omstandigheden, is immers altijd ongemakkelijk. Maar het verschil met andere, meer exploiterende documentaires, is dat Laura Poitras haar onderwerp nooit naar beneden haalt. Ze toont Nan Goldin volkomen ongegeneerd en haar manier van filmmaken voelt altijd oprecht. Het maakt ‘All the Beauty and the Bloodshed’ uiteindelijk tot een rauwe, schrijnende, maar sterke film en een van de betere documentaires van 2022.

Len Karstens

Waardering: 4

Bioscooprelease: 19 januari 2023
Speciale vertoning: IDFA 2022
DVD-release: 7 juli 2023