Beau travail (1999)

Recensie Beau Travail CinemagazineRegie: Claire Denis | 92 minuten | drama, oorlog | Acteurs: Denis Lavant, Michel Subor, Grégoire Colin, Richard Courcet, Nicolas Duvauchelle, Adiatou Massudi

Het leven van een soldaat kan hard en vermoeiend zijn. Adjudant Galoup (Denis Lavant) is helemaal in zijn element in het leger. Hij staat aan het hoofd van een groep soldaten die namens Frankrijk gestationeerd zijn in het Oost-Afrikaanse land Djibouti. Hij blikt terug op deze mooie tijd vanuit Marseille, omdat hij om een onbekende reden uit het leger is gezet. Voor Galoup betekent dit het einde van zijn carrière in het leger, de enige houvast die hij had in zijn leven.

Het grootste deel van de gesproken tekst in ‘Beau travail’ komt van een voice-over van Galoup. De herinneringen die hij nog heeft aan zijn tijd in Djibouti zijn hem erg dierbaar. Hoewel het niet van zijn stoïcijnse gezicht af te lezen is, vertelt hij tot in detail dat het de mooiste tijd van zijn leven was. Alles waar het leger om draait doet hem deugd, ook wanneer er periodes van weinig actie waren. Want dat is ook het leven van een soldaat die uitgezonden is: vaak is het wachten tot er iets ondernomen kan worden. Dan doen Galoup en zijn mannen oefeningen op de gouden stranden van Djibouti. Galoup heeft veel bewondering voor zijn commandant, Bruno Forestier (Michel Subor). Hij is gecharmeerd van hoe hij werkt, tot het punt dat het omslaat in obsessie en jaloezie. Galoup draagt zelfs een armband met Bruno’s naam erop wanneer hij terug is in Marseille. Alles loopt op rolletjes, totdat er een nieuwe cadet in het team komt. Deze Gilles Sentain (Grégoire Colin) heeft alles wat een goede soldaat moet hebben. De jaloerse Galoup kan dit niet hebben en moet een oplossing zoeken om van Gilles af te komen.

Alles in ‘Beau Travail’ draait om ritme. Het ritme van het soldatenleven is wat de mannen disciplineert in het bloedhete Djibouti. Er zit een zekere schoonheid in deze ritmiek en dat laat regisseur Claire Denis regelmatig zien. De choreografie van de oefeningen die de soldaten doen zijn tot in de puntjes geperfectioneerd. Zelfs aan de strakblauwe hemel is geen wolkje te bekennen. Deze hypnotiserende beelden trekken de toeschouwer in de film. Het overgrote deel van ‘Beau travail’ bestaat uit beelden van werkende soldaten die verder eigenlijk niet heel veel doen. Er wordt geen schot gelost. Ondanks dat er weinig gebeurt, is ‘Beau travail’ een genot om naar te kijken. Het landschap van Djibouti is prachtig op film gezet. Regelmatig is er dreigende muziek te horen wanneer de soldaten hun oefeningen doen. Deze mysterieuze soundtrack voorspelt weinig goeds. Wat er precies staat te wachten is echter onduidelijk. Op deze manier blijft ook het verhaal van de film interessant.

De gedachtes van Galoup zijn niet het enige wat er speelt in ‘Beau travail’. Er wordt met symbolische beelden gesuggereerd dat Galoup homoseksueel is. De militairen zijn vaak schaars gekleed tijdens hun oefeningen. Dat regisseur Denis ze weinig kleren heeft gegeven zal niet alleen maar te maken hebben met de temperatuur in Djibouti. Galoup kijkt met een neutrale blik naar zijn hardwerkende mannen, maar er zit meer verscholen achter dit masker. Gilles maakt iets in hem los, al is het niet zeker of dit alleen maar haat en jaloezie is. Hoe dan ook moet Galoup ervoor zorgen dat het ritme wederkeert in zijn leven.

‘Beau travail’ betekent ‘goed werk’ en dat is een understatement voor de film van Denis. Een film waar niet zo gek veel gebeurt, maar waar na afloop genoeg over nagedacht kan worden.

Job Vijftigschild

Waardering: 4

Bioscooprelease: 22 februari 2024
Speciale vertoning: Claire Denis – Trouble-Making Magic, 29 februari – 20 maart 2024, Eye Filmmuseum