Can Tunis (2006)

Regie: Paco Toledo, José Gonzalez Morandi | 86 minuten | documentaire

Soms heb je van die documentaires waar je niet bepaald happy van wordt maar die desalniettemin de moeite van het bekijken waard zijn. ‘Can Tunis’ is hier een uitstekend voorbeeld van.

In deze film krijgen we anderhalf uur lang de stand van zaken in één wijk in Barcelona te zien, waar het leven verre van gemakkelijk is, en dat is een enorm understatement. De inwoners van deze wijk zijn voornamelijk zigeunerfamilies en drugsverslaafden. Deze leven in een soort van symbiose. De junks waarschuwen de zigeuners – waarvan de kinderen zich bij wijze van tijdverdrijf bezighouden met het stelen en slopen van auto’s – als de politie er aan komt. In ruil daarvoor staan de zigeuners toe dat de junks hun vuilnis doorzoeken op het gebied van bruikbare spullen.

Joyriden is er aan de orde van de dag en het is niet bijzonder om een twaalfjarige achter het stuur te zien zitten. In één van de meest intrigerende scènes bevindt de cameraman zich in een auto op de passagiersstoel. Achter het stuur zit een intelligente twaalfjarige jongen. Wanneer de interviewer hem vraagt wat hij met zijn toekomst wil, zegt de jongen dat hij het niet precies weet. Hij noemt een aantal beroepen en voegt daar uiteindelijk aan toe dat het ook niet uitmaakt. Hij leeft immers in het hier en nu en niet in de toekomst. Wijze woorden van een jonge knul die je een betere toekomst gunt dan waar hij nu op af stevent.

Je gaat je afvragen waarom een wijk zo enorm kan verloederen? Waarom doet de regering niks en hoe kan het dat we een dergelijke buurt in zo’n rijke stad als Barcelona terugvinden? Helaas blijkt er geen verbetering in de situatie te komen. Sterker nog, woningen worden gesloopt en de families worden één voor één op straat gezet, zonder dat hen een fatsoenlijke woning wordt geboden. Om deze reden besluiten de zigeuners te demonstreren op de nabijgelegen rijksweg. Dit lijkt echter weinig effect te hebben. Uiteindelijk zien we hoe de zigeunerfamilie, die een groot deel van de film in beeld gebracht is, terechtgekomen is in een appartement in een andere wijk.

Ze zijn echter al hun hele leven een woning op de begane grond gewend en zitten nu een stuk boven de grond in een flat. Daarnaast kunnen de kinderen nu lang niet meer zoveel spelen als ze gewend waren. Ze worden er al met al niet gelukkiger van.

Wat deze documentaire extra indringend maakt, is het feit dat er gebeurtenissen getoond worden die normaal gesproken taboe lijken te zijn. Zo zien we een hanengevecht, dat enkele minuten aanhoudt. Ook zijn we getuige van het op een wel hele vreemde manier om het leven brengen van een varkentje. Het varken wordt langzaam maar zeker gewurgd en dat gaat niet zo soepel als waarschijnlijk de bedoeling is. Pas na een minuut of vijf geeft het arme dier de geest. Net nadat een stel kleine meisjes weggelopen is, omdat het eenvoudigweg wel erg lang duurde.

Het is over het geheel gezien een indringende kijk op een buurt waar eigenlijk niemand zou moeten wonen, en een boodschap aan regeringen wereldwijd om dit soort toestanden hoe dan ook te voorkomen of te verbeteren.

Vincent Nijman