Ga niet naar zee (2018)
Regie: Sander Burger | 7 minuten | drama, korte film | Acteurs: Julia Akkermans, Johan Leysen
Sander Burger is een veelzijdig filmmaker. Met ‘Panman: Rhythm of the Palms’ uit 2007, een muziekfilm over de opkomst en ondergang van de in de Caribbean befaamde steeldrumspeler Harry Daniels, won hij prijzen op het Hollywood Black Film Festival en het Brooklyn International Film Festival. Acteurs Dragan Bakema en Maria Kraakman werkten met hem samen in de psychologische drama’s ‘Olivier etc.’ (2006) en ‘Hunting & Zn.’ (2010), maar ook de documentaire ‘Ik ben Alice’ (2015), over een robot die de zorg voor demente oudere overneemt, prijkt op zijn palmares. Daarnaast draait hij zijn hand ook niet om voor korte(re) films. In het kader van NTR Kort! vertaalde Burger de bundel ‘Ga niet naar zee’ van schrijver Tommy Wieringa in een zeven minuten durend minifilmpje dat dezelfde titel heeft gekregen als het boekwerk waarop het gebaseerd is. ‘Ga niet naar zee’ is een selectie uit tien jaar columns die de succesvolle auteur van onder meer ‘Joe Speedboot’ publiceerde in dagblad De Pers en literair tijdschrift Hollands Diep. De columns van Wieringa zijn overigens meer korte verhalen dan opiniestukjes. De titel is ontleend aan de slotzin van het verhaaltje ‘Ballon’, en dat is eveneens het verhaal waar Burger mee aan de haal is gegaan.
De Vlaamse acteur Johan Leysen speelt in ‘Ga niet naar zee’ (2018) een eenzame oude man die behoorlijk afgelegen woont. Tijdens een wandelingetje vindt hij aan de slootkant een ballon met een kaartje eraan. Hoewel de naam van de afzender onleesbaar is geworden door het water, is wel duidelijk dat het een kind van de kleuterschool moet zijn geweest. Hoewel hij als kinderloze man geen ervaring heeft met kleuters, besluit hij toch een brief terug te sturen. Het wordt een brief vol wijze levenslessen, die hij zelf met veel pijn en moeite vergaard heeft. De toon en inhoud van zijn schrijven sluiten niet direct aan bij de beleveniswereld van een vijfjarige, maar dat betekent niet dat ze geen waarde hebben. En goedbedoeld zijn ze zeker. ‘Ga niet naar zee’ brengt twee totaal uiteenlopende werelden bij elkaar: jong en oud, een man alleen en een hele kleuterklas, iemand die aan het eind van zijn leven staat en een hele groep die nog maar net begonnen zijn. Ondanks de afstand die tussen hen zit, brengen de ballon en daaruit voortvloeiend de brief de twee op wonderbaarlijke wijze samen. De inhoud van de brief is sober en beschouwend; vanwege de nuchtere toon en het contrast tussen jong en oud is het hier en daar ook geestig. Burger weet, net als Wieringa, de toon luchtig te houden ondanks de zwaarmoedigheid van de brief.
‘Ga niet naar zee’ duurt slechts zeven minuten, maar weet in die beperkte tijd een scherp contrast te schetsen tussen twee totaal verschillende levensfasen. De kracht ligt hem vooral in de poëtische, beschouwende inhoud van de brief van de oude man aan de kleuterklas. De tekst van Wieringa is zo sterk dat de meerwaarde van de beelden te verwaarlozen is. Want heb je de bundel thuis liggen, dan zal dit korte filmpje niet zo veel meer toevoegen.
Patricia Smagge
Waardering: 3