I Am Not a Witch (2017)

Regie: Rungano Nyoni | 92 minuten | drama | Acteurs: Margaret Mulubwa, Henry B.J. Phiri, Nancy Murilo, Margaret Z. Mwale, John Ng’Ambi, Becky Ngoma, John Tembo, Selita Zulu, Janet Chaile, Benfors ‘Wee Do, Boyd Banda, Kalunda Banda

Het leven van een heks gaat niet over rozen. Zeker niet in Zambia. Dat is zo’n beetje de conclusie na het zien van de internationale coproductie ‘I Am Not a Witch’. Daarin wordt een Zambiaans meisje door haar dorpsgenoten beschuldigd van hekserij waarna ze belandt in een kolonie van oude heksen. Deze nemen het meisje onder hun hoede, dopen haar Shula en zorgen ervoor dat zij vrijgesteld wordt van het zware werk op het land.

Op een dag wordt Shula gespot door de dikdoenerige overheidsfunctionaris Banba die wel voordelen ziet van een heks in zijn entourage. Het meisje moet voortaan de schuldige aanwijzen bij misdaden in Bamba’s district. Maar wanneer het veel te lang droog is, moet Shula er met haar magische kracht ook voor zorgen dat het weer gaat regenen. Zelfs voor een heks is dat nogal een opgave.

‘I Am Not a Witch’ is het langspeeldebuut van Rungano Nyoni, een jonge regisseuse die werd geboren in Zambia maar opgroeide in Wales. Die westerse scholing is duidelijk zichtbaar in dit exotische arthousedrama. De personages leunen zwaar op de westerse clichés van donker Afrika. De overheidsfunctionaris is een dikke chief die spreekt in quasi-grappig Engels. De medicijnman doet eerder denken aan westerse stripboeken dan aan het literaire werk van Afrikanen als Achebe of Sembène. En dan zijn er nog de vrouwen, die iedere keer wanneer de film erom vraagt uitbarsten in zang en dans. Zoals iedere Hollander nog altijd op klompen loopt.

Hoewel geafficheerd als drama, probeert ‘I Am Not a Witch’ af en toe de boel te verluchten met humor, maar ook die leunt te zwaar op Afrikaanse clichés en is vaak te flauw voor woorden. Bejaarde heksen die kleurige pruiken krijgen aangemeten die luisteren naar namen als Rahinna en Beeyencee (of zoiets). Dat soort flauws.

Wie de clichés en de flauwigheid overleeft kan nog best genieten van dit vreemde baksel. De beelden zijn vaak oogstrelend en het acteren is heel behoorlijk. Grootste troef is nog het verhaal zelf, alsof Gabriel García Márquez is overgestoken naar Afrika voor een van zijn meer folkloristische vertellingen. Het is dat verhaal dat ervoor zorgt dat je blijft kijken, al zie je het einde dan weer van mijlenver aankomen. Als een donderwolkje aan een heldere hemel.

Henny Wouters

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 13 september 2018
VOD-release: 9 januari 2019
DVD-release: 9 januari 2019