Le livre des solutions (2023)

Regie: Michel Gondry | 102 minuten | animatie, komedie | Acteurs: Pierre Niney, Blanche Gardin, Françoise Lebrun, Frankie Wallach, Camille Rutherford, Mourad Boudaoud, Vincent Elbaz, Sting, Sacha Bourdo, Christian Prat, Michèle Gary, Corinne Mariotto, Nelly Pulicani

In ‘Le livre des solutions’ laat schrijver en regisseur Michel Gondry de kijker toeschouwer zijn van het creatieve proces dat een film maken is. In deze film wordt dat proces geleid door een verstrooide, haast manische, maar innovatieve filmmaker en dat zorgt zowel voor komische als verontrustende momenten. De nadruk in ‘Le livre des solutions’ legt Gondry wederom op de emoties van zijn personages en daarnaast blijft hij de kijker verrassen met een aantal surrealistische elementen. Het is de herkenbare stijl waarmee hij eerder ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’ (2004) en ‘L’écume des jours’ (2013) maakte. Bovendien is de connectie met ‘L’écume des jours’ nog dieper, want het verhaal van deze film is tot stand gekomen door Gondry’s eigen ervaringen in de postproductie van zijn film uit 2013. Kijkend naar de huidige discussie over grensoverschrijdend gedrag, juist in de film- en televisiewereld, zou het echter deze film niet misstaan om het creatieve proces en elkaar menselijk behandelen wat meer uit te balanceren.

Als regisseur Marc (Pierre Niney) kritiek krijgt van de producenten op een eerste versie van zijn film, steelt hij alle bestanden uit het kantoor om zijn creatieve project en visie te bewaken. Samen met film editor Charlotte (Blanche Gardin) en zijn vaste producent Sylvia (Frankie Wallach) vlucht Marc naar de Cevennen. Daar kan hij in alle rust, in het huis van zijn tante Denise (Françoise Lebrun), de film afmaken. Maar eenmaal aangekomen weigert Marc zijn eigen film te bekijken. In plaats daarvan overvalt het ene na het andere willekeurige creatieve idee hem en probeert hij daar gehoor aan te geven. Waaronder: het boek met alle oplossingen.

Deze film is hilarisch accuraat in het maakproces van een film of bevestigt in ieder geval het stereotype. Zo wordt er regen nagebootst met de tuinslang van de tuinierende tante. Wordt er een orkest ingevlogen waarvan de dirigent naar huis mag. En wordt er een stopframeanimatie gemaakt van een vos die een huis koopt, zodat de kijker een wc-pauze kan inlassen. Geleid door de excentrieke Marc betekent dit dus dat de kijker één grote, chaotische trial and error ziet. Pierre Nineys overtuigende acteren zorgt er vervolgens voor dat de hilariteit en bedenkelijkheid naast elkaar bestaan. Marc staat bijvoorbeeld met alle joie de vivre te zwaaien met de tuinslang, terwijl hij druk aanwijzingen geeft aan de acteurs en een oude camcorder bedient. Maar tegelijkertijd is hij compleet onoplettend voor het welzijn van de acteurs.

Zo goed als Gondry laat zien dat er ondanks zijn verstrooidheid een creatief genie schuil gaat in Marc, zo weinig laat hij eigenlijk het verzet tegen Marcs vervelende gedrag het creatieve proces in de weg staan. Daarmee laat hij de kans onbenut om de kijker te overtuigen dat mensen binnen de industrie wel degelijk beseffen dat het werken in de film- en televisiewereld menselijker moet worden. Charlotte, Sylvia en Denise spreken Marc echter wel meerdere keren aan op zijn lelijke opmerkingen, maar vaak komt hij er dan met een “sorry” of een klein gebaar vanaf. De daadwerkelijke verbetering ontbreekt vaak. Ondertussen blijven Charlotte, Sylvia en Denise sympathiek omwille van het creatieve proces van de artiest. De ruimte voor zelfreflectie, misschien zelfs zelfspot, door de focus op het creatieve proces iets meer te verleggen naar respect voor elkaars grenzen, wordt daardoor minder gevuld.

‘Le livre des solutions’ is een chaotische en hilarische ode aan de creatieve geest. Door deze film hoop je dat creatievelingen nog lang films zullen maken, maar dat ze ook iets meer oog voor elkaar krijgen in het proces.

Jannick Engel

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 16 november 2023
VOD-release: 13 februari 2024