Maiden (2018)

Recensie Maiden CinemagazineRegie: Alex Holmes | 97 minuten | documentaire, sport | Met: Tracy Edwards, Jo Gooding, Nancy Harris, Angela Heath, Marie-Claude Heys, Sally Hunter, Jeni Mundy, Skip Novak, Barry Rickthall, Dawn Riley, Tanja Visser, Mikaela Von Koskull, Claire Warren, John Chittenden, Bruno Du Bois, Pat Edwards, Frank Bough

De in 1962 geboren Tracy Edwards is de spil in de documentaire ‘Maiden’, die over de inspirerende geschiedenis van haar deelname met een volledige vrouwelijke bemanning aan de Whitbread Round the World Race verhaalt. Met authentieke beelden van de zeilrace en interviews met de bemanningsleden nu – dertig jaar later – schetst de door Alex Holmes geregisseerde film niet alleen een compleet en fascinerend beeld van de race en de voorbereiding daarop, maar ook van de ontwikkeling die de maatschappij in die decennia door heeft gemaakt. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat er nog een lange weg te gaan is wat emancipatie betreft.

Tracy had tot haar tiende een gelukkige jeugd, maar na de dood van haar vader ging het mis. Uiteindelijk maakte ze haar school niet af, maar ging ze reizen door Europa. Tijdens deze reis kwam het zeilen op haar pad en ze kreeg op een zeilschip een baan als kok. In Amerika ontmoette ze koning Hussein I van Jordanië en die vriendschap die daaruit vloeide, blijkt later van onschatbare waarde. Tracy ontdekt dat de zeilwereld vooral een mannenbolwerk is. Het is nauwelijks mogelijk om een baan als matroos of eerste stuurman te krijgen. Tracy besluit daarom dat ze met een volledige vrouwelijke crew mee wil doen aan de beroemde, en gevaarlijke race.

De voorbereidingen zijn moeilijk, maar Tracy zet door. Ze neemt een hypotheek op haar huis om een tweedehands boot te kopen, die ze samen met haar inmiddels gerecruteerde bemanningsleden opknapt. Vooral de zoektocht naar sponsoren is zwaar. Geen enkel bedrijf wil het risico nemen als ze horen dat Tracy’s team uit alleen maar vrouwen bestaat. Het is koning Husein die uiteindelijk regelt dat de Royal Jordanian Airlines geldschieter wordt.

De reacties in de media op de deelname van Maiden aan de race – Tracy is op dat moment 24 – zijn eigenlijk niet om aan te horen. Seksisme vierde nog hoogtij in 1989 en ‘a tin full of tarts’ was misschien nog de vriendelijkste opmerking die naar hun hoofd geslingerd werd. Voor wie de geschiedenis niet kent: er keken aardig wat heren op hun neus na de verdiende winst. Maiden won uiteindelijk namelijk twee van de zes individuele legs, de langste route en de kortste, en ze behaalden het beste resultaat voor een Britse boot in 17 jaar. Saillant detail: op de tweede route, van Punta del Este naar Fremantle in Australië, die ze wonnen, wisten ze ook nog een bemanningslid van een ander deelnemende zeilboot, te redden (via de radio).

De beelden van toen vervoeren je middenin de actie: de golven, de spanning, de wind… het is onmogelijk om niet gefascineerd te raken, of je nu zeilliefhebber bent of niet. In de huidige interviews geven de vrouwen op eerlijke wijze commentaar op de gebeurtenissen. Het wordt duidelijk dat het beslist niet altijd koek en ei was; Tracy lag regelmatig met haar crew in de clinch, maar haar vastberadenheid en moed verdienen bewondering.

Regisseur Alex Holmes ontmoette Tracy toen zij als gastspreker was uitgenodigd op zijn dochters lagere school. Hij werd onmiddellijk door haar verhaal gegrepen en het viel hem op dat hij zijn dochters nog altijd moest vertellen dat ze zich niet begrensd hoefden te voelen in hun mogelijkheden. En dat is gelukkig precies de boodschap die ‘Maiden’ uitdraagt. Dikke pluim ook voor de editor Katie Bryer, die van de archiefbeelden uit verschillende bronnen en het nieuwe materiaal een ijzersterk geheel maakt, dat je emotioneel raakt en niet meer los laat.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 9 juli 2020