Missing Link (2019)

Regie: Chris Butler | 94 minuten | animatie, avontuur | Nederlandse stemmencast: Charly Luske, Matteo Simon, Birgit Schuurman | Originele stemmencast: Hugh Jackman, David Walliams, Stephen Fry, Matt Lucas, Zach Galifianakis, Timothy Olyphant, Zoe Saldana, Amrita Acharia, Ching Valdes-Aran, Emma Thompson, Humphrey Ker, Adam Godley, Neil Dickson, Ian Ruskin, Matthew Wolf, Darren Richardson, Alan Shearman

De nieuwste film van Laika is voor liefhebbers van animatiefilms altijd iets om reikhalzend naar uit te kijken. De studio van vader en zoon Phil en Travis Knight staat al sinds zijn oprichting in 2005 op eenzame hoogte op het gebied van stop-motionanimatie, met alleen het Britse Aardman Animations (die onder meer verantwoordelijk is voor de filmreeks rond Wallace and Gromit, ‘Chicken Run’ (2000) en Shaun the Sheep) als serieuze concurrent. De vijf films die Laika sinds 2005 uitbracht – ‘Coraline’ (2009), ‘ParaNorman’ (2012), ‘The Box Trolls’ (2014), ‘Kubo and the Two Strings’ (2016) en ‘Missing Link’ (2019) – weten zich van de enorme bulk aan animatiefilms die wordt uitgebracht te onderscheiden door de liefde waarmee ze gemaakt zijn. Stop-motion is een enorm tijdrovende manier van film maken, omdat elk beeldje, elke beweging apart moet worden opgenomen en elke enscenering moet met de hand worden geprepareerd. Ook de belichting gebeurt frame voor frame handmatig. Kun je nagaan hoeveel liefde de makers van stop-motionfilms hebben voor hun vak! Waar je bij de films van Aardman de vingerafdrukken in de kleipoppetjes nog kunt zien zitten, worden die er bij Laika vakkundig uit weggepoetst met behulp van CGI; de computer zet de puntjes op de i waardoor je amper in de gaten hebt dat je naar stop-motion zit te kijken. Elke film opnieuw gaat het niveau van Laika weer verder omhoog, tot grote vreugde van de critici die weglopen met de studio. Merkwaardig genoeg loopt het grote publiek niet echt warm voor het werk van Laika, want de bezoekcijfers van de bioscoopreleases vallen tegen. Zonde, want deze originele, uiterst gedetailleerde en eigenzinnige animatiefilms zijn ware kunstwerkjes die een groot publiek verdienen.

‘Missing Link’ is, ten opzichte van zijn vier voorgangers, luchtiger van toon. We maken eind negentiende eeuw kennis met Sir Lionel Frost (stem van Hugh Jackman), een opportunistische ontdekkingsreiziger die een wit voetje probeert te halen bij ‘The Optimates Club’, een gezelschap invloedrijke maar kortzichtige oude mannen die geleid wordt door de oerconservatieve Lord Piggot-Dunceby (Stephen Fry). Zo gaat hij met zijn assistent (David Walliams) in een roeibootje Loch Ness op om het befaamde monster Nessie uit de tent te lokken. Dat lukt, maar waar de eerzuchtige Frost hoopte met een foto van het beest huiswaarts te kunnen keren, besluit Nessie met haar machtige staart de camera een zwieper te geven. De immer optimistische Frost treurt echter niet lang, ook niet als zijn assistent ontslag neemt na weer zo’n hachelijk avontuur; hij heeft zijn zinnen alweer op een nieuw monster gezet: Sasquatch oftewel Bigfoot. En dus vertrekt Frost richting het noordwesten van de VS, niet zozeer om op de Sasquatch te jagen maar vooral om te bewijzen dat deze ontbrekende schakel (missing link) tussen (mens)apen en mensen bestaat. Op die wijze hoopt hij het respect van The Optimates Club te verdienen.

Het duurt niet lang of Frost staat oog in oog met de Sasquatch, een verrassend benaderbaar en welbespraakt wezen dat hij aanvankelijk ‘Mr. Link’ noemt maar die zelf toch liever Susan genoemd wil worden. In plaats van zich verheven te voelen ten opzichte van dit merkwaardige maar vriendelijke wezen, gaat hij het gesprek met hem aan. Mr. Link/Susan voelt zich eenzaam en zou graag zijn verre familie in de Himalaya, de Yeti’s ontmoeten. Frost is de beroerdste niet en gaat met zijn nieuwe vriend op reis. Voordat ze naar Shangri-La, het paradijselijk gebied waar de Yeti’s zouden wonen, kunnen moeten ze de kaart van Frosts overleden collega en vriend Fortnight ophalen. Zijn pittige weduwe Adelina (Zoe Saldana) werkt aanvankelijk niet echt mee, maar besluit het olijke duo toch de kaart te geven, onder voorwaarde dat ze mee mag op avontuur. Ondertussen heeft Lord Piggot-Dunceby de sluwe prijsjager Stenk (Timothy Olyphant) ingeschakeld om Frosts plannen te dwarsbomen.

Wat direct opvalt aan de figuurtjes in ‘Missing Link’ zijn hun heerlijke karakteristieke koppen; hier is duidelijk veel aandacht aan besteed. Frost met zijn messcherpe neus en kin, Stenk met zijn smalle, kromme haakneus (met rode punt) en gluiperige blik en Lord Piggot-Dunceby met zijn gigantische kin, hooghartige blik en lange grijze haar. Minstens zo veel aandacht ging uit naar de achtergronden: de details waarmee het wilde westen, de jungle en de woeste sneeuwvlakten van de Himalaya zijn vormgegeven zijn indrukwekkend, net als de texturen van vacht en kleding. De grote man achter ‘Missing Link’ is Chris Butler, die tevens meewerkte aan ‘Coraline’ en ‘ParaNorman’, en hier koos voor een minder duistere aanpak maar het zeker niet naliet om een diepere laag aan zijn film te geven. Lord Piggot-Dunceby en de zijnen zijn zeer conservatief met een bekrompen beeld van de wereld. Frost daarentegen gaat de wereld juist met een open blik tegemoet. Zonder het er al te dik op te leggen, stelt Butler de conservatieve denkbeelden omtrent de evolutie, de machtsverdeling tussen mannen en vrouwen en het superioriteitsgevoel van blanke, middelbare, Westerse mannen aan de kaak. De doelgerichte humor in deze film – de woordgrapjes van Mr. Link/Susan die alles letterlijk neemt en diens onhandige geklungel – pakt niet altijd even goed uit en gaat na verloop van tijd ook wat vervelen. Maar daar stelt Butler fijne subtielere grapjes en verwijzingen (‘Lost Horizon’ (1937) tegenover.

Het verhaal is wat meer rechttoe-rechtaan dan we van Laika gewend zijn, maar ook ‘Missing Link’ weet ons weer zonder enige moeite in te palmen met zijn vrolijke dynamiek, prachtige vormgeving, visuele inventiviteit en geweldige stemmencast (ook de stemmen in de Nederlandse versie, met onder anderen Charly Luske, Pierre Bokma en Birgit Schuurman, is dik in orde). Laten we hopen dat deze studio ondanks de tegenvallende bioscoopopbrengsten toch gewoon dit soort unieke animatiefilms kan blijven maken!

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 10 april 2019
DVD- en blu-ray-release: 14 augustus 2019