Night of the Kings – La nuit des rois (2020)

Regie: Philippe Lacôte | 93 minuten | drama, fantasie | Acteurs: Bakary Koné, Steve Tientcheu, Jean Cyrille Digbeu, Rasmané Ouédraogo, Issaka Sawadogo, Abdoul Karim Konaté, Macel Anzian, Laetitia Ky, Denis Lavant, Zunon François Lopez, Narcisse Aféli, Drabo Arouna, Jean Marcel Brou Daboiko, Sandrine Digbeu, Lago Woroka Gilles, Christopher Kaké, Gbazi Yves Landry, Umar Aïcha Lola, Ange Eric N’Guessan, Sozehoué Ninon, Marie-Josée Néné, Stéphane Sebime, Ismail Traoré, Cissé Vadieneka

Als er één ding is wat ‘Night of the Kings’ duidelijk wil maken aan de kijker, is dat verhalen vertellen van levensbelang is. Letterlijk, in het geval van deze film. Het magisch-realistische ‘Night of the Kings’ speelt zich af in de roemruchte gevangenis La Maca. Deze ligt diep in het oerwoud verscholen van Ivoorkust en is vrijwel afgesneden van de bewoonde wereld. De hoofdbewaker verwoordt nog het best wat er zo uniek is aan La Maca: “[dit] is de enige gevangenis, waar de gevangene baas is”. Maar eigenlijk regeren hier vooral toeval en chaos. Dan arriveert een nieuwe gevangene op La Maca en hij wordt terstond gekroond tot Roman, de nieuwe prins verhalenverteller. Echter, de huidige koning verhalenverteller, Zwartbaard, wil nog niet aftreden. Om te bewijzen dat Roman de troon waardig is, moet hij een nacht lang tot aan zonsopgang een verhaal vertellen aan zijn medegevangenen. Als dit niet lukt, dan volgt de dood. Roman kiest het verhaal over Zama King, een wees die het schopt tot geducht bendeleider.

In ‘Night of the Kings’ is het lot van Roman en Zama Kings verhaal innig met elkaar verbonden. Zodra Roman eenmaal de aandacht heeft van zijn notoire medebewoners, dan komt zijn verhaal over King ook via filmbeelden tot leven, waarin je King als baby, als tiener en later als hardvochtig crimineel ziet voorbij komen. Ondanks een tempoverslapping in het middenstuk van de film, steekt de verwevenheid tussen de twee verhaallijnen redelijk in elkaar. Echter, de verhaal-in-verhaal structuur van ‘Night of the Kings’ is op zijn best als de twee verhalen naar een gezamenlijke apotheose toewerken.

Overigens is deze filmische verwevenheid tussen de twee centrale geschiedenissen niet het meest interessante aan ‘Night of the Kings’. Hoe regisseur Phillipe Lacôte poogt de orale overdrachtscultuur en folklore van Afrika te verbinden met de modernere verhaaltechnieken van het medium film, is het echte hoogtepunt van deze Ivoriaans-Canadese productie. Als Romans relaas over Zama King daarom vraagt, bewegen medegevangenen al slissend zich als een schorpioen voort of beelden een gevecht uit in de vorm van een dans. Ook komen er meerdere energieke zangpartijen en lichaamspercussiesessies in voor. Al deze facetten geven ‘Night of the Kings’ een heel organisch gevoel.

Bovendien vertoont de enscenering van gevangenis La Maca gelijkenissen met de gevangenisscènes in de Iraanse film ‘Just 6,5’ (Saeed Roustayi, 2019). In beide films zijn de gevangenen vooral tot elkaar veroordeeld zonder een duidelijk uitzicht op het einde van hun straf, of op wat ze überhaupt hebben misdaan. Omdat ze bijna moeten vechten om elke millimeter vrijheid binnen de harde gevangeniscultuur, snakken ze vooral naar verlichtende zingeving. Daarom bieden deze lichamelijke verteltradities de gevangenen nog iets van betekenis in deze uitzichtloze situatie. Tevens toont ‘Night of the Kings’ aan dat eeuwenoude Afrikaanse verteltradities in combinatie met film resulteren in verbreding van hoe je verhalen kan doorgeven van generatie op generatie.

Overigens gaat de filmmarketing rondom ‘Night of the Kings’ te veel prat op de verschillende expressievormen die de film inzet, want het brengt sommige expressievormen, zoals danschoreografie, maar zijdelings in beeld. Bovendien bevat de film een geforceerd en dun subplot over een transgender. Helaas wordt zij nooit echt een karakter van vlees en bloed. Niettemin blijft de premisse een gewaagde poging – verhalen vertellen om te overleven. Deze premisse resoneert bovendien extra tijdens een pandemie. Immers, als we niet naar buiten mogen, kunnen alsnog de stem en het lichaam een uitkijk bieden op iets van schoonheid.

Roy van Landschoot

Waardering: 3

Speciale vertoning: Movies That Matter Festival 2021
Bioscooprelease: 8 juli 2021
DVD-release: 24 november 2021