Ripley Under Ground (2005)
Regie: Roger Spottiswoode | 100 minuten | drama, romantiek, thriller | Acteurs: Barry Pepper, Jacinda Barrett, Tom Wilkinson, Willem Dafoe, Alan Cumming, Claire Forlani, Ian Hart, Douglas Henshall, François Marthouret, Frederique Michelle, Francis Pindar, Mika Simmons, Daniel Jude Gennis
Patricia Highsmith’s Tom Ripley is een uiterst verfilmbaar personage: de koele moordenaar met intelligentie, stijl en interesse in kunst en muziek. De meest erudiete psychopaat ooit, die via Matt Damon nog onervaren was in ‘The Talented Mr. Ripley’ (1999) en gespeeld door John Malkovich op de top van zijn macht was in ‘Ripley’s Game’ (2002). Barry Pepper is de nieuwste Ripley, en doet dat niet slecht. Gebukt onder het duffe geïmproviseerde plot, komt Ripley’s karakter echter slecht uit de verf en mist hij zijn edge als duivelse manipulator. ‘Ripley Under Ground’ steekt hierdoor nauwelijks boven de middelmaat uit en blijft achter bij andere Ripley films.
‘Ripley Under Ground’ is losjes gebaseerd op het gelijknamige boek van Highsmith. Tom Ripley is dit keer een acteur die bevriend is met een groepje acteurs/kunstenaars waaronder Derwatt (Douglas Henshall). Derwatt is een rijzende ster in de kunstwereld en zijn schilderijen beloven veel op te brengen op de komende expositie. Nadat vriendin Cynthia (Claire Forlani) zijn huwelijksaanzoek niet honoreert rijdt Derwatt zich dood tegen een boom. Tom stelt voor om Derwatt te imiteren en met behulp van sullige vriend Bernard (Ian Hart) zijn schilderijen te vervalsen om de zakken te vullen via Jeff Constant’s (Allan Cumming) galerie.
Op zijn Ripley’s laat Tom zijn vrienden het werk opknappen, terwijl hij zelf wat meer op de achtergrond blijft en zijn aandacht vestigt op de Franse Heloise (Jacinda Barrett). Dit is tegelijkertijd een heikel punt in de film. Tom is hier niet de typische manipulerende intrigant die alle touwtjes in handen heeft maar eerder een arrogante playboy die meer bezig is met zijn Franse liefje en het kasteel van diens pappa dan met de vervalsingen.
Uiteraard gaat het spelletje niet lang goed. Als Derwatt-kenner Neil Murchison (een altijd goede Willem Dafoe) vaststelt dat de Derwatt die hij heeft ontvangen vals is, is het duidelijk tijd voor moord. Inspecteur John Webster (Tom Wilkinson) ruikt dat Ripley schuldig is maar kan dat natuurlijk niet bewijzen. Uiteraard laat Webster het er niet bij zitten en begint een kruistocht tegen de vervalsende vrienden.
De echte charme van een Ripleyfilm is het web van leugens waar Tom zich in verwikkelt en de kunstige manier waarop hij er zonder kleerscheuren uit komt én zijn doel heeft bereikt. In ‘Ripley Under Ground’ is dit zeker aanwezig maar komt het niet zo sterk naar voren als in andere Ripley films. Het script wordt steeds chaotischer en de kijker heeft steeds minder het idee dat hij naar een beklemmende thriller zit te kijken. Met name de Jip en Janneke-dialoog tussen Forlani en Cumming haalt ongewild het niveau van de film nog verder naar beneden. De ongeloofwaardige ontknoping maakt het er niet beter op.
Waarom regisseur Roger Spottiswoode besloten heeft zoveel af te wijken van het boek is onduidelijk. Het resultaat is een film die veel sterker had kunnen zijn maar door een onevenwichtig plot, slechte dialogen en een ongemakkelijke invulling van Ripley’s karakter nooit weet te pieken. Duidelijk een gemiste kans.
Caspar Kraaijpoel