Here-After (2007)

Regie: Wim Vandekeybus | 52 minuten | korte film | Acteurs: Laura Arís, Tone Brulin, Elena Fokina, Robert M. Hayden, Krijn Hermans, Milan Herich, Germán Jauregui Allue, Jorge Jauregui Allue, Linda Kapetanea, Thi-Mai Nguyen, Manuel Ronda, Helder Seabra, Won-Myeong Won, David Eugene Edwards, Lula Mangelschots, Ka-Kin Pang, Luke de Bolle, Oskar van Helsen, Wim Vandekeybus

De voorstelling ‘Puur’ van de Belgische choreograaf/regisseur/acteur/fotograaf Wim Vandekeybus (1963 ), was dermate succesvol op onder andere Julidans 2005 en het Festival van Avignon, dat besloten werd het project naar het witte doek te brengen. Een kleine stap, want in de voorstelling zelf zaten ook al filmbeelden, welke gerecycled werden in deze film. Uitvoerend gezelschap is Ultima Vez, Vandekeybus’ dansgezelschap.

Het is zonder dat je vooraf weet waar het over gaat, erg moeilijk om te bevatten wat er nu precies met de hoofdpersonages aan de hand is. De film start met een shockerend beeld van een jongetje dat vanuit een deuropening naar een bevalling kijkt. Voor de volwassen kijker zijn de beelden al niet prettig, voor het jongetje moet het al helemaal een traumatische ervaring zijn. Even later zien we lichaamsdelen, armen, benen in close-up gefilmd. Ze lijken te hangen in een ruimte. Al snel wordt duidelijk dat wat we zien het gezichtsveld van een oude man, zijn gezicht omgeven door wit haar, een baard en een snor. Hij bekijkt de lichamen geïnteresseerd, maar zonder verdere emotie. Ondanks dat de meeste lijven in groteske houdingen liggen, doet de man niets om ze te helpen. De scène roept een David Lynch achtig gevoel op, wellicht door het gebruik van de lange, grijze gordijnen die de grens van het decor bepalen. De drie vrouwen die in het midden liggen worden wakker, maar een lichte afdruk van hen blijft liggen, alsof de geest is opgestaan uit het lichaam.

Een volgende scène toont drie vrouwen wandelend op het strand (deze beelden zijn op het strand van Oye opgenomen). De vrouwen hebben lange zwarte jurken aan, die wapperen in de wind. Het zijn mooie, maar tegelijkertijd verontrustende beelden, omdat je de ontreddering van de karakters voelt. Noemenswaardig is de verrassende manier waarop drie mannen in deze scène geïntroduceerd worden. Dat verbazingwekkende blijft een terugkerend element in de film. Zo zien we een man luidkeels schreeuwen, een vrouw komt naar hem toe en pakt hem liefdevol bij zijn gezicht. Als hun monden – die van hem nog steeds wijd open gesperd – elkaar bijna raken, verwacht je dat ze hem gaat kussen, maar ze blijkt onverstaanbare woorden in zijn mond te fluisteren. Er gaat nog meer van mond tot mond: de scène waarin drie vrouwen water in de monden van hun drie danspartners gieten is hier een goed voorbeeld van: het geeft je een ongemakkelijk gevoel.

Na een aantal scènes is het duidelijk dat wat de personages ondervinden eigenlijk een herbeleving is van hun verleden. Zij verwerken op deze manier een aantal traumatische ervaringen, zijn slachtoffers van mishandeling, verkrachting en waarschijnlijk moord. Vader-zoon-relaties, moeder-zoon-relaties, leven (geboorte!) en dood, macht, gevangenschap en vrijheid, het zijn slechts enkele thema’s die aan bod komen in ‘Here-After’.

Ondanks dat de rest van de personages meestal niet echt liefdevol is ten opzichte van elkaar, is de oude man de minst sympathieke van de film. Als hij niet gassen in het gezicht van zijn gevangenen, want dat lijken het, spuit, spuit hij wel wreedheden. “Hij heeft geen moeder! Hij heeft geen moeder!” De oude man lijkt de verpersoonlijking van de beul, de moordenaar.

‘Here-After’ is een opeenvolging van mysterieuze beelden en beelden die je makkelijker kunt interpreteren. De bedoeling is niet altijd even helder. Toch weet de film te intrigeren, omdat het verhaal zo mooi in beeld gebracht wordt en de passie van de spelers/dansers zo overduidelijk is. Hun hele hart en ziel wordt in de rol gelegd en sommigen geven zich – ook letterlijk – bloot. Minpuntje aan de film is dat het aan dramatische opbouw ontbreekt. De scènes lijken in willekeurige volgorde gerangschikt te zijn en dat doet de film geen goed. De muziek weet de film weer wel te ondersteunen en versterkt de vervreemdende kracht van de beelden. ‘Here After’ is geen film waar je een prettig gevoel aan overhoudt, maar het is wel een knappe samensmelting van dans en film. Laat je overrompelen!

Monica Meijer