SpangaS op survival (2009)

Regie: Diede in ’t Veld | 90 minuten | avontuur | Acteurs: Talisia Misiedjan, Titia Hoogendoorn, Fatma Genç, Tim Murck, Gaby Blaaser, Roos Smit, Jasper Gottlieb, Marius Gottlieb, Sebastian Wulff, Chemseddine Amar, Yamill Jones, Kimberley Klaver, Steef Hupkes, Judy Doorman

Een film of serie is eigenlijk een platform. Voor bijvoorbeeld het overdragen van maatschappelijke thema’s, of gewoon om te vermaken. Soaps bijvoorbeeld, zijn er om te vermaken. De formule die gehanteerd wordt, is erop gericht de kijkers aan het programma te binden, ze als het ware verslaafd te maken. Daar zijn gewoon trucs voor, zoals het gegeven van de cliffhanger die er voor zorgt dat je de volgende keer wel moet kijken, anders weet je niet ‘hoe het afloopt’ en dat willen we kennelijk allemaal. Onderwerpen doen er niet zo veel toe en beeld- en vooral acteerkwaliteiten zijn van ondergeschikt belang. Die vallen de eerste afleveringen wellicht nog op, maar worden daarna overschaduwd door andere behoeftes, op de manier zoals hierboven beschreven.

De serie “SpangaS” is andere koek. Die is meer van het eerste genre, de thema’s. Uiteraard moet een en ander ook entertainment zijn, dat hoort er bij, maar er worden goede, actuele verhalen bedacht, die aansluiten bij spelende maatschappelijke vraagstukken en bovendien zijn acteerkwaliteiten van een groter belang. Het is nog geen toneelschool kwaliteit, maar dat hoeft misschien ook wel helemaal niet, als je iedereen lekker dicht bij zichzelf laat spelen en een goede regisseur hebt.

Dat ‘SpangaS’ meer niveau heeft is door de jaren heen al vaker bevestigd met onder andere ‘de Gouden Stuiver’ voor het beste jeugdprogramma in 2008, de ‘Beeld en Geluid Award 2008′ in de categorie multimedia en zelfs een prijs voor de beste website (hoe actueel kun je zijn!). Erkenning volgde zelfs uit het buitenland, met de ‘Gouden Roos’, categorie Drama, een internationale televisieonderscheiding.

En nu is er dus de verfilming. De serie draait om de levens van een groep leerlingen op het Spangalis College. De film dus ook. Een klein minpuntje voor de mensen die ‘SpangaS’ nog nooit hebben gezien is dat er geen uitgebreide introductie plaatsvindt van de karakters en hun onderling relaties. Dat is even wennen in het begin en lijkt ontsproten uit een gedachtegang die ervoor zorgt dat er voor de niet-kenner enige vervlakking ontstaat in het begin. Er wordt namelijk behoorlijk geswitcht tussen de personages en voor de leek is hierdoor niet altijd even helder wat hen drijft. Dit wordt echter goedgemaakt door een zinderende eindsprint, waarbij die op zichzelf al te gek is, maar die ook een en ander op zijn plek helpt. En zo komen de losse eindjes toch nog best bij elkaar.

Maar voor we daar zijn zitten een paar wendingen in de weg. De strijd tussen de broertjes voelt iets overdreven, het gegeven van het ‘populaire meisje’ is wel erg stereotype en lijkt gekopieerd uit een willekeurige Hollywood highschool-comedy en de Engelse lerares en haar volgeling had wel wat subtieler gekund, of geheel geschrapt kunnen worden eigenlijk. Maar dan toch weer: dat einde. Je kunt er niet omheen, dat is sterk en maakt veel goed. Vanaf het moment dat de zoektocht begint naar een aantal verdwaalde leerlingen, komt het verhaal letterlijk in een stroomversnelling en zit je tot het einde op het puntje van je stoel. En dat komt ook door het camerawerk en de montage, die eigenlijk vanaf het begin al een goede indruk maken.

En zo ga je aan het einde toch naar huis met een redelijk voldaan gevoel, niet voldaan genoeg om te spreken van een meesterwerk, maar wel om te kunnen concluderen dat de mensen van Spangas hun hand niet hebben overspeeld. En of ‘SpangaS op Survival’ beter is dan de serie, of op zijn minst goed in het verlengde ervan ligt? Dat mogen de fans uitmaken.

Arjen Dijkstra

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 30 september 2009